▅ Συστάσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλου προς τις εμπορικές τράπεζες να περιορίσουν τον δανεισμό των νοικοκυριών
▅ Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε καλή κατάσταση και προς το παρόν φαίνεται να μην επηρεάζεται δυσμενώς από το ντόμινο των καταρρεύσεων
▅ Ο Νικολά Σαρκοζί ανακοίνωσε ότι εντός της εβδομάδος θα συγκληθεί έκτακτη σύνοδος κορυφής των τεσσάρων ισχυρότερων οικονομικών κρατών της ΕΕ
Σ υναγερμός έχει σημάνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση μετά τη χθεσινή απόρριψη από το αμερικανικό Κογκρέσο του σχεδίου σωτηρίας του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Χανκ Πόλσον και το πέρασμα της τραπεζικής κρίσης από τις ΗΠΑ στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού με την κατάρρευση τραπεζών στη Γηραιά Ηπειρο. Οι ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες βρίσκονται σε ανοικτή επικοινωνία για να συντονίσουν τις ενέργειές τους και να κρατήσουν ζωντανό το χρηματοπιστωτικό σύστημα με συνεχείς ενέσεις ρευστότητας, ώσπου να συνέλθουν οι πολιτικοί και να συμφωνήσουν σε ένα κοινό σχέδιο δράσης.

Προς την κατεύθυνση αυτή ο γάλλος πρόεδρος και προεδρεύων της ΕΕ κ. Νικολά Σαρκοζί ανέλαβε πρωτοβουλία, ανακοινώνοντας χθες ότι εντός της εβδομάδος- και έπειτα από πρόσκλησή του- θα συγκληθεί έκτακτη σύνοδος κορυφής των τεσσάρων ισχυρότερων οικονομικών κρατών της ΕΕ, δηλαδή της Γερμανίας, της Βρετανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας. Παρόντες θα είναι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ζοζέ-Μανουέλ Μπαρόζο και ο πρόεδρος του Εurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Σήμερα ο πρόεδρος της Γαλλίας συναντάται με τους προέδρους των γαλλικών τραπεζών και των ασφαλιστικών οργανισμών της χώρας προκειμένου να εξετάσουν την οικονομική κατάσταση.

Μια κατάσταση την οποία ο πρόεδρος του Εurogroup παρομοίασε με «καζίνο», καλώντας όλους τους εμπλεκομένους να αναλάβουν τις ευθύνες τους και κυρίως να πάψουν να κερδοσκοπούν, διαβλέποντας και άλλες πτωχεύσεις ή διαλύσεις τραπεζών. Και όλα αυτά ενώ οι δείκτες εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών και των καταναλωτών στην Ευρώπη ήταν χθες στα επίπεδα που βρίσκονταν τον Σεπτέμβριο του 2001, δηλαδή όταν κατέρρευσαν οι δίδυμοι πύργοι στη Νέα Υόρκη.

Σε αυτό το σκηνικό οι ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται διχασμένοι ως προς την αναγκαιότητα δημιουργίας ενιαίου σχεδίου τύπου Πόλσον για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη. Αντ΄ αυτού, καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι προσανατολίζονται στο να δημιουργήσει καθεμία από τις μεγάλες χώρες χρηματικό απόθεμα ίσο με το 2% του ΑΕΠ, το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιεί για τη διάσωση χρηματοπιστωτικών ομίλων που κινδυνεύουν με κατάρρευση. Το «μαξιλάρι» αυτό η κάθε χώρα θα μπορεί να το χρησιμοποιεί είτε μεμονωμένα είτε συντονισμένα με άλλες.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές η Ελλάδα προς το παρόν δεν συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία. Εκτιμάται όμως ότι αν οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες καταλήξουν στη λύση αυτή, τότε είναι πολύ πιθανόν να ακολουθήσουν και οι μικρότερες. Στην περίπτωση αυτή το ποσό που θα πρέπει να συγκεντρώσει η Ελλάδα είναι της τάξεως των 5 δισ. ευρώ. Ποσό δυσβάσταχτο για τον ήδη ελλειμματικό προϋπολογισμό. Στο ύψος αυτό ανέρχονται τα προσδοκώμενα έσοδα από τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα της κυβέρνησης.

Ωστόσο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε καλή κατάσταση και προς το παρόν φαίνεται να αντέχει στην κρίση. Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλο: «Οι ελληνικές τράπεζες είναι ασφαλείς και υγιείς καθώς πάνω από το 85% των συνολικών χορηγήσεων καλύπτονται από καταθέσεις και επομένως δεν εξαρτώνται σε μεγάλη έκταση από τις κεφαλαιαγορές.Εχουν περιορισμένη έκθεση σε προβληματικές τοποθετήσεις τύπου subprime και ο βαθμός μόχλευσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος κυμαίνεται στο 14,5%».

Στη χώρα μας τα προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στην άνοδο των επιτοκίων της χονδρικής αγοράς χρήματος από την οποία οι τράπεζες αντλούν τη ρευστότητα που χρειάζονται πέραν των καταθέσεων. Τα επιτόκια έχουν σημειώσει άνοδο γιατί οι ευρωπαϊκές τράπεζες επί της ουσίας έχουν σταματήσει να δανείζουν η μία την άλλη, υποχρεώνοντας τις κεντρικές τράπεζες σε συνεχείς παρεμβάσεις. Οπως άλλωστε και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία ανακοίνωσε χθες το «ντοπάρισμα» της διατραπεζικής αγοράς με 120 δισ. ευρώ και ξεκαθάρισε πως αν απαιτηθεί θα προσθέσει και άλλα χρηματικά ποσά.

Σύμφωνα πάντως με τον έλληνα κεντρικό τραπεζίτη: «Οι διοικήσεις των εμπορικών τραπεζών πρέπει να είναι προσεκτικές στον ρυθμό της πιστωτικής επέκτασης διότι αν δεν φρενάρουν τις χορηγήσεις θα βρεθούν να είναι εκτεθειμένες σε δανεισμό, μια περίοδο όπου το κόστος χρήματος είναι υψηλό». Ο κ. Προβόπουλος θεωρεί ότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων θα πρέπει να βρίσκεται λίγο πάνω από την άνοδο του ονομαστικού ΑΕΠ, που σήμερα είναι περί το 7,5%, δηλαδή κοντά στο 10% από περίπου 24% που ήταν στο τέλος του 2007. Βεβαίως σήμερα οι ρυθμοί έχουν υποχωρήσει καθώς το χρήμα είναι λιγότερο και ακριβότερο. Ως εκ τούτου οι τράπεζες έχουν γίνει πιο επιλεκτικές στις χορηγήσεις, τάση που θα γίνεται όλο και πιο έντονη όσο η πιστωτική κρίση βαθαίνει.