Πρωταθλητές κερδών το 2007 στη χώρα μας αναδείχθηκαν κατά σειράν η Εθνική Τράπεζα υπό τον κ. Τάκη Αράπογλου, που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο με 1.031 εκατ. ευρώ κέρδη προ φόρων, η Εurobank υπό τον κ. Νίκο Νανόπουλο με 854 εκατ. ευρώ και ο ΟΤΕ υπό τον κ. Παναγή Βουρλούμη (ιδιοκτησίας πλέον της γερμανικής Deutsche Τelekom) με 788 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις δέκα πιο κερδοφόρες ελληνικές επιχειρήσεις το 2007 στα κέρδη προ φόρων, οι έξι είναι τράπεζες, σύμφωνα με την έρευνα «Βusiness Leaders 2007» της ΙCΑΡ την οποία παρουσιάζει κατ΄ αποκλειστικότητα «Το Βήμα».
Επειδή στον στίβο όμως βαθμολογείται ως και ο έκτος, να σημειώσουμε ότι τη χρυσή εξάδα συμπληρώνουν ο κρατικός και μονοπωλιακός ΟΠΑΠ υπό τον κ. Χρήστο Χατζηεμμανουήλ με 754 εκατ. ευρώ, η Αlpha Βank υπό τον κ. Γιάννη Κωστόπουλο με 613 εκατ. ευρώ και η Τράπεζα Κύπρου υπό τον κ. Ανδρέα Ηλιάδη με 512 εκατ. ευρώ.
▅ Ο κλάδος παροχής υπηρεσιών γίνεται η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας
Αύξηση κερδών κατά 21,8%
Τ α συνολικά κέρδη ΕΒΙΤDΑ αυξήθηκαν κατά 21,8% το 2007 σε σχέση με το 2006, ενώ ακόμη εντονότερη ήταν η μεταβολή των κερδών προ φόρων, τα οποία και αυξήθηκαν κατά 26,1% το ίδιο διάστημα. Ακόμη και το υψηλό ποσοστό μεταβολής που εμφάνισαν τα συνολικά ίδια κεφάλαια (22,8%) είναι ενδεικτικό σημαντικής βελτίωσης της κεφαλαιακής επάρκειας των επιχειρήσεων. Πλέον ξεχωρίζει ο τομέας των Υπηρεσιών γενικά με 184 εταιρείες παροχής υπηρεσιών συνολικά (ποσοστό 36,8%), ενώ ακολουθεί η Βιομηχανία με 160 επιχειρήσεις (ποσοστό 32,0%).

«Πρωταθλητής» κερδοφορίας ανεδείχθη ο κλάδος των Τραπεζών- εταιρειών Factoring, ο οποίος συγκέντρωσε μερίδιο 27,3% επί των συνολικών κερδών.

Πάντως η υψηλή κερδοφορία (και τα έσοδα) χαρακτηρίζει κατά κύριο λόγο έναν μικρό αριθμό επιχειρήσεων, από το σύνολο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Με βάση την Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων, κορυφαίες αναδείχθηκαν οι επιδόσεις του τομέα των Ασφαλειών και του Εμπορίου, με μέσους δείκτες 35,7% και 32,9% κατά το 2007. Ακολουθούν (σε απόσταση) οι δείκτες των Τραπεζών (17,5%) και της Βιομηχανίας (15,4%), ενώ αντίθετα τον χαμηλότερο δείκτη εμφανίζει ο τομέας του Τουρισμού (4,5%). Σχετικά με τον δείκτη Ξένων προς Ιδια Κεφάλαια, φαίνεται ότι την υψηλότερη δανειακή επιβάρυνση παρουσιάζει ο τομέας του Τουρισμού και του Εμπορίου, ενώ τον χαμηλότερο δείκτη εμφανίζει η Βιομηχανία.

▅ Βιομηχανία
Στον τομέα της Βιομηχανίας, ανεξαρτήτως επιμέρους κλάδων, κορυφαίες αναδείχθηκαν έξι επιχειρήσεις που εμφάνισαν το 2007 κέρδη ΕΒΙΤDΑ υψηλότερα των 100 εκατ. ευρώ η καθεμία. Πρόκειται για δύο επιχειρήσεις του κλάδου προϊόντων Πετρελαίου (Ελληνικά Πετρέλαια, με πρόεδρο τον κ. Τίμο Χριστοδούλου, Μotor Οil, που ανήκει στον όμιλο Βαρδινογιάννη, υπό τον κ. Βαρδή Βαρδινογιάννη ), δύο εταιρείες του κλάδου Μη Μεταλλικών Ορυκτών (Τιτάν, που ανήκει στις οικογένειες Κανελλόπουλου και Παπαλεξόπουλου με διευθύνοντα σύμβουλο τον Δημήτρη Παπαλεξόπουλο , Ηρακλής Ανών. Γεν. Εταιρεία Τσιμέντων, που ανήκει στη γαλλική Lafarge) και δύο βιομηχανίες ποτών (Αθηναϊκή Ζυθοποιία και Coca-Cola 3Ε Ελληνική Εταιρεία Εμφιαλώσεως, που ανήκει στον όμιλο Δαυΐδ και Λεβέντη με ιθύνοντα νου τον κ. Γεώργιο Δαυΐδ ).

Οι πολυπληθέστεροι βιομηχανικοί κλάδοι της κατάταξης ήταν το 2007 οι εξής: Είδη Διατροφής- Ποτά, που περιλαμβάνει επίσης και 6 εταιρείες του κλάδου Αγροτικών Προϊόντων- Ιχθυοκαλλιέργειας (47 εταιρείες), Μεταλλικά Προϊόντα (16 εταιρείες), Μη Μεταλλικά Ορυκτά (14 εταιρείες), Χημικά- Αέρια – Χρώματα (11 εταιρείες), Μεταλλουργικά Προϊόντα (9 εταιρείες).

▅ Εμπόριο
Στην κορυφή της κατάταξης αναδείχθηκαν έξι επιχειρήσεις: πρόκειται για μία εταιρεία του κλάδου Διάφορα Είδη (Jumbo, του κ. Απόστολου Βακάκη ), τρεις επιχειρήσεις του κλάδου Σουπερμάρκετ- Πολυκαταστήματα (Carrefour-Μαρινόπουλος, Νotos Com. Συμμετοχές, με επικεφαλής τους Χρήστο και Μιχάλη Παπαέλληνα, Αλφα Βήτα Βασιλόπουλος, που ανήκει στη βελγική Delhaise με επικεφαλής στην Ελλάδα τον κ. Κ.Μαχαίρα ), μία εταιρεία του κλάδου Καύσιμα- Λιπαντικά- Υγραέρια (ΒΡ Ηellas) και μία εταιρεία του κλάδου Φάρμακα- ΚαλλυντικάΑπορρυπαντικά (SanofiΑventis).

Οι πολυπληθέστεροι κλάδοι της κατάταξης ήταν το 2007 οι εξής: Φάρμακα- Καλλυντικά- Απορρυπαντικά (22 εταιρείες), Μεταφορικά Μέσα (18 εταιρείες), Σουπερμάρκετ- Πολυκαταστήματα (13 εταιρείες), Ιατρικά- Εργαστηριακά- Επιστημονικά (13 εταιρείες), ΕνδύματαΥποδήματα- Δερμάτινα Είδη (12 εταιρείες).

▅ Υπηρεσίες
Ξεχωρίζουν μία εταιρεία Τηλεπικοινωνιών (ΟΤΕ), μία εταιρεία του κλάδου Τυχερά Παιχνίδια και Καζίνο (ΟΠΑΠ), ακολουθούν τρεις εταιρείες Τηλεπικοινωνιών (Cosmote, Vodafone, με νέο διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Νίκο Σοφοκλέους, Wind Ελλάς, όπου παραμένει επικεφαλής ο κ. Σωκρ. Κομινάκης ) και μία επιχείρηση του κλάδου Ενέργεια- Νερό (ΔΕΗ). Οι πολυπληθέστεροι κλάδοι της κατάταξης ήταν: Τεχνικές- Οικοδομικές (18 εταιρείες), Ακίνητη Περιουσία (13 εταιρείες), ΕνέργειαΝερό (13 εταιρείες), Ιατρικές Υπηρεσίες (9 εταιρείες), Υπηρεσίες Μεταφορών (9 εταιρείες).

▅ Τράπεζες – factoring
Οι πλέον κερδοφόρες επιχειρήσεις ήταν κατά σειράν οι εξής: Εθνική Τράπεζα, ΕFG Εurobank Εrgasias, Αlpha Βank, Πειραιώς, με επικεφαλής τον κ. Μιχάλη Σάλλα, και Τράπεζα Κύπρου. Οι πέντε αυτές τράπεζες κάλυψαν από κοινού το 67,8% των συνολικών κερδών ΕΒΤD των εταιρειών αυτής της κατηγορίας.

Τέλος, ανεξαρτήτως κλάδου οικονομικής δραστηριότητας, η ιδιαίτερα υψηλή κερδοφορία αφορά κυρίως μια ολιγομελή σχετικά ομάδα επιχειρήσεων (όπως προκύπτει από τις εντυπωσιακές πράγματι επιδόσεις των 20 κορυφαίων εταιρειών).

▅ Η κερδοφορία προ φόρων
Εάν τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων είναι ενδεικτικά για το αν μια επιχείρηση έχει λειτουργική αποδοτική κερδοφορία (αν «βγάζει λεφτά», κατά το κοινώς λεγόμενον), τα κέρδη προ φόρων καταδεικνύουν την εικόνα μιας επιχείρησης, αφού προχωρήσει στις ετήσιες αποσβέσεις της και αφού αφαιρέσει από τα αποτελέσματά της τους τόκους που πλήρωσε σε μία χρονιά για την αποπληρωμή των δανείων της. Είναι μια εικόνα διαφορετική, σίγουρα ενδεικτική αλλά όχι πάντοτε «αποδεικτική» της πορείας μιας επιχείρησης. Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι τις ημέρες του χρηματιστηριακού παροξυσμού της περιόδου 1999- 2000 πολλές εταιρείες εμφάνιζαν μόνο τα κέρδη προ φόρων, προκειμένου να αποδείξουν ότι βρίσκονται σε ανοδική πορεία και να προκαλέσουν την είσοδό τους στην πολύφερνητότε- Σοφοκλέους, ενώ η πραγματική εικόνα τους ήταν διαφορετική και καμιά φορά απεικονιζόταν μια πολύ μετριότερη εμφάνιση μόνο και μόνο με τα κέρδη έπειτα από φόρους.

Ωστόσο σήμερα υπάρχει και η παρουσία των ισολογισμών, οι οποίοι ακολουθούν τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και είναι πλέον υποχρεωτική από το 2004, οπότε επέρχεται σχετική ομογενοποίηση στα αποτελέσματα αλλά και πιο σαφής εικόνα από την ανάγνωση ενός προϋπολογισμού για τα αποτελέσματα και την πορεία του.

Από την πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα Βusiness Leaders 2007 που πραγματοποίησε η ΙCΑΡ και προδημοσιεύει σήμερα «Το Βήμα», προέκυψε και η επεξεργασία των εταιρειών που αναδείχθηκαν πρωταθλητές κερδών στα κέρδη προ φόρων και η κατάταξή τους στη «χρυσή 15άδα» της σχετικής λίστας. Οι διαφορές με τη βασική κατάταξη που κάνει η ΙCΑΡ και έχει ως κριτήριο την κερδοφορία προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (ΕΒΙΤDΑ) είναι μάλλον λίγες. Από τη λίστα των 15 με τα κέρδη προ φόρων, σε αντιπαραβολή με αυτή που περιλαμβάνει τα ΕΒΙΤDΑ, λείπουν η ΔΕΗ και η Wind. Η ΔΕΗ, επειδή λόγω μεγάλων επενδύσεων έχει υψηλό δείκτη αποσβέσεων (και γι΄ αυτό εμφανίζει μεγάλη απόσταση στα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων από τα κέρδη προ φόρων), ενώ η δεύτερη λόγω υψηλού δανεισμού (που ανέλαβαν οι σημερινοί ιδιοκτήτες υπό τον κ. Ναγκίμπ Σαουίρις και ήταν πάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ) πληρώνει πολλούς τόκους, γι΄ αυτό και τα κέρδη προ φόρων είναι περιορισμένα σε σχέση με τα ΕΒΙΤDΑ.

Κατά τα άλλα στη χρυσή 15άδα περιλαμβάνεται μία εταιρεία που εξαγοράστηκε πλήρως από μία άλλη της λίστας. Πρόκειται για την Cosmote που εξαγοράστηκε πλήρως από τον ΟΤΕ, αλλά δεν απορροφήθηκε από αυτόν (τουλάχιστον όχι ακόμη), απλώς η μετοχή της απεσύρθη από το Χρηματιστήριο. Επίσης στη λίστα περιλαμβάνεται και η Μarfin Ρopular Βank που βλέπει στον πίνακα, αλλά σε λίγο χαμηλότερες θέσεις, τη ΜΙG με την οποία έχει κοινούς μετόχους αλλά όχι και απευθείας μετοχική σχέση μαζί της, καθώς και τη θυγατρική της Μarfin Εgnatia.

Στην κορυφή της κερδοφορίας προ φόρων βρίσκεται η Εθνική Τράπεζα (πρωταθλητής των πρωταθλητών) με 1.031 εκατομμύρια ευρώ στρογγυλοποιημένα, η Εurobank με 854 εκατομμύρια, ο ΟΤΕ με 788, ο ΟΠΑΠ με 754 εκατομμύρια, η Αlphabank με 613 εκατομμύρια, η Τράπεζα Κύπρου με 512, η Πειραιώς με 418, η Μarfin Ρopular Βank με 465 εκατομμύρια, η Cosmote με 460, τα Ελληνικά Πετρέλαια με 388, η Vodafone με 334, η Τράπεζα Ελλάδος με 284, η ΑΤΕbank με 268 εκατομμύρια, η Μotor Οil με 208 εκατομμύρια και η Coca-Cola 3Ε με 174 εκατομμύρια.

Διαπιστώνεται έτσι ότι και με το κριτήριο των κερδών προ φόρων πρωταθλητές είναι οι τράπεζες με 8 στις 15 πρώτες εταιρείες, ακολουθούν ο κλάδος τηλεπικοινωνιών με τρεις εταιρείες, ο κλάδος πετρελαίου-ενέργειας με δύο εταιρείες, ο κλάδος τυχερών παιχνιδιών-στοιχημάτων με μία εταιρεία και μόνον μία (και μάλιστα η 15η) από τον κλάδο τροφίμων-ποτών, ο οποίος ήταν το βαρύ πυροβολικό της ελληνικής βιομηχανίας για περίπου 20 χρόνια. Και μια τελευταία, μελαγχολική μάλλον, διαπίστωση: Μόνον οι τρεις στις 15 εταιρείες ανήκουν στη βιομηχανία. Οι υπόλοιπες είναι με την ευρύτατη έννοια εταιρείες παροχής υπηρεσιών, όπως άλλωστε και η Ελλάδα, έχει γίνει χώρα παροχής υπηρεσιών, ενώ πριν από 30 χρόνια ήταν μια (μικρή, έστω) βιομηχανική περιφερειακή δύναμη.

Τα παράξενα της κερδοφορίας και του τζίρου

Αναλύοντας τα στοιχεία της ΙCΑΡ, υπάρχουν κάποια στοιχεία που εντυπωσιάζουν.

Για παράδειγμα, η άνοδος του κύκλου εργασιών της Regency που φθάνει το…

178.586%- πάνω από 180 εκατ. ευρώ. Επίσης η ίδια εταιρεία έχει εντυπωσιακή αύξηση των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (ΠΦΤΑ- ΕΒΙΤDΑ), 853%. Η εταιρεία ανήκει στην ΒC Ρartners και κατέχει πλέον και το καζίνο της Πάρνηθας εκτός από αυτό της Θεσσαλονίκης, συν το ξενοδοχείο.

Αντίστοιχες επιδόσεις έχει και η εταιρεία Αlapis, του κ. Λαυρέντη Λαυρεντιάδη , με αύξηση κερδών 2.870% και τζίρου μόνο 1.645%. Επίσης, η εταιρεία Αφοί Σαρακάκη έχει κέρδη 61.355% και τζίρο 5.751% και η Πειραιώς Leasing 5.289% και… 300.986% αύξηση στον τζίρο, όσο και αν φαντάζει απίθανο. Ο κύκλος εργασιών είναι 21 εκατ. ευρώ, άρα η εταιρεία ξεκινά από μηδενική σχεδόν βάση.

Τα σουπερμάρκετ Σκλαβενίτη έχουν επίσης ιλιγγιώδη αύξηση κερδών ΠΦΤΑ με 18.024%.

Στα κέρδη και στον τζίρο της Καπνικής του Αλ. Μιχαηλίδη θα πρέπει να σταθεί κάποιος, όχι μόνο λόγω της αύξησης (185 και 110% αντιστοίχως) αλλά και επειδή η εταιρεία αντιμετώπισε προ ετών προβλήματα και εστράφη στη γειτονική Τουρκία.

Αύξηση τζίρου 321% είχε και η Πρότον Βank αλλά με μείωση κερδών, ενώ η Ιντρακόμ – υπό τον κ. Σωκράτη Κόκκαλη- εμφάνισε τεράστια αύξηση κερδών ΕΒΙΤDΑ με 308%.

Μια… ξεχασμένη γαλακτοβιομηχανία, η ΕΒΓΑ, του κ. Κυρ.Φιλίππου, είχε μεγάλη αύξηση κερδών με 462%, όπως και η FG Εurope, του κ. Γιώργου Φειδάκη , με 285% και η Ford Ηellas 354%. Η Ιονική Συμμετοχών είχε αύξηση τζίρου 346% και αύξηση κερδών 364%. Μυστήριο παραμένει η εταιρεία Τεχνική Ανάπτυξη Μοναστηρίου, άγνωστη σε μας, με αύξηση κερδών στο 1.237%, αλλά παράλληλα με μείωση τζίρου κατά 86%!

Τεράστια αύξηση για τα κέρδη ΠΦΤΑ για την Ελλάκτωρ που προήλθε από την ένωση της Ελληνικής Τεχνοδομικής με τον Ακτωρα, κατά 62.053%.

Μία επίσης άγνωστη εταιρεία σε μας, η Νέα Χώρα, εμφάνισε αύξηση κερδών κατά 3.556%, ενώ ανάλογη ήταν η πορεία κερδών ΕΒΙΤDΑ της φαρμακευτικής Roche με 1.079% και της γνωστής SingularLogic, της κυρίας Αγγελικής Φράγκου, με 3.234%, αλλά και της Ιντρακάτ με 2.959%.

Η Lamda Flisvos marina είχε αύξηση κερδών στο 508% (μόνο), ενώ το Ιασώ General είχε αύξηση κερδών 380%. Υψηλή κερδοφορία σε μικρό αριθμό επιχειρήσεων

ΜΙΛΩΝΤΑΣ στο «Βήμα» ο κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος, διευθύνων σύμβουλος της ΙCΑΡ Group, εξηγεί: «Επιλέξαμε τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (ΕΒΙΤDΑ) ως το κριτήριο κατάταξης,γιατί θεωρούμε ότι αυτό το μέγεθος προσεγγίζει πιο πολύ το πραγματικό λειτουργικό αποτέλεσμα των εταιρειών. Με τον τρόπο αυτόν κατατάξαμε τις 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες στην Ελλάδα,αναγνωρίζοντας πάντα ότι στην αναλυτική αξιολόγηση μιας εταιρείας επιβάλλεται η εξέταση περισσοτέρων του ενός δείκτη».

Για τα αποτελέσματα της έρευνας ο κ. Κωνσταντέλλος λέει: «Η συμμετοχή των 500 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων στα συνολικά μεγέθη των ελληνικών επιχειρήσεων, με βάση τους δημοσιευμένους ισολογισμούς για το έτος 2007 σε σύνολο 30.292 ισολογισμών, καλύπτει το 85% των συνολικών προ φόρου κερδών,το 56% του συνολικού κύκλου εργασιών και περίπου το 40% της συνολικής απασχόλησης.Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι σε σύγκριση με τον συνολικό κύκλο εργασιών και τα συνολικά προ φόρων κέρδη όλων των ελληνικών επιχειρήσεων το μερίδιο των κορυφαίων 20 εταιρειών της κατάταξης ήταν 24% και 45,1% αντιστοίχως.Το γεγονός αυτό είναι ενδεικτικό τού ότι η υψηλή κερδοφορία χαρακτηρίζει κατά κύριο λόγο έναν μικρό αριθμό επιχειρήσεων, από το σύνολο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα».