Ασφαλώς πολλοί από τους αναγνώστες αυτής της στήλης θα έχουν παρακολουθήσει στα κανάλια ή θα έχουν διαβάσει στις εφημερίδες την παρουσίαση και τις αναλύσεις των πρώτων δημοσκοπήσεων του Σεπτεμβρίου και εκείνων που ακολούθησαν την παρουσία του Πρωθυπουργού και του προέδρου του ΠαΣοΚ στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης.
Ελπίζω να μην κουράσω με κάποιες επισημάνσεις, από δεύτερη ανάγνωση, που θεωρώ ενδιαφέρουσες και δεν έχουν επαρκώς και με σαφήνεια αναδειχθεί. Η πρώτη επισήμανση αναφέρεται στην επικοινωνιακή ικανότητα των πολιτικών ηγετών. Είναι αναμφισβήτητο ότι στην εποχή της «τηλεοπτικής δημοκρατίας» η επικοινωνιακή ευελιξία και η «σκηνική» άνεση δίνουν «πόντους» και επηρεάζουν θετικά τη δημοτικότητα.
Ο κ. Καραμανλής πλεονεκτεί του κ. Παπανδρέου στον τομέα αυτόν. Το αξιοποίησε αυτό το προσόν, έντεχνα και προγραμματισμένα, από την εποχή που ανέλαβε την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας και κυρίως μετά την τραγωδία των πυρκαϊών στην Πελοπόννησο τις παραμονές των εκλογών του 2007. Με ένα άριστα σκηνοθετημένο «σόου» συσκέψεων και επισκέψεων και με την άμεση διανομή του τριχίλιαρου ανέτρεψε τη δυσμενή εικόνα από την πλημμελή αντιμετώπιση της τραγωδίας και κέρδισε τις εκλογές. Ηταν ένα «πακέτο» επικοινωνιακής τακτικής, παροχών και υποσχέσεων.
Στη Θεσσαλονίκη η επικοινωνιακή ικανότητα του κ. Καραμανλή αποδείχθηκε ανεπαρκής για να πείσει τους πολίτες για την ορθότητα της απόφασής του να καλύψει, απροκάλυπτα και προκλητικά, τα σκάνδαλα υπουργών και συνεργατών του. Η υποστολή της σημαίας του δόγματος «σεμνά και ταπεινά» και της «μηδενικής ανοχής στη διαφθορά» είναι πολιτική. Η επικοινωνιακή συσκευασία είναι το κέλυφος το οποίο θρυμματίστηκε από την αρνητική «δυναμική» αυτής
Είναι σαφές ότι οι πολίτες αναζητούν πίσω από τη σκηνική εικόνα των ηγετών την πολιτική
της πολιτικής. Αρνητική ήταν η αντίδραση των πολιτών και για την αιτιολόγηση των φορολογικών μέτρων της κυβέρνησης και την επιδείνωση της οικονομίας.
Αντίθετα, ο κ. Παπανδρέου «σεμνά και ταπεινά», με νηφαλιότητα και σοβαρότητα, άσκησε την πρέπουσα κριτική σε όλο το εύρος της κυβερνητικής δραστηριότητας και στα αποδεδειγμένα σκάνδαλα. Με πειστικότητα παρουσίασε τις προτάσεις του ΠαΣοΚ για την οικονομία και κυρίως για την αποκατάσταση των εισοδημάτων των εκατομμυρίων πολιτών, τα οποία συρρικνώθηκαν τα τελευταία χρόνια. Θετικό το αποτέλεσμα. Ακόμη και ένα σημαντικό ποσοστό οπαδών της ΝΔ έκρινε θετικά τις προτάσεις του. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η απάντηση των πολιτών στο ερώτημα «ποιος μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα τη διαφθορά;»: Παπανδρέου 32,2%- Καραμανλής 28,4%.
Είναι σαφές ότι οι πολίτες αναζητούν πίσω από τη σκηνική εικόνα των ηγετών την πολιτική. Πιθανόν να επηρεάζονται από την εικόνα αλλά η πολιτική, η ειλικρίνεια και η σαφήνεια των προθέσεων αποτελούν το τελικό κριτήριο της επιλογής τους. Υπάρχει και προηγούμενο παράδειγμα, του κ. Σημίτη. Δεν είχε επικοινωνιακά προσόντα. Είχε όμως σαφή πολιτική, ειλικρίνεια, σοβαρότητα και πειθώ. Κέρδισε δύο εκλογές και δύο τετραετίες.
Δεύτερη επισήμανση. Από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει το χρυσό μετάλλιο της αντιπολίτευσης. Το ΠαΣοΚ με δυσκολία το χάλκινο… Στις δημοσκοπήσεις, κυρίως μετά τη Θεσσαλονίκη, το ΠαΣοΚ αύξησε σημαντικά το ποσοστό στην πρόθεση ψήφου περνώντας τη ΝΔ ενώ μειώθηκε το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Η εξήγηση και το συμπέρασμα είναι ανάλογα με εκείνα της προηγούμενης επισήμανσης. Η σκληρή αντιπολίτευση «γοητεύει» αλλά μένει μετέωρη αν δεν συνοδεύεται από εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Υπάρχουν μειοψηφίες πολιτών που αρέσκονται στον «ασφαλή» ρόλο της αντιπολίτευσης και αποφεύγουν το ρίσκο της εξουσίας. Η πλειοψηφία όμως των πολιτών πηγαίνει στις κάλπες για να εκλέξει κυβέρνηση. Είναι η πλειοψηφία που στήριξε για 34 χρόνια τον δικομματισμό.
Μετά τη Θεσσαλονίκη το ΠαΣοΚ εμφανίζεται ως πρωταγωνιστής των πολιτικών εξελίξεων. Θα διατηρήσει αυτόν τον ρόλο;
