Πίεση για περαιτέρω διεύρυνση των spreads στα στεγαστικά δάνεια διαβλέπει ο κ. Γ. Ζωγραφάκης, γενικός διευθυντής Καταναλωτικής, Στεγαστικής και Επιχειρηματικής Πίστης της Citibank, συστήνοντας στα νοικοκυριά να προτιμούν τα σταθερά επιτόκια.

– Πόσο πιστεύετε ότι θα επηρεάσει το κόστος δανεισμού των ιδιωτών στην Ελλάδα η αναταραχή στις διεθνείς χρηματαγορές;

«Οι διεθνείς αγορές- και ειδικά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και συστήματα- περνούν μια κρίση που ίσως να είναι η μεγαλύτερη όλων των εποχών.

Τα αίτια της κρίσης είναι πολλά και διάφορα, με κύριο την κατάρρευση των στεγαστικών δανείων και των παραγώγων αυτών στην Αμερική. Η ελληνική οικονομία έχει μεν επηρεαστεί πολύ λιγότερο από άλλες οικονομίες στην Ευρώπη, αλλά δεν παύει δε να έχει επηρεαστεί· και όσο περισσότερο συνεχίζεται η κρίση, θα βλέπουμε μεγαλύτερες επιδράσεις αυτής και στην Ελλάδα.

Η νομισματική ένωση της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη μάς έδωσε πρωτοφανή χαμηλά επιτόκια για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Η συνοδευόμενη γρήγορη ανάπτυξη της οικονομίας μαζί με την απελευθέρωση της καταναλωτικής πίστης είχαν ως φυσικό επακόλουθο την αλματώδη αύξηση των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια. Αυτό από μόνο του θα δημιουργούσε κάποιες πιέσεις στην αγορά- όπως αυξημένες επισφάλειες- οι τράπεζες θα έβαζαν στο μικροσκόπιο την κερδοφορία των προϊόντων, θα σταματούσε το κυνήγι του μεριδίου αγοράς, χωρίς να ληφθεί υπόψη το κόστος, και θα διαμορφώνονταν ορθολογικά τα επιτόκια προϊόντων όπως τα στεγαστικά».

– Ποιες είναι οι άμεσες επιπτώσεις της κρίσης στην ελληνική αγορά;

«Η διεθνής κρίση έχει δημιουργήσει δύο προβλήματα: το πρόβλημα ρευστότητας του συστήματος, το οποίο έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού των τραπεζών, και την αυξημένη δυσκολία νοικοκυριών να αποπληρώσουν τα δάνειά τους λόγω της μειωμένης οικονομικής δραστηριότητας. Επίσης, τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια που είχαν δοθεί με χαμηλά επιτόκια εκκίνησης, προσφορές και εκπτώσεις, θα αρχίσουν να μπαίνουν στην περίοδο του συμβατικού επιτοκίου στους επόμενους μήνες με αυξημένη δόση.

Τα επιτόκια έχουν προσαρμοστεί σε μεγάλο βαθμό, ειδικά στα στεγαστικά δάνεια, με spreads που κυμαίνονται γύρω στο 1,25%. Τα προσωπικά δάνεια (δηλαδή δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις) έχουν μείνει περίπου στις ίδιες τιμές. Προβλέπεται ότι το πρόβλημα ρευστότητας θα συνεχίσει και αυτό θα δημιουργήσει πίεση για περαιτέρω αύξηση των spreads. Δεν διαφαίνεται μεγάλη πίεση για αύξηση των παρεμβατικών επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών, λόγω της εξασθένησης της παγκόσμιας οικονομίας».

– Πώς μπορούν να προστατευτούν τα νοικοκυριά από ενδεχόμενες αυξήσεις των επιτοκίων;

«Το καλύτερο που μπορεί να κάνει κάποιος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αβεβαιότητας και αστάθειας είναι να “κλειδώνει” σταθερό επιτόκιο. Μόνο σε περιόδους με ειδικά χαμηλά επίπεδα επιτοκίων μπορεί να είναι καλύτερο το κυμαινόμενο επιτόκιο».