Με τις εκκεντρικότητές τους τάραξαν το σύμπαν τη δεκαετία του ΄70. Σήμερα ο πολωνοεβραίος σκηνοθέτης Ρόμαν Πολάνσκι και ο αμερικανός δημοσιογράφος Χάντερ Τόμπσον τροφοδοτούν με τις παράξενες ιστορίες τους δύο ντοκυμαντέρ. Τα «Roman Ρolanski: Wanted and desired» και «Gonzo: Τhe life and work of Dr. Ηunter S. Τhompson» ξεχωρίζουν στο πρόγραμμα του φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας που αρχίζει στις 17 Σεπτεμβρίου.

«Μου αρέσουν τα νεαρά κορίτσια- όπως άλλωστε αρέσουν στους περισσότερους άντρες…» παραδέχθηκε σε τηλεοπτική συνέντευξή του στο Παρίσι ο Ρόμαν Πολάνσκι αρκετά χρόνια μετά το ξέσπασμα του περιβόητου σεξουαλικού σκανδάλου που το 1978 τον ανάγκασε να εγκαταλείψει διά παντός την Αμερική. Το σκάνδαλο δεν ήταν άλλο από τον βιασμό της 13χρονης (το 1977) Σαμάνθα Γκάιγκερ στο σπίτι του Τζακ Νίκολσον, φίλου του Πολάνσκι και πρωταγωνιστή στην κλασική ταινία του «Τσαϊνατάουν».

Η παραπάνω δήλωση- που τουλάχιστον φανερώνει ειλικρίνεια- χρησιμοποιείται στο ντοκυμαντέρ «Roman Ρolanski: Wanted and desired» («Ρόμαν Πολάνκσι: Καταζητούμενος και επιθυμητός») μέσω του οποίου η αμερικανίδα (πολωνικής καταγωγής) σκηνοθέτιδά του Μαρίνα Ζένοβιτς προσπάθησε να ρίξει φως σε ένα από τα πιο διάσημα σκάνδαλα της σoουμπίζ των τελευταίων 30 χρόνων.

Τον Μάρτιο του 1977 η Πολιτεία του Λος Αντζελες απέδωσε στον πολωνοεβραίο σκηνοθέτη έξι κατηγορίες ανάμεσα στις οποίες ο εξαναγκασμός για χρήση παραισθησιογόνων ουσιών σε ανήλικο και ο βιασμός ανηλίκου υπό την επήρεια ναρκωτικών. Αρχικώς ο Πολάνσκι δήλωσε αθώος. Αργότερα όμως ο δικηγόρος του Ντάγκλας Ντάλτον, ένα από τα πρόσωπα που μιλούν στο ντοκυμαντέρ, κατάφερε να μειώσει τις κατηγορίες σε μία (παράνομη σεξουαλική πράξη σε ανήλικο) με αντάλλαγμα την ομολογία ενοχής του Πολάνκσι.

Οταν ο Πολάνσκι αποδέχθηκε την ενοχή του ο δικαστής Λόρενς Ρίτενμπαντ αποφάσισε την προσωρινή κράτησή του υπό ψυχιατρική παρακολούθηση στις φυλακές Τσίνο της Καλιφόρνιας. Ωστόσο τόσο ο Ντάλτον όσο και ο δικηγόρος της Γκάιγκερ, Ρότζερ Γκάνσον – ο οποίος επίσης μιλάει στο ντοκυμαντέρ-, είχαν συμφωνήσει να μη φυλακιστεί ο Πολάνσκι αλλά να τεθεί υπό επιτήρηση. Ο Ρίτενμπαντ αρνήθηκε.

Την ημέρα της αποφυλάκισής του, 18 Ιανουαρίου του 1978, ο ίδιος δικαστής δήλωσε αποφασισμένος να επιβάλει νέα προσωρινή κράτηση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με το ντοκυμαντέρ ο διψασμένος για δημοσιότητα Ρίτενμπαντ δήλωσε στον Τύπο πως αν ο Πολάνσκι ήθελε να αποφύγει την ποινή, δεν είχε παρά να εγκαταλείψει τη χώρα. Ο τελευταίος δεν το σκέφτηκε πολύ. Εφυγε αμέσως. «Ημουν ένα ποντίκι εναντίον πεινασμένων γατών» δήλωσε αργότερα ο σκηνοθέτης.

Αμέσως μετά τη φυγή του Πολάνσκι από τη χώρα οι Ντάλτον και Γκάνσον ζήτησαν αντικατάσταση του δικαστή ισχυριζόμενοι ότι ο Ρίτενμπαντ λειτουργούσε με προκατάληψη. Για λόγους σκοπιμότητας ο Ρίτενμπαντ παραχώρησε την υπόθεση σε άλλον δικαστή, ο οποίος ανακοίνωσε πως «αν ο κατηγορούμενος επέστρεφε στις ΗΠΑ θα συνεχιζόταν η επιβολή μιας ποινής της οποίας η διάρκεια θα αποφασιζόταν άμα τη αφίξει του στη χώρα».

Το κακό βέβαια είχε πλέον συμβεί. Ο Πολάνσκι έμελλε να μείνει για πάντα στιγματισμένος.

Ολοι οι βασικοί «παίκτες» του σκανδάλου Πολάνσκι δέχθηκαν να λάβουν μέρος στην προσπάθεια της Ζένοβιτς. Ολοι εκτός από τον ίδιο τον Πολάνσκι και βεβαίως τον δικαστή Ρίτενμπεργκ που δεν ζει πλέον. «Πέντε χρόνια προσπαθούσα να πείσω τον Πολάνσκι να μιλήσει» μας είπε η σκηνοθέτις στο τελευταίο φεστιβάλ των Καννών απ΄ όπου άρχισε η ευρωπαϊκή καριέρα του ντοκυμαντέρ της. «Του έγραψα,επικοινώνησα τηλεφωνικώς με το γραφείο του,προσπάθησα να τον συναντήσω στο Παρίσι.Τίποτε». Οταν ο περιορισμένος χρόνος δεν της επέτρεπε άλλη καθυστέρηση (έπρεπε να προλάβει το φεστιβάλ του Σάντανς όπου η ταινία έκανε πρεμιέρα), η Ζένοβιτς αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς τον Πολάνσκι, ο οποίος αργότερα της είπε ότι δεν θέλησε να μιλήσει για να μη νομίσουν ότι «προσπαθεί να διαφημίσει τον εαυτό του».

Η Ζένοβιτς αρνήθηκε να μοιραστεί την προσωπική άποψή της για την υπόθεση, ισχυριζόμενη ότι όταν το περιστατικό του βιασμού συνέβη, η ίδια ήταν τινέιτζερ και δεν θυμάται πολλά πράγματα. Από την πλευρά της η Γκάιγκερ, μητέρα τριών παιδιών σήμερα, δηλώνει στο ντοκυμαντέρ ότι έχει συγχωρήσει τον Πολάνσκι (το έχει κάνει και στο παρελθόν σε συνέντευξή της στον Λάρι Κινγκ ).

Παράλληλα η Ζένοβιτς μάς θυμίζει όλες τις τραγωδίες που έχουν συνοδεύσει τον ταραγμένο βίο του Πολάνσκι, που στα χρόνια του Β Δ Παγκοσμίου Πολέμου έχασε τη μητέρα του στον θάλαμο αερίων του Αουσβιτς και σώθηκε ο ίδιος χάρη στον πατέρα του. Οταν οι δυο τους συναντήθηκαν το 1945, ο μικρός Ρόμαν είχε ταλαιπωρηθεί στα χέρια συγγενών που είχαν αναλάβει την ανατροφή του. Η σκληρότητα και η βία επρόκειτο να ακολουθήσουν τον Πολάνσκι βρίσκοντας χώρο ακόμη και στις ταινίες του που χαρακτηρίστηκαν έργα «διεστραμμένου μυαλού». Το 1968 ο μαθητής τού Αντρέι Βάιντα στην κινηματογραφκή σχολή του Λοτζ κατέκτησε το Χόλιγουντ με «Το μωρό της Ροζμαρί» που έκανε δημοφιλή τον… σατανισμό. Εναν χρόνο αργότερα έμαθε τηλεφωνικώς ότι η έγκυος πρώτη σύζυγός του, Σάρον Τέιτ, είχε σφαγιασθεί από τον Τσαρλς Μάνσον και τη συμμορία του.

Ωστόσο το πιο ενδιαφέρον σημείο στο «Wanted and desired» είναι ότι ξεφεύγει από ένα πορτρέτο του Ρόμαν Πολάνσκι και, χωρίς ποτέ να τον αγιοποιεί ή να τον δικαιώνει, σχολιάζει το διεφθαρμένο νομοθετικό σύστημα των ΗΠΑ. Είναι εμφανές ότι ο Ρίτενμπαντ καταπάτησε κάθε έννοια πρωτοκόλλου και νομικής διαδικασίας. Στην ταινία επισημαίνεται επίσης η αποπροσανατολιστική εξουσία των ΜΜΕ που είχε ως αποτέλεσμα τον διασυρμό ενός διάσημου ευρωπαίου σκηνοθέτη του οποίου το στοιχειωμένο παρελθόν και «αλλόκοτο» έργο ανέκαθεν «κάθονταν» βαριά στο στομάχι της πουριτανικής Αμερικής.

Ακόμη και ο τίτλος του ντοκυμαντέρ, «Wanted and desired», σε τι άλλο θα μπορούσε να παραπέμπει αν όχι στην τεράστια διαφορά ανάμεσα στην αμερικανική και στην ευρωπαϊκή αντίληψη. «Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Πολάνσκι είναι καταζητούμενος» κατέληξε η Ζένοβιτς «την ώρα που στη δεύτερη πατρίδα του, τη Γαλλία,θα είναι για πάντα επιθυμητός».

Παρασκευή 26 Σεπτ.

22.30,Δαναός 1 «Roman Ρolanski: W anted and desired» (ΗΠΑ)

της Μαρίνας Ζένοβιτς.