ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ Τρίτη ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κώστας Σημίτης θα βρεθεί στη Λάρισα, προσκεκλημένος των τοπικών επιμελητηρίων, όπου θα μιλήσει, κατά κύριο λόγο, για την πορεία της οικονομίας και δι΄ αυτής για την πορεία της χώρας, υπό το πρίσμα βεβαίως και των
τελευταίων δραματικών πολιτικών εξελίξεων, που φέρουν την κυβέρνηση Καραμανλή στο χείλος του γκρεμού. Ο πρώην πρωθυπουργός- σιωπηλός για μεγάλο διάστημα- θα μιλήσει για την αποκάλυψη της μεγάλης πλάνης, θα περιγράψει την ελληνική οικονομία ως σύγχρονο «Τιτανικό» και θα σημειώσει ότι η ίδια η χώρα ταξιδεύει ως άλλος μοιραίος «Τιτανικός». Και δυστυχώς η
εκτίμησή του αυτή συμπίπτει με εκείνη των επαγγελματιών της οικονομίας. Οι περισσότεροι, που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα τεκταινόμενα στην ελληνική οικονομία, μιλούν ήδη για το λεγόμενο «πορτογαλικό σύνδρομο», κάνουν λόγο για επερχόμενη βύθιση της ανάπτυξης, για τον κίνδυνο να περιπέσει η οικονομία και η ίδια η χώρα σε κύκλο μακράς φθοράς και απαξίας.
Ως γνωστόν, η Πορτογαλία από τη δημοσιονομική απογραφή Μπαρόζοπροηγήθηκε της δικής μαςπεριέπεσε από το 2002 και εντεύθεν σε εξαετή κύκλο υπανάπτυξης, με ρυθμούς μεγέθυνσης μεταξύ 0,5% και 1% τον χρόνο. Γεγονός που οδήγησε τη συγγενή και ισομεγέθη προς εμάς Πορτογαλία σε πρωτοφανή οικονομικό μαρασμό.
Το κακό είναι ότι καταγράφονται αντίστοιχα σημάδια και στην Ελλάδα. Οι ξένες επενδύσεις έχουν καταρρεύσει, τα πολλά αναπτυξιακά αποθέματα υποχωρούν, η επανάκαμψη του δημοσιονομικού προβλήματος και η εξ αυτού επιβολή νέων φόρων αποστερεί πολύτιμους πόρους από την οικονομία, ενώ η ακρίβεια σε συνδυασμό με την άνοδο των επιτοκίων και την εμφανή εισοδηματική υποχώρηση οδηγεί τα νοικοκυριά σε αυτοπεριορισμούς.
▅ Εισοδηματική καχεξία
Μια άλλη πολιτική που θα ξεπερνούσε τα φιλελεύθερα δόγματα και θα στηριζόταν στις ισχυρές ακόμη εθνικές οικονομικές δυνάμεις- κρατικές και ιδιωτικές – θα ήταν ικανή να προσφέρει το ζητούμενο νέο αναπτυξιακό άλμα
Ηδη οι λιανικές πωλήσεις πιέζονται ολοένα και περισσότερο, όπως μεταδίδουν οι έμποροι αλλά και τα επίσημα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν. Επιπλέον όλες οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες έχουν στη διάθεσή τους στοιχεία που βεβαιώνουν μεταβολή στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Το επικρατήσαν την προηγούμενη δεκαετία πρότυπο της αγοράς επωνύμων καταναλωτικών αγαθών φαίνεται ότι αλλάζει ταχύτατα. Η εισοδηματική καχεξία των λαϊκών τάξεων εκλογικεύει τη συμπεριφορά τους, η αναζήτηση των ευκαιριών και των φθηνών αγαθών κυριαρχεί πλέον, με αποτέλεσμα αγωνία να καταλαμβάνει το πλήθος των εμπορευομένων. Απαντες αναζητούν τρόπους προσαρμογής στις νέες τάσεις του καταναλωτικού κοινού, αν και επισημαίνουν ότι χωρίς ανάκτηση των εισοδηματικών δυνατοτήτων από τη μεγάλη πλειονότητα των καταναλωτών η οικονομία θα βυθιστεί σε μεγάλη κρίση.
Αντίστοιχη είναι και η αναζήτηση που επικρατεί στα μεγάλα τραπέζια των ισχυρών επιχειρήσεων και τραπεζών. Ολοι, ακόμη και οι πιο φιλελεύθεροι πια, νιώθουν το τέλμα, αισθάνονται την αδυναμία, συζητούν και αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης των επερχόμενων δυσμενών συνθηκών. Στις πιο ξεχωριστές συναντήσεις αναγνωρίζονται τα λάθη και οι υπερβολές των επικρατησάντων δογμάτων και όλη η αναζήτηση περιστρέφεται γύρω από τη διαμόρφωση νέων αναπτυξιακών συνθηκών στη χώρα.
Το μέγα ερώτημα που απασχολεί τους πάντες είναι πώς θα ξαναπιάσει η ελληνική οικονομία το νήμα της ανάπτυξης όταν είναι δεδομένοι οι δημοσιονομικοί περιορισμοί. Και σε αυτό όμως το άκρως δεσμευτικό καθεστώς υπάρχουν δυνατότητες και ευκαιρίες, αρκεί να γίνουν επιλογές συγκεκριμένες. Μια άλλη πολιτική που θα ξεπερνούσε τα φιλελεύθερα δόγματα και θα στηριζόταν στις ισχυρές ακόμη εθνικές οικονομικές δυνάμεις- κρατικές και ιδιωτικές- θα ήταν ικανή να προσφέρει το ζητούμενο νέο αναπτυξιακό άλμα.
Πολλοί πιστεύουν ότι γύρω από τις μεγάλες διεθνοποιημένες ελληνικές τράπεζες, τη ΔΕΗ, τη ΔΕΠΑ, τον ΟΤΕ, τους σιδηροδρόμους, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, τις κρατικές εταιρείες διαχείρισης του νερού και της γης, αλλά και τα κρατικά πανεπιστήμια, όπως και τα δημοφιλή- αξεπέραστα ως προς την ποιότητα των παρεχομένων ιατρικών υπηρεσιών- κρατικά νοσοκομεία, θα μπορούσαν να ανυψωθούν ισχυρά αναπτυξιακά πεδία, ικανά να εκμεταλλευθούν τις συνθήκες προόδου και κατανάλωσης που θα τείνουν να διαμορφωθούν τα επόμενα χρόνια στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής, της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής και να μετατρέψουν την Ελλάδα σε αξιόπιστο πάροχο μοντέρνων υπηρεσιών σε όλη αυτή τη γεωγραφική ζώνη. Επιχειρηματίες και τραπεζίτες πιστεύουν ότι μια κυβέρνηση που θα αντικαθιστούσε το ατελέσφορο και προβληματικό μοντέλο των ιδιωτικοποιήσεων με ένα οργανωμένο σχέδιο ενδυνάμωσης των 50 μεγαλύτερων και υγιέστερων κρατικών και ιδιωτικών επιχειρήσεων και ιδρυμάτων θα μπορούσε να προσβλέπει σε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Επιχειρηματίες και τραπεζίτες πιστεύουν ακράδαντα ότι γύρω από την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, τις μεταφορές, το νερό, τη γη, την ανώτατη εκπαίδευση και την υγεία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν, βάσει και των περισσότερων πια εμπειριών, εγχώριων και διεθνών, πιο λειτουργικά και πιο αποδοτικά επιχειρηματικά σχήματα. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η ΔΕΗ έχει και τις δυνάμεις και τη γνώση να πρωταγωνιστήσει στον ενεργειακό χάρτη της Βαλκανικής. ▅ Εναλλακτική λύση
Ακόμη σημειώνεται ότι οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες μπορούν να ευνοηθούν ώστε να αποκτήσουν το κατάλληλο μέγεθος και να παίξουν τον ρόλο που μπορούν από την Αλεξάνδρεια ως τη Μόσχα. Ισχύει το ίδιο για τις εταιρείες υδάτων: θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε εταιρείες πανελλαδικής εμβέλειας, με ευρύτερο ρόλο στη συλλογή και διαχείριση των νερών. Επίσης τα καλά πανεπιστήμια, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η Ιατρική Σχολή Αθηνών, η Χρηματοοικονομική Πειραιώς, το Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης και άλλα κατά γενική ομολογία παραγωγικά ιδρύματα θα μπορούσαν να ενισχυθούν, να αποκτήσουν ξενόγλωσσα τμήματα και να φιλοξενήσουν φοιτητές από την ευρύτερη περιοχή. Οπως επίσης ο Ευαγγελισμός, τα δύο νοσοκομεία Παίδων των Αθηνών, το Ωνάσειο και άλλα διακεκριμένα νοσοκομειακά ιδρύματα θα μπορούσαν να υπεραναπτυχθούν στηριζόμενα σε σχήματα διπλής λειτουργίας, για τους έχοντες και τους μη έχοντες. Οι πρώτοι θα μπορούσαν να απολαμβάνουν ξενοδοχειακού τύπου υπηρεσίες με τιμολόγια «Υγεία» ώστε να χρηματοδοτείται επαρκώς η βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών για τους δεύτερους. Τέτοια μεικτά επιχειρηματικά και κρατικά μαζί σχήματα θα μπορούσαν να στηρίξουν ένα νέο αναπτυξιακό όραμα για τη χώρα και τους πολίτες, επιμένουν οι κατέχοντες γνώση και εμπειρία από τη λειτουργία του αποδοτικού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα σημειώνουν ότι μια πιο λεπτομερής επεξεργασία τέτοιων συνδυασμένων σχημάτων συνεργασίας μπορεί να προσφέρει και τη ζητούμενη εναλλακτική λύση σε τούτη την περίοδο φθοράς και άτακτης υποχώρησης της κυβέρνησης Καραμανλή.
