Με όχημα τη σύνταξη του Κτηματολογίου προσπάθησαν μονές του Αγίου Ορους να κατοχυρώσουν δικαιώματα ιδιοκτησίας στην ευρύτερη περιοχή της Χαλκιδικής και πιο συγκεκριμένα στη Σιθωνία. Περισσότερα από 50.000 στρέμματα δάσους, μαγευτικών παραλιών αλλά και κτημάτων των κατοίκων της Νικήτης και του Αγίου Νικολάου βρίσκονται… στον αέρα μετά την απόπειρα να εγγραφούν, στην πρώτη φάση της σύνταξης του Κτηματολογίου, ως ιδιοκτησία της Μονής Σίμωνος Πέτρας. Οι αντιδράσεις των κατοίκων οδήγησαν πριν από δύο χρόνια στη συμβολική κατάληψη των κτηματολογικών γραφείων, στο «πάγωμα» της διαδικασίας ως και σήμερα, καθώς και σε μια εξελισσόμενη «φάμπρικα» ενστάσεων και αντενστάσεων για το ποιος, πού και από πότε είναι ιδιοκτήτης ανάμεσα στους μοναχούς και στους κατοίκους. Την ίδια στιγμή εκπρόσωποι μεγάλου επιχειρηματικού ομίλου υποστηρίζουν ότι διαθέτουν συμβόλαια αγοραπωλησίας για συγκεκριμένη δασική έκταση, με μοναδική θέα στον Σιγγιτικό Κόλπο, ενώ προβάλλουν αντίστοιχα συμβόλαια και για τμήμα του νησιού Διάπορος. Την περιοχή αυτή διεκδικεί η Μονή Ξενοφώντος, η οποία βασίζεται σε αποφάσεις του Αρείου Πάγου την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών.

Οταν τον Απρίλιο του 1999 ξεκίνησε η διαδικασία της κτηματογράφησης στη Νικήτη, στη Σάρτη και στον Αγιο Νικόλαο της Χαλκιδικής, από τις πρώτες αιτήσεις που κατατέθηκαν προς κατοχύρωση δικαιωμάτων κυριότητας ήταν αυτή της Μονής Σίμωνος Πέτρας και Ξενοφώντος. Οι εκπρόσωποι των μονών προέβαλαν ως τίτλους κυριότητας σουλτανικά «φιρμάνια» του 19ου αιώνα και βέβαια τις σχετικά πρόσφατες αποφάσεις του Αρείου Πάγου, στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, οι οποίες δεν αναγνώριζαν την εγκυρότητα και το εύρος των αναδασμών γης και των απαλλοτριώσεων του 1933 και του 1965, που είχαν πραγματοποιηθεί για να στεγαστούν οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Ρωμυλίας, καθώς και ακτήμονες της μακεδονικής ενδοχώρας. Κάτοικοι και δημοτικές αρχές άργησαν να συνειδητοποιήσουν την εξέλιξη των πραγμάτων. Οπως περιγράφουν επιχειρηματίες και νομικοί, καθώς η διαδικασία κτηματογράφησης εξελισσόταν σε αργούς ρυθμούς, μόλις το 2002, μετά την προσπάθεια ορισμένων κατοίκων και επαγγελματιών είτε να τους χορηγηθούν δάνεια είτε να καταγράψουν τη δική τους ιδιοκτησία, βρέθηκαν μπροστά στο φάσμα της απώλειας της περιουσίας τους, εξαιτίας της προηγηθείσας κατοχύρωσης δικαιωμάτων από τα μοναστήρια. Οι αντιδράσεις κορυφώθηκαν με τον ορισμό της τοπικής επιτροπής ενστάσεων.

Οι ενστάσεις έπεφταν βροχή, οι συνεχείς παρατάσεις υποβολής των δηλώσεων κτηματογράφησης δεν επαρκούσαν και η «τελική», όπως είχε εξαγγελθεί, διευθέτηση του ζητήματος, τον Σεπτέμβριο του 2006, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Οι κάτοικοι της Νικήτης κατέλαβαν τα κτηματολογικά γραφεία, πήραν τα αρχεία και η διαδικασία έληξε άδοξα, χωρίς ως σήμερα να έχει επαναληφθεί οποιαδήποτε νέα απόπειρα.

Από πλευράς μονών, θεωρούν ότι, εφόσον έχει παρέλθει η πενταετής προθεσμία για την υποβολή και την ανεπιφύλακτη αποδοχή ενστάσεων, τα δικαιώματά τους έχουν κατοχυρωθεί πλήρως, εξ ου και προχωρούν σε πράξεις πώλησης εκτάσεων που δεν προσκρούουν εμφανώς σε άλλα, πιθανά δικαιώματα κατοίκων και φορέων. Μεγάλο όπλο στα χέρια τους, όπως σημειώνουν νομικοί της περιοχής, είναι ότι δεν έχουν αυτές πλέον το βάρος να αποδείξουν πως αυτή η γη τούς ανήκει. «Το βάρος πέφτει στους απλούς κατοίκους, εκείνοι πρέπει να τρέξουν για σχέδια,συμβόλαια,πράξεις κατοχύρωσης και βέβαια κάθε άλλο πρόσφορο μέσο για να τεκμηριώσουν τους ισχυρισμούς τους,ακόμη και στις δικαστικές αίθουσες» υπογραμμίζουν. Οι κάτοικοι όμως βασίζονται στο δικαίωμα χρησικτησίας και στη μερική αποδοχή ορισμένων ενστάσεων, αν και οι περισσότερες διαφιλονικούμενες εκτάσεις αποτελούν δημόσια γη (δάσος, αιγιαλό, ακτογραμμές χιλιομέτρων).