Το πιστωτικό χάος στις ΗΠΑ όσο ξεδιπλώνεται τόσο θα αυξάνει τον κίνδυνο ενός πραγματικού κραχ στις αγορές. Ο κίνδυνος να ξεμείνει αυτή τη φορά από ρευστό η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και να μην μπορεί να διασώσει ακόμη και τις καταθέσεις των Αμερικανών, προκάλεσε νέο πανικό στους επενδυτές. Η Wall Street και το δολάριο βυθίζονταν και η τιμή του χρυσού έκανε απίστευτο άλμα περίπου 100 δολαρίων. Ο πανικός αυτός προκλήθηκε από την κίνηση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ να δημιουργήσει ένα συμπληρωματικό κεφάλαιο χρηματοδότησης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Fed έχει τα απαραίτητα ρευστά ώστε να στηρίξει τις επείγοντος χαρακτήρα ενέσεις ρευστότητας στις αγορές. Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση, η κίνηση του αμερικανικού υπουργείου να αντλήσει κεφάλαια ύψους 40 δισ. δολαρίων, πουλώντας στην ουσία νέο χρέος (management bills,) έγινε έπειτα από αίτηση της Fed, προκειμένου να βοηθήσει την κεντρική τράπεζα να «διαχειριστεί καλύτερα» τον προϋπολογισμό της.

Στόχος της χθεσινής προσπάθειας του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ ήταν να εξασθενίσουν οι ολοένα αυξανόμενοι φόβοι ότι η οικονομική κατάσταση της Fed κινδυνεύει μετά το δάνειο ύψους 85 δισ. δολαρίων το οποίο χορήγησε στο Αmerican Ιnternational Group (ΑΙG). Με άλλα λόγια, η δαπανηρή ιστορική διάσωση του μέχρι πρότινος μεγαλύτερου ασφαλιστικού ομίλου στον κόσμο, του ΑΙG, έγινε μπούμερανγκ. Και ήλθαν οι δηλώσεις του επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ντομινίκ Στρος-Καν και επιδείνωσαν τους φόβους των επενδυτών. Ο κ. Καν μιλώντας από το Ντουμπάι δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «οι συνέπειες για ορισμένα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα είναι ακόμη μπροστά μας ».

Αρον άρον οι επενδυτές εγκατέλειπαν τις αμερικανικές μετοχές και κατέφευγαν στην ασφάλεια των ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου. Στη Wall Street ο δείκτης Dow Jones έφθανε να χάνει γύρω στο 4% της αξίας του, περίπου 2 ώρες πριν από το κλείσιμο των συναλλαγών και οι χρηματιστηριακές αγορές της Ευρώπης, χάνοντας πάνω από 3%, βούτηξαν στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Μάιο του 2005. Παράλληλα, οι μετοχές της επενδυτικών τραπεζών Goldman Sachs και Μorgan Stanley- καθώς μόνος αυτές οι δύο έχουν μέχρι στιγμής επιβιώσει από τη θρυλική πεντάδα της Wall Street μετά τον θάνατο της Lehman Βrothers, της Βear Stearns και της Μerill Lynch- δέχονταν έντονες πτωτικές πιέσεις. Οι μετοχές της πρώτης έπεσαν χθες 26% και οι μετοχές της δεύτερης 44%! Οι φήμες ειδικότερα για τη βιωσιμότητα της Μorgan Stanley αρχίζουν και εντείνονται, ενώ πράγματι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποιο χρηματοπιστωτικό ινστιτούτο θα είναι το επόμενο θύμα του Αρμαγεδδώνα, όπως αποδεικνύεται η πιστωτική κρίση. Ούτε είναι σίγουρο ότι ο ΑΙG θα γλιτώσει την πιστοληπτική του αξιοπιστία. Πάντως οι ζημιές θα είναι ανυπολόγιστες από μια τέτοια εξέλιξη, καθώς ο ασφαλιστικός αυτός κολοσσός έχει εγγυηθεί πολλά δομημένα τοξικά απόβλητα και κυρίως στα subprime στεγαστικά δάνεια.

Επίσης, η φυγή των κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές έχει κορυφωθεί. Ιδιαίτερα ευάλωτο παρουσιάζεται το χρηματιστήριο της Ρωσίας το οποίο βιώνει τη χειρότερη κρίση της τελευταίας 10ετίας. Η Τράπεζα της Ρωσίας έριξε 340 δισ. ρούβλια, προκειμένου να στηρίξει την αγορά, ενώ οι συναλλαγές στους δείκτες ΜΙCΕΧ και RΤS ανεστάλησαν όταν έφθαναν να

Βουλιάζει το δολάριο – Απίστευτο άλμα του χρυσούΦήμες για χρεωκοπία της Μorgan Stanley

χάνουν και πάλι το 10% της αξίας τους. Από τις αρχές του τρέχοντος έτους ο δείκτης ΜΙCΕΧ χάνει 60,91% της αξίας του- η μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση από την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος το 1998- και ο δείκτης RΤS, οι αξίες του οποίου μετράνε σε δολάρια, χάνει το 53,77%.

Επιπλέον, οι επενδυτές γενικότερα στις μετοχές και όχι μόνο στον τραπεζικό τομέα έχουν αρχίσει και τρομοκρατούνται, καθώς κάθε μέρα που περνάει το κόστος γίνεται όλο και ακριβότερο. Ο δανεισμός στη διατραπεζική και στις πιστωτικές αγορές δέχεται έντονες πιέσεις. Τα δισεκατομμύρια ζεστού χρήματος που έχουν διοχετεύσει στις αγορές χρήματος οι κεντρικές τράπεζες σε όλον τον κόσμο δεν έχουν καταφέρει να μειώσουν την πιστωτική κρίση.

Χθες οι κεντρικές τράπεζες της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας και της Ινδίας έριξαν στην αγορά 33 δισ. δολάρια, ενώ προχθές η Fed έριξε 50 δισ. δολάρια, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 70 δισ. ευρώ, η Τράπεζα της Αγγλίας 20 δισ. στερλίνες και η Τράπεζα της Ιαπωνίας 2,5 τρισ. γεν. Παρ΄ όλα αυτά σε νέα ύψη εκτινάχθηκε το τρίμηνο Libor δολαρίου- είναι το επιτόκιο δανεισμού μεταξύ των αμερικανικών τραπεζών και είναι ένα άνευ ρίσκου επιτόκιο- εκτινάχθηκε σε νέα ύψη, ενώ το 24ωρης διάρκειας λίγο μειώθηκε στο 5,031% χθες από τα 6,43750% που ήταν προχθές. Στη Βρετανία το Libor στερλίνας έχει και πάλι ξεπεράσει το επιτόκιο έκτατης ανάγκης (emergency), βάσει του οποίου δανείζονται οι τράπεζες από την Τράπεζα της Αγγλίας.

Αξίζει να επισημανθεί ότι τα υψηλότερα επίπεδα του επιτοκίου Libor επηρεάζουν το σύνολο της οικονομίας διότι πλήττουν μικρούς και μεγάλους δανειολήπτες. Τα ανησυχητικά υψηλά επίπεδα των τριμηνιαίων αυτών επιτοκίων δανεισμού υποδηλώνουν ότι οι μεγάλες εμπορικές και επενδυτικές τράπεζες θέλουν να κρατήσουν για τον εαυτό τους όσο ρευστά έχουν επειδή είναι τρομοκρατημένες. Δεν γνωρίζουν τι τους ξημερώνει αύριο.