Θέλω να κρατήσω μερικές επιφυλάξεις για την κάμψη του Συνασπισμού που καταγράφουν οι πρώτες φθινοπωρινές δημοσκοπήσεις. Οχι λόγω των δημοσκοπήσεων αλλά λόγω του Συνασπισμού. Ο οποίος αποτελεί μια ιδιαίτερη και ιδιόμορφη περίπτωση.

Ποια είναι η ιδιομορφία; Οτι η άνοδός του αποτελεί έως τώρα καθαρά δημοσκοπικό φαινόμενο. Ούτε έχει δοκιμαστεί ποτέ ούτε έχει επιβεβαιωθεί στην κάλπη. Αν δεν είχαν εφευρεθεί οι δημοσκοπήσεις, ίσως να μην την είχαμε καν πάρει χαμπάρι.

Ως εκ τούτου, επί ένα πεντάμηνο ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβαινε περίπου ως «πρόθεση ενδιαφέροντος», άρα η μείωση που καταγράφεται τώρα αφορά αυτή την «πρόθεση ενδιαφέροντος». Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Οπως δημιουργήθηκε μπορεί να εξαφανιστεί ή να ξαναθεριέψει.

Ακόμη περισσότερο που η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ δεν προέκυψε ως αυτοτελής υπόθεση αλλά ως απότοκο (κυρίως) της κρίσης στο ΠαΣοΚ. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη εκτόξευσή του σε διψήφια εκλογικά ποσοστά έγινε τον Ιανουάριο του 2008, μετά την επανεκλογή του Γ. Παπανδρέου, και όχι νωρίτερα. Εως τότε ο ΣΥΡΙΖΑ κυμαινόταν στα ποσοστά των εκλογών του Σεπτεμβρίου.

Με άλλα λόγια, ουδείς γνωρίζει ποια θα ήταν η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ αν η αρχηγική αναμέτρηση του ΠαΣοΚ είχε άλλη έκβαση. Και ουδείς μπορεί να προβλέψει σήμερα την πορεία του αυτοτελώς. Λογικά, όσο παρατείνεται η κρίση του ΠαΣοΚ τόσο διευκολύνεται ο ΣΥΡΙΖΑ και αυτό ίσως εξηγεί για ποιο λόγο η Κουμουνδούρου δεν έχει κανέναν λόγο να τείνει την οιαδήποτε χείρα βοηθείας στη Χαριλάου Τρικούπη.

Παρ΄ όλα αυτά, και με όλες τις επιφυλάξεις, από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει ένα στοιχείο: ότι η ανοδική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να έχει ανακοπεί. Είτε επειδή ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο την κατέγραφαν την άνοιξη- να το δεχτώ… Είτε επειδή ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατόρθωσε να την κεφαλαιοποιήσει.

Με άλλα λόγια, είτε η «πρόθεση ενδιαφέροντος» ήταν υπερεκτιμημένη είτε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί πλήρως σε αυτήν.

Ενδεχομένως (και, μεταξύ μας, πιθανότερο) να ισχύουν και τα δύο. Από τα δύο, όμως, το δεύτερο είναι αυτό που έχει πραγματική πολιτική σημασία.

Και αυτό θεωρητικά θα έπρεπε να απασχολεί ένα κόμμα το οποίο δεν εντάσσεται στην αυτάρεσκη παράδοση μιας Αριστεράς «πουτα ξέρει όλα, που έχει πάντα δίκιο και όλα τα κάνει καλά καμωμένα». Πολύ φοβούμαι, όμως, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εντάσσεται απλώς σε αυτή την παράδοση, αλλά αποτελεί και ένα τυπικό προϊόν της.

jpretenteris@dolnet.gr