Την απόφασή της να παραχωρήσει σε ιδιώτες κάποια από τα σημαντικότερα περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδος ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση, ενώ την ίδια ώρα το υπουργείο Μεταφορών ξεκινάει τις απαραίτητες διαδικασίες για τη δημιουργία μιας νέας εταιρείας που θα διατηρήσει το σήμα της Ολυμπιακής, με στόχο όμως να περάσει σε ιδιώτες η εταιρεία αυτή. Η διυπουργική επιτροπή αποκρατικοποιήσεων έδωσε το «πράσινο φως» για να βρεθούν οι τρόποι με τους οποίους θα μπορέσουν οι ιδιώτες να εισέλθουν σε κάθε ένα αεροδρόμιο της περιφέρειας, καθώς κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή.
Πρώτα στη λίστα των 40 υποψήφιων προς ιδιωτικοποίηση αεροδρομίων είναι αυτά των Χανίων, της Θεσσαλονίκης, του Ηρακλείου, της Ρόδου και της Κέρκυρας, ενώ εξίσου «καλές περιπτώσεις» θεωρούνται και αυτά της Κω, της Ζακύνθου, της Σαντορίνης, των Ιωαννίνων και της Μυτιλήνης. Οι συναρμόδιοι υπουργοί Οικονομίας και Μεταφορών κκ. Γ.Αλογοσκούφης και Κ.Χατζηδάκης αντίστοιχα, που θα συναντηθούν σήμερα, άνοιξαν τον δρόμο για να βρεθεί η κατάλληλη «φόρμα» στην αξιοποίηση των αεροδρομίων. Τη δουλειά αυτή θα την αναλάβουν οι σύμβουλοι αποκρατικοποίησης της κυβέρνησης, που αναμένεται σύμφωνα με τις πληροφορίες να αναδειχθούν στο προσεχές διάστημα, έτσι ώστε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες εντός του έτους, με στόχο προς τα τέλη του 2008 και μέσα στο 2009 να υπάρξουν εξελίξεις.
Οι σύμβουλοι (οικονομικοί, τεχνικοί, νομικοί) δηλαδή θα μελετήσουν τα χαρακτηριστικά και την κίνηση των αεροδρομίων και θα προτείνουν μεθόδους αξιοποίησης και ανάπτυξής τους μέσα σε ένα χρονοδιάγραμμα που θα καθοριστεί σε συνεννόηση με την κυβέρνηση.
Οι κυριότερες μέθοδοι για την είσοδο των ιδιωτών επενδυτών στα αεροδρόμια είναι δύο: Πρώτον, με τη μορφή των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και δεύτερον με την εκμίσθωση μέσω των συμβάσεων παραχώρησης. Δεν αποκλείεται πάντως σε κάποιες περιπτώσεις να εξεταστεί και η μέθοδος της αποκρατικοποίησης, αν αυτό κριθεί απαραίτητο, ενώ θα εξεταστεί και το κατά πόσο θα προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις μεμονωμένων αεροδρομίων ή θα γίνεται ομαδοποίηση των προς αποκρατικοποίηση αεροδρομίων.
Ξεχωριστή περίπτωση
Πρώτα στη λίστα των 40 αεροδρομίων είναι της Θεσσαλονίκης, των Χανίων, της Ρόδου, του Ηρακλείου και της Κέρκυρας
Πληροφορίες αναφέρουν ότι κάθε αεροδρόμιο είναι ξεχωριστή περίπτωση και έτσι θα πρέπει οι σύμβουλοι να εξετάσουν τις δυνατότητες παραχώρησης (δηλαδή τον τρόπο αλλά και την έκταση της ιδιωτικοποίησης), έτσι ώστε να αναβαθμιστούν οι υπάρχουσες υποδομές και να αναπτυχθούν τα κρατικά αεροδρόμια. Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί οι ιδιώτες να μην αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου τη διαχείριση του αεροδρομίου, αλλά να εκμεταλλεύονται ορισμένους χώρους του αεροδρομίου, όπως για παράδειγμα τη δημιουργία και εκμετάλλευση εμπορικών κέντρων. Πάντως, το υπουργείο Οικονομίας ξεκαθάρισε χθες ότι από την είσοδο των ιδιωτών στα αεροδρόμια δεν θα θιγεί το καθεστώς των υπαλλήλων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ). Στο «παιχνίδι» των περιφερειακών αεροδρομίων φαίνεται πως είναι και η γερμανική Ηochtief, η οποία εκτός από το ότι επιθυμεί την επέκταση της σύμβασης που έχει με το Δημόσιο για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» (λήγει το 2025), πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και για το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης.
Δεν αποκλείεται μάλιστα να διεκδικήσει να έχει λόγο και στο νέο Διεθνές Αεροδρόμιο στο Καστέλι του Ηρακλείου Κρήτης, η δημοπράτηση του οποίου θα γίνει το φθινόπωρο του 2009. Το έργο αυτό θα γίνει με σύμβαση παραχώρησης και θα έχει προϋπολογισμό περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Αυτή την περίοδο, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών και ανεξαρτήτως της χθεσινής απόφασης για ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων, ολοκληρώνονται έργα σε δώδεκα αεροδρόμια συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ. Επίσης, προωθούνται έργα σε δεκαέξι αεροδρόμια ύψους 900 εκατ. ευρώ, ενώ προγραμματίζεται η ενίσχυση των αεροδρομίων με εξοπλισμό αεροναυτιλίας ύψους 140 εκατ. ευρώ και με εξοπλισμό ασφαλείας προϋπολογισμού 140 εκατ. ευρώ.
Τι συμβαίνει διεθνώς
Η κυβέρνηση επικαλείται τη διεθνή πρακτική στο θέμα της εισόδου των ιδιωτών στα αεροδρόμια, θέλοντας να δείξει ότι η Ελλάδα έχει μείνει πίσω και ότι πρόκειται για μέθοδο που προτιμάται παγκοσμίως. Οι περισσότερες χώρες έχουν διαλέξει το μοντέλο τον ΣΔΙΤ, αλλά έχουν χρησιμοποιηθεί και άλλες μέθοδοι. Διεθνώς τα κοινά χαρακτηριστικά των ιδιωτικοποιήσεων των αεροδρομίων είναι ότι το κράτος διατηρεί τον έλεγχο των υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας, αεροπορικής ασφάλειας, ενώ ο ιδιωτικός τομέας συμμετέχει στο μάνατζμεντ των μη αεροπορικών υπηρεσιών με αντάλλαγμα τη συνεισφορά από τον ιδιωτικό τομέα των απαραιτήτων επενδυτικών πόρων για τα έργα υποδομής των αεροδρομίων.
Στις περισσότερες περιπτώσεις στις υπόλοιπες χώρες, οι συμπράξεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα έχουν συνοδευτεί από άνοδο τόσο του αριθμού των πελατών όσο και των εσόδων των αεροδρομίων, προϋποθέσεις απαραίτητες για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των υποδομών.
Για την Ελλάδα πάντως ενδεικτικό του ενδιαφέροντος που μπορεί να εκδηλώσουν οι ιδιώτες είναι ότι τα 10 μεγαλύτερα αεροδρόμια της χώρας (Αθήνας, Ηρακλείου, Θεσσαλονίκης, Ρόδου, Κέρκυρας, Χανίων, Κω, Ζακύνθου, Σαντορίνης και Μυτιλήνης) διακίνησαν πέρυσι πάνω από 37 εκατ. επιβάτες, καταγράφοντας αύξηση 7%.