ΛΟΝΔΙΝΟ

Oποιος άνδρας διαθέτει δύο αντίγραφα του «γονιδίου της μακροζωίας» τριπλασιάζει τις πιθανότητες να γιορτάσει τα εκατοστά γενέθλιά του, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που αναμένεται να δημοσιευθεί στο επιστημονικό έντυπο «Ρroceedings of the Νational Αcademy of Sciences».

Το γονίδιο που συνδέεται με την καλή υγεία και τη μακροζωία ονομάζεται FΟΧΟ3Α και παρ΄ ότι παρόμοια γονίδια έχει φανεί στο παρελθόν ότι επιμηκύνουν το προσδόκιμο επιβίωσης σε άλλα είδη, αυτή είναι η πρώτη φορά που το FΟΧΟ συνδέεται άμεσα με τη μακροζωία στον άνθρωπο.

Τα νέα ευρήματα προκύπτουν από τη μελέτη Ηawaii Lifespan Study και ανήκουν σε ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο Κuakini στη Χονολουλού σε συνεργασία με ιάπωνες συναδέλφους τους. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν την πορεία της υγείας οκτώ χιλιάδων ηλικιωμένων Αμερικανών ιαπωνικής καταγωγής οι οποίοι τα τελευταία 40 χρόνια υποβάλλονταν συστηματικά σε ιατρικές εξετάσεις. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε εύρος δείγματος αλλά και χρονική διάρκεια μελέτη του είδους. Οπως προέκυψε από τα αποτελέσματα της μελέτης, μια περιοχή του γονιδίου FΟΧΟ3Α φάνηκε να έχει ισχυρή σύνδεση με τη μακροζωία.

Ως γνωστόν, ο γενετικός κώδικας είναι γραμμένος σε ένα αλφάβητο τεσσάρων χημικών βάσεων που μπαίνουν στη σειρά με τέτοιον τρόπο ώστε να δημιουργείται η διπλή έλικα του DΝΑ. Οι τέσσερις βάσεις αντιστοιχούν στα γράμματα Α (αδενίνη),Τ (θυμίνη), C (κυτοσίνη), G (γουανίνη). Από την έρευνα φάνηκε ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων είχε το γράμμα Τ (δηλαδή τη θυμίνη) σε μια περιοχή-«κλειδί» του γονιδίου. Ωστόσο όσα άτομα είχαν στη συγκεκριμένη περιοχή το G (γουανίνη) εμφάνιζαν καλύτερη υγεία. Κάθε γονίδιο εμφανίζεται σε δύο αντίγραφα και η ομάδα ανακάλυψε ότι η επίδραση της γουανίνης στο συγκεκριμένο σημείο του γονιδίου σε ό,τι αφορούσε τη μακροζωία ήταν σωρευτική: όσοι έφεραν ένα αντίγραφο διπλασίαζαν τις πιθανότητες να ζήσουν 98 χρόνια κατά μέσο όρο, με ορισμένους να ζουν ως και τα 106 έτη. Οι άνδρες όμως που είχαν δύο G αντίγραφα εμφάνιζαν ακόμη περισσότερες πιθανότητες να γίνουν αιωνόβιοι: για την ακρίβεια, τριπλασίαζαν τις πιθανότητες να ζήσουν έναν αιώνα ενώ παράλληλα παρουσίαζαν πολύ καλύτερη υγεία σε μεγάλη ηλικία, καθώς δεν «πλήττονταν» τόσο συχνά από καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά επεισόδια ή καρκίνο.

«Ελέγξαμε το DΝΑ 213 μακρόβιων συμμετεχόντων καθώς και 402 ανδρών με μέσο προσδόκιμο επιβίωσης και επικεντρωθήκαμε σε πέντε γονίδια» ανέφερε ο δρ Μπράντλι Γουίλκοξ που συμμετείχε στη μελέτη. Τα γονίδια που επέλεξαν οι ερευνητές δεν ήταν τυχαία: εμπλέκονται στο μονοπάτι της ινσουλίνης, το οποίο όπως έχει φανεί από μελέτες σε ζώα συνδέεται με τη μακροζωία. «Στη συνέχεια υπολογίσαμε πώς οι βάσεις του DΝΑ που βρίσκονται σε τρεις περιοχές κάθε γονιδίου σχετίζονταν με διαφορετικά κριτήρια υγείας συμπεριλαμβανομένων των χρόνιων ασθενειών,των επιπέδων ινσουλίνης και της γενικότερης ανικανότητας.Αυτά που βρήκαμε μας εξέπληξαν και μας εντυπωσίασαν».

Αν και παράγοντες που δεν συνδέονται με τα γονίδια, όπως η διατροφή, η φυσική δραστηριότητα, οι υγιεινές συνήθειες του τρόπου ζωής καθώς και το κοινωνικό υπόβαθρο ενός ατόμου, είναι σημαντικοί σε ό,τι αφορά το προσδόκιμο επιβίωσής του, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι οι γενετικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων μπορούν να δώσουν την εξήγηση ως και για το 50% των διακυμάνσεων του προσδόκιμου ζωής.

Πάντως ως σήμερα οι έρευνες σχετικά με υποψήφια «γονίδια της μακροζωίας» στον άνθρωπο έχουν υπάρξει απογοητευτικές αφού τα πρώτα αποτελέσματα που έδειχναν κάποιο γονίδιο ως σχετιζόμενο με το μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης δεν επιβεβαιώνονταν από έρευνες σε άλλους πληθυσμούς- με την εξαίρεση ενός και μόνο γονιδίου, του ΑΡΟΕ.

Η ερευνητική ομάδα από τη Χονολουλού και την Ιαπωνία σημειώνει ότι και τα νέα ευρήματά της σχετικά με το γονίδιο FΟΧΟ είναι απαραίτητο τώρα να επαληθευθούν από άλλες μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς, όπως για παράδειγμα σε άτομα της καυκάσιας φυλής.