Oι Ελληνες γερνούν και από το 2035 θα αρχίσουν να λιγοστεύουν. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα προχθές η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Εurostat), ως το 2035 σχεδόν τρεις στους δέκα Ελληνες θα είναι άνω των 65 ετών.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Εurostat, ως το 2035 το ποσοστό των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών στη χώρα μας θα ανέλθει στο 26,3% του συνολικού πληθυσμού (έναντι 18,6% που είναι σήμερα), ενώ το ποσοστό αυτό ως το 2060 θα φθάσει στο 31,7%. Επίσης το ποσοστό των άνω των 80 ετών (4,1% σήμερα) εκτιμάται πως θα φθάσει στο 7,9% το 2035 και στο 13,5% το 2060.

Λιγότεροι το 2060
Σε ό,τι αφορά τις δημογραφικές εξελίξεις στην Ελλάδα, η Εurostat εκτιμά ότι ο συνολικός πληθυσμός της χώρας θα παρουσιάσει αύξηση της τάξεως του 3,2% ως το 2035, ενώ θα μειωθεί κατά 0,9% από σήμερα ως το 2060. Πιο συγκεκριμένα, οι προβλέψεις της Εurostat αναφέρουν ότι ο συνολικός πληθυσμός στη χώρα μας, ο οποίος την 1η Ιανουαρίου 2008 ήταν περίπου 11.217.000 άτομα, το 2035 θα είναι 11.575.000 άτομα, ενώ το 2060 θα περιορισθεί στα 11.118.000 άτομα (μείωση 0,9%).

Τα ανησυχητικά αυτά στοιχεία δεν αφορούν βέβαια μόνο την Ελλάδα, αλλά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σε ό,τι αφορά τις δημογραφικές εξελίξεις στην ΕΕ των «27», η Εurostat εκτιμά ότι ο πληθυσμός θα συνεχίσει να αυξάνεται ως το 2035 αλλά θα γερνάει σημαντικά, κυρίως λόγω του χαμηλού δείκτη γονιμότητας και της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Συγκεκριμένα, ο πληθυσμός της ΕΕ των «27» εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από 495.394.000 που είναι σήμερα σε 521.654.000 το 2035, ενώ από εκεί και ύστερα θα σημειώσει μείωση και το 2060 υπολογίζεται να ανέλθει σε 505.719.000 άτομα.

Παράλληλα, το 2035 το 25,4% του ευρωπαϊκού πληθυσμού θα είναι άνω των 65 ετών (έναντι 17,1% σήμερα) και το 7,9% άνω των 80 ετών (έναντι 4,4% σήμερα). Ως το 2060 τα κράτη-μέλη με τον μεγαλύτερο πληθυσμό εκτιμάται ότι θα είναι η Βρετανία (77 εκατ.), η Γαλλία (72 εκατ.), η Γερμανία (71 εκατ.), η Ιταλία (59 εκατ.) και η Ισπανία (52 εκατ.).

Η μεγαλύτερη αύξηση του πληθυσμού ως το 2060 εκτιμάται ότι θα σημειωθεί στην Κύπρο (66%), στην Ιρλανδία (53%), στο Λουξεμβούργο (52%) και στη Βρετανία (25%). Η σημαντικότερη μείωση του πληθυσμού αναμένεται να σημειωθεί στη Βουλγαρία (28%), στη Λετονία (26%), στη Λιθουανία (24%) και στη Ρουμανία (21%).

Ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων ατόμων στην ΕΕ των «27», δηλαδή η αναλογία των συνταξιούχων ως προς τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, αναμένεται να αυξηθεί από 25% σήμερα σε 53% το 2060. Δηλαδή ως το 2060 θα αντιστοιχούν μόνο δύο εργαζόμενοι ανά συνταξιούχο έναντι τεσσάρων εργαζομένων ανά συνταξιούχο σήμερα. Στην Ελλάδα o δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων ατόμων αναμένεται να αυξηθεί από 27,8% σήμερα σε 57,1% ως το 2060.

Τα πρόσφατα στοιχεία της Εurostat δεν εξέπληξαν τους ειδικούς, οι οποίοι εδώ και χρόνια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου τόσο για την υπογεννητικότητα που καταγράφεται στη χώρα μας όσο και για τη γήρανση του πληθυσμού. Οπως επισημαίνει ο κ Διονύσης Μπαλούρδος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), « για πολλές δεκαετίες η Ελλάδα αντιμετωπίζει συνεχή μείωση του δείκτη γονιμότητας, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα η διάρκεια ζωής έχει παραταθεί έντονα». Σχετικά με τη μείωση των γεννήσεων στη χώρα μας ο κ. Μπαλούρδος εξηγεί ότι το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε μια σειρά αιτιών όπως, για παράδειγμα, η αύξηση της ηλικίας σύναψης (πρώτου) γάμου και της ηλικίας απόκτησης πρώτου παιδιού (κυρίως για τις γυναίκες), η αύξηση της αναλογίας απόκτησης παιδιών εκτός γάμου και της αναλογίας γυναικών και ανδρών που αρνούνται να τεκνοποιήσουν.

Με κριτήριο το μέγεθος του δείκτη γήρανσης ή την αναλογία ηλικιωμένων στον συνολικό πληθυσμό, ο κ. Μπαλούρδος αναφέρει ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ όχι μόνο των χωρών της ΕΕ, αλλά και των χωρών όλου του πλανήτη.

Ο κ. Μπαλούρδος τονίζει ότι η γήρανση του πληθυσμού είναι ένα γενικό φαινόμενο το οποίο καταγράφεται σε όλες τις περιφέρειες και τους νομούς της χώρας. Το πρόβλημα είναι πιο έντονο στην Ευρυτανία, στη Φωκίδα, στη Λευκάδα, στα Γρεβενά και στην Αρκαδία.

Προσδόκιμο ζωής
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της Εurostat, όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες η Ιταλία είναι στην πρώτη θέση με 85,5 χρόνια και ακολουθούν οι Σουηδοί με 85,4 χρόνια, οι Ιρλανδοί και οι Κύπριοι με 85,2 χρόνια, οι Γάλλοι με 85,1 χρόνια και οι Βρετανοί με 80 χρόνια. Στη χώρα μας το προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες είναι 84,8 χρόνια. Στις γυναίκες στην πρώτη θέση είναι οι Γαλλίδες με 90,1 χρόνια και ακολουθούν οι Ιταλίδες με 90 χρόνια, οι Ισπανίδες με 89,6 χρόνια, οι Φινλανδές και οι Σουηδές με 89,3 χρόνια και οι Ιρλανδές με 89,2 χρόνια. Προσδόκιμο ζωής για τις Ελληνίδες είναι τα 88,7 χρόνια. Συνολικά στην ΕΕ των «27» το προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες είναι τα 84,5 χρόνια και για τις γυναίκες τα 89 χρόνια.