Σε κάποια συνάντηση μεταξύ των νεανικών θεατρικών σχημάτων και των μελών του Εθνικού Κέντρου Θεάτρου και Χορού σχετικά με το ζήτημα των επιχορηγήσεων ένας νέος ηθοποιός αρκέστηκε στην παρακάτω διαπίστωση: «Απ΄ όσο γνωρίζω,στη θάλασσα μπρατσάκια χρειάζονται τα μικρά παιδιά και όχι οι εξηντάρηδες ή οι εβδομηντάρηδες». Πόσο πιο εύστοχα μπορεί κάποιος να περιγράψει την κατάσταση που διαμορφώνεται στον χώρο του πολιτισμού και ειδικότερα στη χάραξη πολιτικής για την υποστήριξη των νέων δημιουργών; Η εικόνα του καταλόγου των επιχορηγήσεων που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Τετάρτη με ρεκόρ καθυστέρησης προκαλεί σύγχυση και απαισιοδοξία. Παγιωμένα πλεονεκτήματα, ψίχουλα σε νέες ομάδες, αδυναμία κατανόησης των κριτηρίων επιλογής, και φυσικά όλα αυτά πασπαλισμένα με τις πάγιες πλην ανεκπλήρωτες ως σήμερα υποσχέσεις για άμεση εκταμίευση των χρηματικών ποσών αλλά και για ανασχεδιασμό της πολιτικής τόσο των επιχορηγήσεων όσο και του συνόλου των ζητημάτων που αφορούν το θέατρο και τον χορό.

Συνομιλώντας με επικεφαλής νεανικών θιάσων οι οποίοι επιχορηγήθηκαν με κάποια χρηματικά ποσά αυτό που προκύπτει είναι ότι επί της ουσίας το μεγαλύτερο ποσοστό των χρημάτων καλύπτει αφενός τα έξοδα ενοικίασης των αιθουσών που χρησιμοποιούν για να δώσουν τις παραστάσεις τους και αφετέρου μικρό μέρος των εξόδων της παραγωγής.

«Η επιχορήγηση πηγαίνει στους ιδιοκτήτες θεάτρων»
Ο Θοδωρής Αμπαζής ηγείται της μουσικοθεατρικής ομάδας Οπεra, η οποία καλώς εχόντων των πραγμάτων θα λάβει 30.000 ευρώ για τις παραστάσεις που έχει ήδη πραγματοποιήσει τη σεζόν που μόλις ολοκληρώθηκε. Το πρόβλημα, σύμφωνα με τον μουσικό και σκηνοθέτη, δεν είναι μόνο η καθυστερημένη καταβολή των χρημάτων αλλά και το γεγονός ότι «για να κάνεις μια αξιοπρεπή παράσταση απαιτούνται τουλάχιστον 40.000 ευρώ. Δεν επιβιώνεις μόνο από τη θέληση των ανθρώπων να πεινάσουν για να κάνουν αυτό που θέλουν.Για δύο μήνες το κόστος ενοικίασης αίθουσας είναι 20.000-24.000 ευρώ.Το αστείο είναι ότι μετά σου λένε “γιατί δεν κάνεις παραπάνω παραστάσεις;”. Το αποτέλεσμα είναι το 60%-70% της επιχορήγησης να πηγαίνει στον ιδιοκτήτη του θεάτρου». Τι θα βοηθούσε; «Η παροχή ενός χώρου για κάποιο διάστημα σίγουρα. Ακόμη περισσότερο κάποια προγραμματική συμφωνία τριών ετών για να κριθούμε.Να έχουμε έναν ορίζοντα μπροστά μας να κάνουμε έναν προγραμματισμό, όχι να κάνουμε παραστάσεις επειδή πρέπει να κάνουμε και πάντα λόγω οικονομικής στενότηταςκατώτερες από αυτές που θα ήθελες».

«Η Ελλάδα είναι γεροντολάγνα»
Στην περίπτωση της ομάδας blitz, η οποία επιχορηγήθηκε με 20.000 ευρώ, η εικόνα είναι περίπου η ίδια, με εξαίρεση την πα ράμετρο του χώρου. Οπως επισημαίνει ο Γιώργος Βαλαής, εκ των ιδρυτικών και ενεργών μελών, «βοήθησε το γεγονός ότι φιλοξενηθήκαμε στο Βios,όπου δεν χρειάστηκε να καταβάλουμε ενοίκιο και απλώς έγινε κάποια συμφωνία επί του εισιτηρίου» . Οσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης εξόδων από τα παραπάνω χρήματα, αυτή είναι ιδιαιτέρως μικρή, δεδομένου ότι τα έξοδα παραγωγής, οι αμοιβές των συνεργατών, οι πρόβες και όλα όσα χρειάζονται δεν καλύπτονται. Το αποτέλεσμα είναι «να σε αναγκάζουν να κινηθείς αναξιοπρεπώς» σύμφωνα με τον νεαρό ηθοποιό. «Εχουμε διάθεση να δουλεύουμεαλλά δεν αρκεί. Στην Ελλάδα δεν παρέχεται κανενός είδους βοήθεια σε οτιδήποτε λέγεται νέο. Αυτή η χώρα είναι γεροντολάγνα, θέλει να έχει σπουδαίους γέρους.Δεν μιλώ μόνο για το οικονομικό κομμάτι,δεν λύνουν τα χρήματα όλα τα προβλήματα. Μιλώ για θέματα νοοτροπίας και πρακτικής υποστήριξης» επισημαίνει. « Θα σας πω ένα παράδειγμα:μια φίλη μου συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη των Rimini Ρrotokol για μία παράσταση.Οταν εκείνος έφυγε για τη χώρα του, η φίλη μου συνέχισε να δουλεύει. Μόλις επέστρεψε και είδε ότι η παράσταση λειτουργούσε άψογα,της είπε:“Πάρε το κλειδί του σπιτιού μου και πήγαινε όποτε θέλεις. Θα σε βοηθήσω να κάνεις παραστάσεις, να δεις παραστάσεις,να δουλέψεις ως ηθοποιός ή σκηνοθέτις”.Στην Ελλάδα κάτι τέτοιο φαντάζει ανέκδοτο.Εδώ μόνο ρουφάνε το νεανικό αίμα».

Μακρινός στόχος η πλήρης αυτονομία
Η ομάδα ab ovo επιχορηγείται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά και μάλιστα εφέτος παίρνει το υψηλότερο ποσό που έχει λάβει ποτέ: 30.000 ευρώ. Ο επικεφαλής Γιάννης Σαρακατσάνης δηλώνει, αν μη τι άλλο, ικανοποιημένος και εκφράζει την ευχή να έλθει σύντομα η στιγμή ώστε να αποκτήσει η ομάδα πλήρη αυτονομία. Ωστόσο και αυτός ομολογεί ότι το ποσό της επιχορήγησης είναι πολύ μικρό για να καλυφθούν τα έξοδα. «Υπολογίστε ότι με βάση τις απαιτήσεις της παραγωγής που ετοιμάζουμεγια τον χώρο απαιτούνται 40.000

ευρώ συν ΦΠΑ ενώ 25.000 ευρώ μας στοιχίζει το ΙΚΑ για 125 παραστάσεις.Και όλα αυτά χωρίς μισθούς και σκηνικά…».

Αυτό που είναι σημαντικό τόσο για τη συνέχεια όσο και για την ηθική υποστήριξη του θεατρικού σχήματος είναι η αναγνώριση, εκτός από τον κόσμο, και από την πολιτεία, η οποία αγκάλιασε το Φεστιβάλ Νέων Ομάδων που πραγματοποιήθηκε την περασμένη άνοιξη στο θέατρο Χώρα. «Αυτό μας ενδιαφέρει:να αποκτήσουμε το δικό μας κοινό, να υποστηριχθούμε οικονομικά από κάποιον χορηγό και να μην έχουμε εξαρτήσεις. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για πραγματική υποστήριξη στους νεανικούς θιάσους, τότε ενδεχομένως θα πρέπει να δούμε λύσεις όπως για παράδειγμα η πρόταση του Γιώργου Λυκιαρδόπουλουνα δημιουργηθεί έναν φεστιβάλ νεανικών σχημάτων στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ.Να φανεί η δουλειά μας, να μας δει ο κόσμος, να μας αντιμετωπίσουν σαν κάτι ζωντανό, σαν το θέατρο που γεννιέται».