Ε να κρίσιμο για τις οικονομικές εξελίξεις όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη μπρα ντε φερ έχει ξεκινήσει μεταξύ εργαζομένων και διοίκησης στην κορυφαία γερμανική αεροπορική εταιρεία Lufthansa. Η διοίκηση προσφέρει στους εργαζομένους αυξήσεις μισθών 6,7% σε δύο δόσεις τους επόμενους 21 μήνες και επίσης ένα εφάπαξ πριμ αποδοτικότηταςναι, υπάρχουν και αποδοτικές αεροπορικές εταιρείες! Οι εργαζόμενοι, όμως, δεν αρκούνται σε αυτά. Ζητούν μισθολογικές αυξήσεις της τάξεως του 9,8%. Και για να πετύχουν το ποσοστό αυτό έχουν «κατέβει» από χθες σε απεργία διαρκείας- την πρώτη από το… 1985. Ποιο είναι το διακύβευμα της εργασιακής αντιπαράθεσης στη Lufthansa; Το ότι αν τελικώς οι εργαζόμενοι εξασφαλίσουν τις αυξήσεις που ζητούν, κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα η αντιπληθωριστική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ)! Γιατί η επιτυχία των εργαζομένων στη Lufthansa θα αποτελέσει «οδηγό» για ανάλογες διεκδικήσεις μισθών από τους εργαζομένους και σε άλλες επιχειρήσεις της Γερμανίας και άλλων κρατών-μελών της ευρωζώνης. Και για τους τραπεζίτες, ως γνωστόν, η τόνωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών σε περιόδους πληθωριστικών πιέσεων είναι από απευκταία ως εφιαλτική.

Εν προκειμένω, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει κάνει πρωτοφανή άλματα τους τελευταίους μήνες. Τον Ιούνιο άγγιξε το 4% σε ετήσια βάση από 3,7% που ήταν τον Μάιο και 3,3% που ήταν τον Απρίλιο. Πέραν του ότι το 4% αποτελεί ρεκόρ από το 1999 που ιδρύθηκε η ΕΚΤ, είναι ένα ποσοστό ακριβώς διπλάσιο από το 2% που η ίδια η ΕΚΤ έχει καθορίσει ως «ανώτατο ανεκτό». Και να σκεφθεί κανείς ότι τον Μάιο του 2007 ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη ήταν μόλις 1,9%… Βεβαίως η κούρσα των τιμών λιανικής και χονδρικής οφείλεται κατά κύριο λόγο στις αλματώδεις αυξήσεις των τιμών των καυσίμων και των τροφίμων.

Ωστόσο οι τεχνοκράτες επισημαίνουν και μια σημαντική αύξηση του εργατικού κόστους η οποία ανατροφοδοτεί τον πληθωρισμό. Το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, για παράδειγμα, κατεγράφη σημαντική αύξηση του εργατικού κόστους 3,3% σε ετήσια βάση. Και το χειρότερο (για τους εργαζομένους…) είναι ότι η αύξηση αυτή του εργατικού κόστους οφείλεται στην αύξηση κατά 3,7% των μισθών και μόνο κατά 2,3% στο μη μισθολογικό κόστος- τα ποσοστά αυτά αντιστοιχούν στον μέσον όρο στις 15 χώρες που μετέχουν στη ζώνη του ευρώ.

Τι φοβούνται οι τραπεζίτες
Θα παρατηρούσε κανείς ότι μισθολογικές αυξήσεις της τάξεως του 3,7% δεν είναι σημαντικές για τους εργαζομένους, αφού μετά βίας καλύπτουν τον πληθωρισμό- πόσο μάλλον την πραγματική «ακρίβεια» που βιώνουν καθημερινά οι πολίτες. Είναι, όμως, σημαντικές για τους ευρωτραπεζίτες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων της Βank of Αmerica, μια αύξηση του κόστους της εργασίας ίση ή μεγαλύτερη από εκείνη των τιμών λιανικής εκλαμβάνεται από τους ευρωτραπεζίτες ως απόδειξη ότι οι αυξήσεις στα προϊόντα μεταφέρονται στο κόστος εργασίας. «Για τα μέλη της ΕΚΤ οι μισθολογικές αυξήσεις επάνω από τον πληθωρισμό σημαίνουν συναγερμό,γιατί θεωρείται ότι ανατροφοδοτούν μια εφιαλτική πληθωριστική διαδικασία με καταστρεπτικές συνέπειες για την ευρωπαϊκή οικονομία» σημείωναν χαρακτηριστικά τα στελέχη της ΒοΑ σε πρόσφατο φύλλο του γαλλικού «Figaro».

Για τους ευρωτραπεζίτες η έξοδος από την κρίση σε ό,τι αφορά το επίπεδο τιμώνγιατί, ας μην ξεχνάμε ότι πρωταρχική αποστολή της ΕΚΤ, όπως και όλων των κεντρικών τραπεζών, είναι η συγκράτηση των τιμών σε ένα «ισορροπημένο» επίπεδο- προϋποθέτει κάμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι κοινωνικές επιπτώσεις που έχει η συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και συνεπώς η κάμψη της κατανάλωσης δεν απασχολεί θεσμικά τα μέλη της ΕΚΤ. Αλλά και οι οικονομικές επιπτώσεις από την πτώση της καταναλωτικής ζήτησης- γιατί η εσωτερική ζήτηση συμβάλλει περισσότερο από τις εξαγωγές στη διαμόρφωση του ΑΕΠ των κρατών-μελών και της ευρωζώνης συνολικά- δεν αποτελούν κύριο μέλημα των κεντρικών τραπεζιτών: αρμόδιες για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης είναι οι εθνικές κυβερνήσεις και βεβαίως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυξήσεις-«πιλότος»
Θα αναρωτιόταν κανείς γιατί οι μισθολογικές διεκδικήσεις μιας επιχείρησης μπορούν να επηρεάσουν την επιτοκιακή πολιτική της ΕΚΤ και κατά συνέπεια τις νομισματικές και οικονομικές εξελίξεις στην ευρωζώνη. Η απάντηση έχει να κάνει αφενός με τα μεγέθη της συγκεκριμένης επιχείρησης και αφετέρου με τη χώρα στην οποία αυτή εδρεύει.

Η Lufthansa είναι η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία της Γερμανίας. Και η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και βεβαίως της ευρωζώνης. Από συστάσεως Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων είναι γνωστή ως «η οικονομική ατμομηχανή της Ευρώπης». Αν οι εργαζόμενοι στη Lufthansa πάρουν τις αυξήσεις που ζητούν, αυτομάτως θα μετατραπούν σε «πρότυπο» για τους εργαζομένους σε άλλες κερδοφόρες γερμανικές επιχειρήσεις- και δεν είναι λίγες…-, οι οποίοι θα εγείρουν ανάλογες μισθολογικές διεκδικήσεις.

Η ανησυχία της ΕΚΤ για το ενδεχόμενο να «ξεφύγει» ο πληθωρισμός στη Γερμανία και κατ΄ επέκταση στην ευρωζώνη είναι προφανής. Κυρίως επειδή δεν είναι η Lufthansa η πρώτη γερμανική εταιρεία που διεκδικεί «υπέρογκες», κατά τους ευρωτραπεζίτες, αυξήσεις. Επειτα από μαραθώνιες εργασιακές διεκδικήσεις (διήρκεσαν εννέα ολόκληρους μήνες!), οι εργαζόμενοι στην Deutsche Βahn πέτυχαν στις αρχές του έτους να εξασφαλίσουν αυξήσεις μισθών 8% από την 1η Μαρτίου 2008 και επιπλέον 3% την 1η Σεπτεμβρίου.

Ταυτόχρονα οι γερμανοί σιδηροδρομικοί εξασφάλισαν μείωση του εβδομαδιαίου χρόνου απασχόλησής τους κατά μία ώρα (από τις 41 στις 40 ώρες) από την 1η Μαρτίου 2009 χωρίς μείωση του μισθού τους και επίσης ένα πριμ παραγωγικότητας 800 ευρώ για την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2007 ως τις 29 Φεβρουαρίου 2008. Ξεκίνησαν, βεβαίως, πέρυσι το φθινόπωρο διεκδικώντας αυξήσεις μισθών… 31%! Αλλά δεν κέρδισαν και λίγα. Αυτούς μάλλον έχουν ως πρότυπο οι εργαζόμενοι της Lufthansa. Και σε αυτούς θα πρέπει να ρίξουν το «ανάθεμα» οι ευρωτραπεζίτες. Οι «αεροπόροι» δεν ζητούν τίποτε άλλο παρά αυξήσεις «επιπέδου σιδηροδρομικών»…