Στο Βερολίνο διατύπωσε την αυταπάτη ότι μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας μόνο αν οι άνθρωποι συνεργαστούν
Η ριζοσπαστική αισιοδοξία είναι η συμβολή των Ηνωμένων Πολιτειών στον κόσμο. Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι σίγουρα ένας πραγματικός Αμερικανός. Στην πρώτη μεγάλη ομιλία της προεκλογικής του εκστρατείας για την εξωτερική πολιτική, πέρυσι στο Σικάγο, δεσμεύθηκε να «διασφαλίσει ότι κάθε παιδί,παντού,θα πρέπει να μάθει να χτίζει και όχι να γκρεμίζει». Η Αμερική, είπε, οφείλει να προάγει σε όλο τον κόσμο την αξιοπρέπεια- όχι μόνο τη δημοκρατία. Πρέπει να «καθοδηγήσει τον κόσμο στον πόλεμο κατά των άμεσων απειλών και να προωθήσει το απόλυτο καλό».
Προχθές στην ομιλία του στο Βερολίνο είπε περίπου τα ίδια, δεσμευόμενος μάλιστα να βοηθήσει στην «ανοικοδόμηση του κόσμου». Η ρητορική του ωστόσο προκάλεσε λιγότερο ενθουσιασμό από ό,τι η αισιόδοξη ομιλία του στην Αϊόβα. Και το ότι απέφυγε να κάνει κάποιες δύσκολες επιλογές εξέπληξε για μία ακόμη φορά.
Οταν ο Τζον Φ.Κένεντι και ο Ρόναλντ Ρίγκαν επισκέφθηκαν τη γερμανική πρωτεύουσα, η ρητορική τους ξεχείλιζε, αλλά η αισιοδοξία τους ήταν προσγειωμένη στην πολιτική πραγματικότητα, τη διαμάχη, τις δύσκολες επιλογές.
Ο Κένεντι δεν οραματίστηκε μια παγκόσμια αδελφότητα, η ομιλία του αντικατόπτριζε τη σκληρή πραγματικότητα: «Υπάρχουν πολλοί, στην Ευρώπη και αλλού, που λένε ότι μπορούμε να συνεργαστούμε με τους κομμουνιστές. Ας έρθουν στο Βερολίνο» είχε πει. Ο Ρίγκαν, από την πλευρά του, είχε μιλήσει για σκληρές πολιτικές οι οποίες προκάλεσαν σφοδρές πολιτικές διαφωνίες αλλά υπήρξαν παρ΄ όλα αυτά αποτελεσματικές.
Στο Βερολίνο ο Ομπάμα είπε κάτι με το οποίο θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς: κάλεσε τους Γερμανούς και τους άλλους Ευρωπαίους να αποστείλουν περισσότερα στρατεύματα στο Αφγανιστάν. Τα επιχειρήματά του πιθανόν να μην εισακούστηκαν, καθώς η μεγάλη πλειοψηφία των Γερμανών αντιδρά στην προοπτική αυτή. Ωστόσο ο Ομπάμα έθεσε σοβαρά το ζήτημα.
Πέραν τούτου, στο μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης ομιλίας διατυπώθηκε η αυταπάτη ότι μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας μόνο αν οι άνθρωποι συνεργαστούν. Πρέπει να βοηθήσουμε την ειρήνευση μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να προλάβουμε τη γενοκτονία στο Νταρφούρ. Πρέπει να μην επιτρέψουμε στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Η μεγάλη αυταπάτη της δεκαετίας του 1990 ήταν ότι εισερχόμασταν σε μια εποχή παγκόσμιας σύγκλισης, όπου η επιβολή των ισχυρών εξουσιών δεν θα μετρούσε τόσο πολύ. Εκτοτε γεννήθηκαν απολυταρχικά καθεστώτα, ο ανταγωνισμός για τις πηγές ενέργειας έγινε σφοδρότερος, η Ρωσία και το Ιράν έλαβαν αυταρχικά μέτρα. Θα χρειαστεί πολιτική άποψη και εξουσιαστική ισχύς για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις. Αλλά ούτε το ένα ούτε το άλλο κατονόμασε στη στομφώδη αγόρευσή του ο Ομπάμα στο Βερολίνο.
Το περίεργο είναι ότι ο ίδιος δεν σκέφτεται στην πραγματικότητα κατ΄ αυτόν τον τρόπο. Οταν αναφέρεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι πραγματιστής. Πέρυσι δήλωσε ότι γνωρίζει πως «η Ιστορία είναι τραγική και ειρωνική» και ότι κάθε πολιτική επιλογή είναι κατά κάποιον τρόπο μοιραία.
Αυτή την εβδομάδα ο Ομπάμα επωφελήθηκε από την καλή δημόσια εικόνα του. Ωστόσο αισιοδοξία χωρίς πραγματικότητα δεν σημαίνει ρητορική δεινότητα. Σημαίνει απλώς τον φανταστικό κόσμο του Ντίσνεϊ.
