Οταν αυτός μιλάει, οι άλλοι πρέπει να σωπαίνουν. Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Daimler-Benz Ντίτερ Τσέτσε δεν ανέχεται αντίλογο –ούτε καν διάλογο.

Ιδίως όταν αυτός προέρχεται από πολιτικούς, όπως ο Πράσινος υπουργός Συγκοινωνιών της Βάδης-Βυρτεμβέργης Βίνφριντ Χέρμαν. «Με διακόπτει συνεχώς σαν να είμαι υπάλληλός του» παραπονιέται ο τελευταίος.

Παρόμοια παράπονα έρχονται και από πολιτικούς των κρατιδίων στα οποία έχουν την έδρα τους οι άλλες μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες: Volkswagen, Porsche, Audi, BMW. Παντού έπαρση και υπεροψία.

Το μήνυμα των βιομηχάνων προς το πολιτικό προσωπικό είναι ότι «τον πρώτο λόγο στη βιομηχανική πολιτική δεν την έχει το κράτος αλλά οι ίδιοι οι βιομήχανοι» γράφει το «Spiegel». Επόμενο έτσι να «μιλούν με ύφος σαράντα καρδιναλίων» προσθέτει η «Süddeutsche Zeitung».

Προσυνεννοήσεις
Αυτό ακριβώς το ύφος είχαν τις προάλλες και στο λεγόμενο «Εθνικό Φόρουμ για το Ντίζελ» στο Βερολίνο. Το φόντο της συνάντησης, στο οποίο συμμετείχαν και οι αρμόδιοι υπουργοί της κυβέρνησης συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών – Σοσιαλδημοκρατών, καθώς και εκπρόσωποι της εργοδοσίας και των συνδικάτων, ήταν διπλό:

Πρώτον, το πρόσφατο «σκάνδαλο του καρτέλ», ήτοι το σύστημα προσυνεννοήσεων που είχαν στήσει οι πέντε αυτοκινητοβιομηχανίες από δεκαετίας με στόχο μια κοινή τιμολογιακή και επιχειρησιακή πολιτική –κάτι που κολάζεται αυστηρά από τον νόμο.

Και, δεύτερον, η ανάγκη του επανεξοπλισμού εκατομμυρίων κινητήρων ντίζελ με νέες συσκευές που θα περιορίζουν δραστικά τις εκπομπές διοξειδίου του αζώτου. Η συγκέντρωση τέτοιου διοξειδίου είναι τελευταία σε πολλές μεγαλουπόλεις, όπως το Μόναχο και η Στουτγάρδη, τόσο υψηλή, ώστε οι δήμαρχοί τους να σχεδιάζουν την απαγόρευση της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων ντίζελ.

Ούτε κουβέντα

«Οι εκπρόσωποι των βιομηχάνων δεν έδωσαν σε κανένα θέμα ικανοποιητική απάντηση
έλεγε ραδιοσχολιαστής. Το αντίθετο μάλιστα. Για την παράνομη λειτουργία του καρτέλ απέφυγαν κάθε κουβέντα.

Και σε ό,τι αφορά τη μείωση των εκπομπών των καυσαερίων, αντί να δηλώσουν ότι θα αντικαταστήσουν τα παλιά «φίλτρα» των κινητήρων με πιο αποτελεσματικά, περιορίστηκαν στην υπόσχεση ότι θα βελτιώσουν απλώς τα υπάρχοντα φίλτρα –με τρόπο που οι περισσότεροι ειδικοί χαρακτήρισαν λίγο αποτελεσματικό.

Σε ό,τι αφορά το «ύφος», αντί να πάρουν μια πιο «σεμνή και ταπεινή στάση» («Der Spiegel»), όπως θα άρμοζε σε κάποιους που έχουν «λερωμένη τη φωλιά τους», πέρασαν στην αντεπίθεση λέγοντας, διά στόματος του «boss» της Volkswagen Ματίας Μίλερ, ότι πρόσθετα μέτρα, σαν αυτά που απαιτούν οι οικολόγοι, θα ανέβαζαν δραματικά την τιμή του προϊόντος με μοιραία συνέπεια την καταστροφή της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και κατά ακολουθία και της συνολικής οικονομίας της χώρας.


Διεθνής σημασία
Ο κ. Μίλερ δεν έχει εντελώς άδικο. Με 800.000 εργαζομένους και τζίρο 400 και πλέον δισ. ευρώ ετησίως, η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία είναι από τους σημαντικότερους στυλοβάτες της εγχώριας οικονομίας.

Ακόμα μεγαλύτερη είναι η διεθνής σημασία της. Η Volkswagen, για παράδειγμα, με 623.600 υπαλλήλους σε όλον τον κόσμο και με ετήσιο τζίρο 217 ευρώ το 2016, είναι γνήσιος global player (παγκόσμιος παίκτης), αφού, δίπλα στην Toyota, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός «λαϊκών» αυτοκινήτων σε πλανητικό επίπεδο.

Ανάλογο είναι και το εκτόπισμα της Mercedes (Daimler-Benz), της ΒΜW και της Porsche στις μεσαίες και ανώτατες κλάσεις. Αυτό εξηγεί και το «τουπέ» των στελεχών της, που βλέπουν τους υπουργούς της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στο Βερολίνο σαν απλούς εντολοδόχους τους στη γερμανική «επαρχία».

Αλλά αυτό εξηγεί επίσης το δέος με το οποίο τούς αντιμετωπίζουν οι «επαρχιώτες», με πρώτο τον ομοσπονδιακό υπουργό Συγκοινωνιών Αλεξάντερ Ντόμπριντ, ο οποίος, λόγω της σχεδόν δουλοπρεπούς στάσης του, φέρει την προσωνυμία «Ντίζελ Ντόμπριντ».

Ο κ. Ντόμπριντ δεν είναι βεβαίως μόνος. Στο «καρτέλ πολιτικών – αυτοκινητοβιομηχάνων» («Der Spiegel») συμμετέχουν όλοι οι γνωστοί γερμανοί πολιτικοί –από την Ανγκελα Μέρκελ, που ανήκει στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, ως την υπουργό Οικονομίας Μπριγκίτε Τσίπρις, που εκπροσωπεί τους Σοσιαλδημοκράτες.

Οι δυο τους, συνεχίζει το περιοδικό, συναγωνίζονται, για το ποια θα κάνει τα περισσότερα θελήματα στους βιομηχάνους. Μόνο που η διαπλοκή είναι ασύμμετρη –οι πολιτικοί ασκούν μόνο στοιχειώδη έλεγχο στους βιομηχάνους, ενίοτε μάλιστα, όπως έδειξε η για δεκαετίες ανεμπόδιστη λειτουργία του καρτέλ τους, απολύτως κανέναν.


Εκμετάλλευση
Αυτή η αίσθηση ασυδοσίας, σε συνδυασμό με την πλεονεξία και την για πολλές δεκαετίες πολύ επικερδή εκμετάλλευση του ντίζελ, τους έκανε προφανώς να παραβλέψουν τα σημεία των καιρών και να κλείσουν τα μάτια στην επερχόμενη τεχνολογική επανάσταση του κλάδου τους: την αντικατάσταση του ντίζελ από τους ηλεκτρικούς κινητήρες.

Οι Γερμανοί, σύμφωνα με τους ειδικούς, βρίσκονται σε αυτό το θέμα έτη φωτός πίσω από τους Κινέζους, τους Σκανδιναβούς, τους Αμερικανούς και πάει λέγοντας.

Αντί όμως να αναγνωρίσουν έστω και την τελευταία στιγμή το λάθος τους και να αλλάξουν ολοταχώς γραμμή πλεύσης, έκαναν το ακριβώς αντίθετο: συμφώνησαν, στο πλαίσιο του καρτέλ, να αγνοήσουν την τεχνική εξέλιξη και να επιμείνουν στο ντίζελ.

Και αυτό, φυσικά, εις βάρος των πελατών τους και, κυρίως, λόγω των συνεχιζόμενων τεράστιων εκπομπών διοξειδίου του αζώτου, του φυσικού περιβάλλοντος.

Το«σκάνδαλο ντίζελ»

«Πατώντας καυσαέριο προς τον γκρεμό» λέει ο ειδικός σε θέματα αυτοκινήτων Μίχαελ Χένγκστερμπεργκ –αντικαθιστώντας, εν είδει λογοπαιγνίου, το «γκάζι» (Gas) με το «καυσαέριο» (Abgas). Η παρακμή της αυτοκινητοβιομηχανίας, προσθέτει ο συγκοινωνιολόγος Βίνφριντ Βολφ, δείχνει τη γενικότερη κατάντια του γερμανικού καπιταλισμού, που τους τελευταίους μήνες συγκλονίζεται από σκάνδαλα και σε άλλους κλάδους-κλειδιά, όπως ο τραπεζικός.

Πολιτικά, το «σκάνδαλο ντίζελ» δεν έχει πάρει ακόμη μεγάλες διαστάσεις. Το καρτέλ πολιτικών-βιομηχάνων κατάφερε να το «κουκουλώσει» στο «Εθνικό Φόρουμ για το ντίζελ». Ωστόσο η συζήτηση για το θέμα δεν λέει να σταματήσει –τα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να ασχολούνται εντατικά με αυτό. Επιπλέον διευρύνεται και η θεματολογία. Σε αυτήν ξεχωρίζει η άποψη του πολιτικολόγου Μάρκους Βίσεν, ο οποίος υποστηρίζει ότι ούτε και η αντικατάσταση των αυτοκινήτων ντίζελ με ηλεκτρικά αποτελεί λύση.

Τα αυτοκίνητα, προσθέτει, αποτελούν, όπως και τα πυρηνικά εργοστάσια, τεχνικό αδιέξοδο –όσο περισσότερα τόσο μεγαλύτερο το ρίσκο τους.

Αναγκαίες είναι λοιπόν νέες μορφές διαβίωσης και διακίνησης, που θα περιορίσουν την επιθυμία χρήσης των αυτοκινήτων.

Αυτό θα άλλαζε βεβαίως αν ένας ή περισσότεροι δήμαρχοι απαγόρευαν τις επόμενες εβδομάδες την κυκλοφορία των αυτοκινήτων ντίζελ στην πόλη τους.

Εν όψει των εκλογών της 24ης Σεπτεμβρίου, η συζήτηση θα έμπαινε στο επίκεντρο του προεκλογικού αγώνα.

Και σε αυτήν υπερέχουν οι Πράσινοι, που προειδοποιούν από καιρό ότι η αλόγιστη χρήση του ντίζελ οδηγεί σε καταστροφή τύπου Φουκουσίμα –κατ’ αρχάς σε λίγες και ύστερα σε περισσότερες πόλεις.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ