Τρεις φονικές τρομοκρατικές επιθέσεις σε τρεις μήνες, με την τελευταία λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, δεν μπορεί παρά να παίξουν κρίσιμο ρόλο στις κάλπες αύριο στη Βρετανία. Η μήπως όχι; Πόσο θα επηρεάσει ο ισλαμιστικός τρόμος τους παραδοσιακά στωικούς και ορθολογιστές Βρετανούς απέναντι σε τέτοιες απειλές στον δρόμο για μια αναμέτρηση που άρχισε σαν περίπατος για το κυβερνών συντηρητικό κόμμα της Τερέζα Μέϊ, και τελειώνει με τους Εργατικούς να έχουν κλείσει εντυπωσιακά την ψαλίδα της διαφοράς;
ΤΟ ΒΗΜΑ ρώτησε τον δρα Θεοφάνη Εξαδάκτυλο, αναπληρωτή Καθηγητή Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Surrey στην Μεγάλη Βρετανία για το διακύβευμα αυτών των εκλογών, και για τους λόγους της μεγάλης πτώσης της «πρωθυπουργού του Brexit» στις δημοσκοπήσεις.
«Η αδράνεια της Τερέζα Μέι και η ανικανότητα της κυβέρνησής της να ανταποκριθεί στα καθημερινά προβλήματα είναι εμφανής στους ψηφοφόρους. Εν τέλει η εκλογή θα κριθεί στα σημεία που αφορούν την ευρωστία της οικονομίας, στην Παιδεία και στην στέγαση, στα κοινωνικά δικαιώματα, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, αλλά και στην αστυνόμευση όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους και όχι τόσο την ασφάλεια σαν «ιδέα»—θέματα στα οποία το δείγμα γραφής των Συντηρητικών δεν είναι ικανοποιητικό», μας λέει ο δρ. Εξαδάκτυλος.
«Μέσα σε δύο εβδομάδες δύο άνανδρες επιθέσεις: η πρώτη στο Μάντσεστερ ήρθε σε ένα κομβικό σημείο στην προεκλογική περίοδο στη Βρετανία όταν για πρώτη φορά η προέλαση των Συντηρητικών προς τη νίκη (σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις) είχε ανακοπεί από τους Εργατικούς, που σημείωναν μεγάλη ξαφνική άνοδο στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων.Η δεύτερη στην γέφυρα του Λονδίνου, έγινε μόλις έξι ημέρες πριν από τις εκλογές.
Τα γεγονότα επέτρεψαν στην Τερέζα Μέι να εκμεταλλευθεί το ήδη πολωμένο εγχώριο κλίμα, αλλά τέθηκαν σημαντικά ερωτήματα για την ασφάλεια λόγω των περικοπών που είχε εφαρμόσει ως υπουργός Εσωτερικών της συντηρητικής κυβέρνησης. Τα δύο νέα τρομοκρατικά χτυπήματα έγιναν μετά την επίθεση στην γέφυρα του Γουέστμινστερ λίγα μέτρα μακριά από το Κοινοβούλιο και ήταν στο σύνολο τρία στη βραχεία περίοδο διακυβέρνησης της πρωθυπουργού του Brexit.
Άμεσα, και στις δύο περιπτώσεις, οι προεκλογικές εκστρατείες ανεστάλησαν προσωρινά στο κλίμα θρήνου για τα θύματα. Στις ημέρες της αναστολής, η πρωθυπουργός έβγαλε το στρατό στους δρόμους, έβαλε ένοπλους φρουρούς στα τραίνα που μπαίνουν στην πρωτεύουσα και επιστράτευσε εφέδρους να φυλάσσουν κυβερνητικά και άλλα δημόσια κτίρια, σε μια προσπάθεια όχι μόνο να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες, αλλά και να δείξει πυγμή και ικανότητα διαχείρισης καταστάσεων.
Όμως όπως και στο Μάντσεστερ, έτσι και στην περίπτωση της επίθεσης στη γέφυρα του Λονδίνου, οι Βρετανοί παραμένουν ψύχραιμοι και ορθολογιστές. Το έδειξαν μάλιστα με την μεγαλεπήβολη συναυλία στο Μάντσεστερ μόλις την επομένη της επίθεσης στο Λονδίνο. Η στωικότητα που τους διακρίνει είναι αξιοθαύμαστη στο πώς ανταποκρίνονται στον πόλεμο, στην κακή πολιτική και στον άσχημο καιρό. Υπάρχει μια επίμονη άρνηση να δεχθούν την καταστροφή και αυτό έδειξαν και τώρα. Ίσως τελικά η αγγλική κοινωνία έχει πολλά διαθέσιμα σε κοινωνικό κεφάλαιο σε βαθμό που η πόλωση δεν θα ωφελήσει τους Συντηρητικούς, δείχνοντας ότι εν τέλει το θέμα των εκλογών δεν θα είναι ούτε το Brexit ούτε η τρομοκρατία», καταλήγει ο συνομιλητής μας.
Αν και η Μέϊ έκανε, κατά γενική ομολογία, μία κακή προεκλογική εκστρατεία, που σημαδεύθηκε από τις υπαναχωρήσεις της στον λεγόμενο «φόρο άνοιας» για τους ηλικιωμένους και από την άρνησή της να λάβει μέρος στο ντιμπέϊτ απέναντι στον ηγέτη των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, η συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών προβλέπει νίκη των Συντηρητικών, αλλά όχι με την ενισχυμένη πλειοψηφία στην οποία ήλπιζαν.
Οι δημοσκοπήσεις έχουν μεγάλο εύρος αποκλίσεων, προβλέποντας αποτελέσματα που κυμαίνονται από σαρωτική πλειοψηφία για τους Τόρις στη νέα βουλή μέχρι ποσοστά που δεν θα επιτρέψουν σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης (χρειάζονται 236 έδρες επί συνόλου 650).
Για να πάρουμε μια ιδέα για το πόσο συγκεχυμένη είναι η δημοσκοπική εικόνα, σύμφωνα με χθεσινή έρευνα της εταιρείας Opinium, οι Συντηρητικοί έχουν προβάδισμα 7 μονάδων έναντι των Εργατικών. Λίγο νωρίτερα, η εταιρεία Survation εμφάνιζε την διαφορά μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων να έχει συρρικνωθεί σε μόλις μία μονάδα, κάτι που αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά. Η στερλίνα, πάντως, ανέβηκε χθες στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο εβδομάδων, έναντι του δολαρίου, με τις αγορές να προεξοφλούν νίκη των Συντηρητικών. Την Δευτέρα, δημοσκόπηση της εταιρείας ICM έδινε στο κυβερνών κόμμα προβάδισμα 11 μονάδων.
Στον απόηχο πάντως των μεγάλων τρομοκρατικών επιθέσεων σε Μάντσεστερ και Λονδίνο, η αντιπολίτευση κατηγόρησε την Μέι ότι, ως υπουργός Εσωτερικών την περίοδο 2010-2016, ευθύνεται για τη μείωση των αστυνομικών κατά 20.000. Μάλιστα, ο Τζέρεμι Κόρμπιν δήλωσε ότι από μόνο του το γεγονός αυτό συνιστά επαρκή λόγο παραίτησης. Από την πλευρά της, η πρωθυπουργός κατηγόρησε τον ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι καταψήφισε τον αντιτρομοκρατικό νόμο στο πλαίσιο της γενικότερης, «χαλαρής» αντίληψής του για θέματα δημόσιας ασφάλειας.
