Ποιος μπορεί να καθαιρέσει τον Ντόναλντ Τραμπ από την προεδρία των ΗΠΑ; Με ποια κατηγορία και ποιες διαδικασίες; Η συζήτηση έχει φουντώσει μετά τις νέες αποκαλύψεις του αμερικανικού Τύπου, σύμφωνα με τις οποίες ο Τραμπ ζήτησε από τον διευθυντή του FBI Tζέιμς Κόμεϊ να σταματήσει τις έρευνες για τις διασυνδέσεις της προεκλογικής εκστρατείας του με Ρώσους.

Η εκρηκτική νέα εξέλιξη, που φέρεται να επιβεβαιώνεται από σημείωμα που έγραψε ο ίδιος ο Κόμεϊ, ήταν η κλιμάκωση μιας εβδομάδας μεγάλης αναταραχής στον Λευκό Οίκο: ο Τραμπ απέλυσε τον Κόμεϊ και μετά συζήτησε ευαίσθητες πληροφορίες εθνικής ασφαλείας για το Ισλαμικό Κράτος με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.

Ακόμα και πριν από όλα αυτά, δημοκρατικοί βουλευτές στο Κογκρέσο είχαν ζητήσει να παραπεμφθεί ο πρόεδρος σε δίκη με το ερώτημα της καθαίρεσης. Τώρα, καθώς πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν διορισμό ειδικού εισαγγελέα για να ερευνήσει το ζήτημα, το λεγόμενο «impeachment», η διαδικασία με την οποία το Κογκρέσο υποβάλλει σε δίκη τον πρόεδρο των ΗΠΑ, έχει βρεθεί στο προσκήνιο.

Το Σύνταγμα των ΗΠΑ προβλέπει ένα ευρύ φάσμα αδικημάτων που μπορεί να οδηγήσουν σε μια τέτοια πρόταση μομφής: «Προδοσία, δωροδοκία ή άλλα σοβαρά εγκλήματα και παραπτώματα».

Η διαδικασία περνάει σαν νομοσχέδιο από τα δύο σώματα του Κογκρέσου. Η πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων –218 από τα 435 μέλη –πρέπει να εγκρίνει τα άρθρα της μομφής, αφού προηγουμένως τα έχει εγκρίνει και μία ειδική επιτροπή.

Αλλά η τρέχουσα σύνθεση του σώματος ευνοεί τον Τραμπ. Σήμερα, οι Ρεπουμπλικανοί κατέχουν 238 έδρες, ενώ οι Δημοκρατικοί 193. Τέσσερις έδρες είναι κενές. Αυτό σημαίνει ότι 25 Ρεπουμπλικανοί θα πρέπει να πεισθούν να ψηφίσουν για να παραπεμφθεί ο Τραμπ, κάτι που φαίνεται απίθανο.

Στη συνέχεια η υπόθεση πηγαίνει στη Γερουσία, όπου απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων για να καταδικάσει το σώμα τον πρόεδρο και, κατά συνέπεια, να τον απομακρύνει από το αξίωμα –πράγμα εξίσου δύσκολο με την παρούσα σύνθεση.

Στην ιστορία των ΗΠΑ υπήρξαν δύο πρόεδροι οι οποίοι παραπέμφθηκαν σε τέτοια δίκη, αλλά κανείς δεν καθαιρέθηκε από το αξίωμα.

Ο Αντριου Τζόνσον ήταν ο πρώτος ηγέτης των ΗΠΑ που υποβλήθηκε στη διαδικασία το 1868. Κατηγορήθηκε για παράβαση του νόμου αφού προσπάθησε να αντικαταστήσει τον υπουργό Πολέμου, χωρίς άδεια του Κογκρέσου. Την εποχή εκείνη –μετά τον εμφύλιο πόλεμο –ο πρόεδρος έπρεπε να έχει έγκριση της Γερουσίας για τέτοιες αποφάσεις. Τελικά αθωώθηκε με μία ψήφο διαφορά.
Ο άλλος πρόεδρος που παραπέμφθηκε με το ερώτημα της καθαίρεσης ήταν, βέβαια, ο Μπιλ Κλίντον για το σκάνδαλο της Μόνικα Λιουίνσκι. Κατηγορήθηκε για ψευδορκία και παρακώλυση της Δικαιοσύνης το 1998 αλλά αθωώθηκε στη δίκη της Γερουσίας.
Ο Ρίτσαρντ Νίξον θα είχε σίγουρα καθαιρεθεί το 1974 εξαιτίας του σκανδάλου Watergate, αλλά παραιτήθηκε προτού φθάσει εκεί και παρέδωσε την προεδρία στον Τζέραλντ Φορντ.
Ποια κατηγορία θα μπορούσε να απαγγελθεί εναντίον του Τραμπ; Προδοσία, σχετικά με τους ισχυρισμούς ότι μοιράστηκε διαβαθμισμένες πληροφορίες με τους Ρώσους; Αλλά ακόμα και αν είναι αλήθεια, ως πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ευρεία εξουσία να αποχαρακτηρίζει κυβερνητικά μυστικά, γι’ αυτό ο ίδιος υπερασπίστηκε τον εαυτό του λέγοντας ότι είχε το «απόλυτο δικαίωμα» να το πράξει.
Αλλοι μιλάνε για σύγκρουση συμφερόντων λόγω των επιχειρηματικών συναλλαγών του Τραμπ. Νομικοί επιστήμονες επισήμαναν ότι, αμέσως μετά την ορκωμοσία του, ο Τραμπ παραβίασε άμεσα τη ρήτρα περί ξένων αμοιβών στο άρθρο Ι, παράγραφος 9, του Συντάγματος. Αυτή είναι πράγματι μια σκοτεινή περιοχή για τον Τραμπ, που έχει σημαντικά οικονομικά συμφέροντα σε όλον τον κόσμο, αν και ως πρόεδρος έχει κάνει αρκετά βήματα μακριά από την επιχειρηματική αυτοκρατορία του.
Η παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης είναι μια κατηγορία που άρχισε να ακούγεται μόλις απολύθηκε ο Κόμεϊ, ο οποίος διεξήγαγε έρευνα σχετικά με τις διασυνδέσεις της προεκλογικής εκστρατείας του Tραμπ με τη Ρωσία. Ενα σημείωμα του Κόμεϊ, στο οποίο ισχυρίζεται ότι ο Τραμπ τον προέτρεψε να τερματίσει την έρευνα, τροφοδότησε αυτές τις κατηγορίες.
«Το σημείωμα είναι ισχυρή ένδειξη παρεμπόδισης της Δικαιοσύνης και αξίζει σίγουρα άμεση έρευνα από ανεξάρτητο ειδικό εισαγγελέα» είπε ο δημοκρατικός γερουσιαστής Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ.
Νομικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι ο Τραμπ βρίσκεται σίγουρα εκτεθειμένος σε κατηγορίες για παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης στην υπόθεση του Κόμεϊ.
«Αν ο πρόεδρος πει στον διευθυντή του FBI να τερματίσει μια πιθανή ποινική έρευνα, αυτό είναι παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης» δήλωσε ο Εργουιν Τσερεμίνσκι, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και κοσμήτορας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας.
Ο στρατηγός Μάικλ Φλιν παραιτήθηκε από σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του προέδρου Τραμπ λίγες ώρες αφότου έγινε γνωστό ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης είχε προειδοποιήσει τον Λευκό Οίκο ότι ο Φλιν θα μπορούσε να είναι ευάλωτος σε εκβιασμό για επαφές με τον πρέσβη της Ρωσίας Σεργκέι Κίσλιακ προτού αναλάβει ο Τραμπ την προεδρία στις 20 Ιανουαρίου.

HeliosPlus