Πόσο πιο χαμηλά μπορεί να πέσει ο Ντόναλντ Τραμπ; Σαν να μην έφταναν η λάσπη, η χολή, τα χυδαία σχόλια για τις γυναίκες, ο ρατσισμός και ο εθνικολαϊκισμός, ο ανεκδιήγητος μεγιστάνας έκανε το αδιανόητο για προεδρικό υποψήφιο στις ΗΠΑ. Χλεύασε την ίδια την αμερικανική δημοκρατία, λέγοντας ότι μπορεί και να μη σεβαστεί το αποτέλεσμα σε περίπτωση που, όπως όλα δείχνουν, χάσει τις εκλογές στις 8 Νοεμβρίου.
Οταν τον ρώτησε ευθέως ο συντονιστής του τρίτου και τελευταίου ντιμπέιτ αν θα αποδεχθεί την ετυμηγορία της κάλπης, ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών το άφησε ανοιχτό. «Θα το δω και θα σας πω» απάντησε. Το ερώτημα ήταν ουσιαστικά αν θα τηρήσει τη δημοκρατική νομιμότητα για ομαλή μετάβαση της εξουσίας –και με αυτήν ακριβώς τη διατύπωση του το έθεσε πάλι ο βετεράνος δημοσιογράφος του Fox News. «Θα σας κρατήσω σε αγωνία, εντάξει;» απάντησε για δεύτερη φορά ο Τραμπ.
Σκορπίζοντας «θεσμικό τρόμο»


Οπως γράφουν οι «New York Times», η συγκεκριμένη στάση προκάλεσε «θεσμικό τρόμο». Η απάντηση που του έδωσε επί τόπου η Χίλαρι Κλίντον ήταν μία από τις καλύτερες στιγμές της. Χαρακτήρισε «τρομακτικά» τα λόγια του Τραμπ. «Κάθε φορά που τα πράγματα δεν πάνε όπως θέλει, ο Ντόναλντ λέει πως η διαδικασία είναι στημένη. Αλλά δεν λειτουργεί έτσι η δημοκρατία. Υπάρχουμε εδώ και 240 χρόνια, κάνουμε δίκαιες και ελεύθερες εκλογές και σεβόμαστε το αποτέλεσμα, ακόμα και όταν δεν μας αρέσει. Αυτό περιμένουμε και από τον υποψήφιο του ενός από τα δύο μεγάλα κόμματα αυτής της χώρας» είπε η Κλίντον. Τίτλοι εφημερίδων και σχολιαστές ήταν πιο ανελέητοι. «Ο Τραμπ βγάζει τη γλώσσα στο ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα». «Εχασε την τελευταία ευκαιρία να φανεί αξιόπιστος υποψήφιος πρόεδρος». «Η Κλίντον είναι στα πρόθυρα ιστορικής νίκης – Ο Τραμπ ένα βήμα πριν από την άβυσσο». Τέτοια γράφονται και λέγονται σε ΗΠΑ, και διεθνώς.
Συμπέρασμα; Εκτός συγκλονιστικής αποκάλυψης, του τύπου ότι είναι μυστικό μέλος του Ισλαμικού Κράτους, η Χίλαρι θα είναι η επόμενη πρόεδρος των ΗΠΑ. Για τον Τραμπ, το μόνο ερώτημα φαίνεται πως είναι το εύρος της ήττας. Αν θα πρόκειται για απλή καταστροφή ή για όλεθρο, που θα συμπαρασύρει όλο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, το οποίο δεν θα χάσει μόνο τον Λευκό Οίκο αλλά και τον έλεγχο του Κογκρέσου.
«Είσαι μαριονέτα του Πούτιν!»


Τα αίματα άναψαν και όταν αναφέρθηκε το όνομα του Βλαντίμιρ Πούτιν. Η Μόσχα έχει γίνει θέμα, με τους Δημοκρατικούς να βλέπουν ρωσικό δάκτυλο στο χακάρισμα επικοινωνιών του κόμματός τους. «O Πούτιν έχει πει καλά λόγια για εμένα, αν τα πάμε καλά, θα είναι ωραία» είπε ο Τραμπ. «Δεν έχει κανέναν σεβασμό για… αυτό το πρόσωπο» πρόσθεσε δείχνοντας την Κλίντον. «Επειδή ο Πούτιν προτιμά να έχει μια μαριονέτα για πρόεδρο των ΗΠΑ» του απάντησε ακαριαία η Χίλαρι. «Καμιά μαριονέτα, καμιά μαριονέτα!», φώναζε ο Τραμπ, «εσύ είσαι η μαριονέτα!».

Από την τελευταία τηλεμαχία δεν έλειψε και ένας ακόμα σεξιστικός χαρακτηρισμός του Τραμπ, όταν έσκυψε στο μικρόφωνο και είπε «τι κακιά γυναίκα!» (such a nasty woman!). Την κατηγόρησε για «ενορχήστρωση καταγγελιών από γυναίκες που υποτίθεται πως τις έχω παρενοχλήσει» και χαρακτήρισε το Ιδρυμα Κλίντον «εγκληματική επιχείρηση». Η Χίλαρι είπε ότι ο Τραμπ είναι υποκινητής βίαιων περιστατικών, προσβάλλει όλες τις γυναίκες και αποτελεί κίνδυνο για τη χώρα και τη δημοκρατία.

Προβλέψεις
Δύο εβδομάδες πριν από τις κάλπες η αριθμητική είναι αδήριτη και ευνοεί τη Χίλαρι. Η υποψήφια των Δημοκρατικών μπαίνει στην τελική ευθεία με προβάδισμα 7-10 μονάδων (ως και 51%-41%) στις εθνικές δημοσκοπήσεις, διαφορά σχεδόν μη αναστρέψιμη σε τόσο προχωρημένο στάδιο εκστρατείας. Αυτή τη στιγμή οι Ρεπουμπλικανοί μοιάζουν να οδεύουν προς μια πραγματική εκλογική καταστροφή. Το όλο και πιο στενό μονοπάτι του Τραμπ προς την προεδρία θα πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε τη νίκη στο Οχάιο, στη Φλόριδα, στην Πενσιλβάνια και στη Βόρεια Καρολίνα. Αλλά η Χίλαρι Κλίντον είναι μπροστά και στις κρίσιμες αμφίρροπες Πολιτείες, αυτές που δίνουν ουσιαστικά τη νίκη στις προεδρικές. Και ο Τραμπ δεν φαίνεται ικανός να τις «γυρίσει» υπέρ του από εδώ και πέρα. Η διαφορά στο Κολέγιο των Εκλεκτόρων μοιάζει επίσης τεράστια (341 ψήφοι για τη Χίλαρι έναντι 197). Ακόμα χειρότερα: σύμφωνα με την Gallup, ένα θηριώδες ποσοστό 63% των Αμερικανών, ανδρών και γυναικών ψηφοφόρων, έχει πεισματικά αρνητική γνώμη για τον Τραμπ.

Ρουθ Ρόζεν, καθηγήτρια Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Μπέρκλεϊ
«Το πολιτικό μας σύστημα έχει ήδη υποστεί φοβερή ζημιά»

«Δεν μπορώ να προβλέψω το αποτέλεσμα, αλλά ως ιστορικός μπορώ να σας πω με βεβαιότητα ότι αυτές οι εκλογές είναι άνευ προηγουμένου στην ιστορία της Αμερικής»
λέει στο «Βήμα» η Ρουθ Ρόζεν, καθηγήτρια Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Μπέρκλεϊ. Ο Τραμπ «λέει συνέχεια ψέματα, καυχιέται για τις σεξουαλικές επιθέσεις του εναντίον γυναικών, είναι ξενοφοβικός, ρατσιστής, προσβάλλει τους Μεξικανούς και τους μουσουλμάνους. Και έφτασε να πει ότι μπορεί και να μη σεβαστεί την ψήφο του λαού. Κανένας άλλος υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ δεν συμπεριφέρθηκε ποτέ με αυτόν τον τρόπο. Είναι ντροπή για όλους εμάς που πιστεύουμε στις αμερικανικές δημοκρατικές αρχές. Πρόκειται για έναν λαϊκιστή δημαγωγό που προσβάλλει τις γυναίκες και τις μειονότητες κάθε μέρα. Προσωπικά πιστεύω ότι θα κερδίσει η Χίλαρι Κλίντον, αλλά το πολιτικό μας σύστημα έχει ήδη υποστεί φοβερή ζημιά από την εκστρατεία του Τραμπ».

Πώς έφτασε τόσο ψηλά ένας τέτοιος υποψήφιος;
«Δεν νομίζω ότι ένας λογικός άνθρωπος είναι σε θέση να εξηγήσει πραγματικά γιατί κάποιος μπορεί να ακούει, να πιστεύει και να θέλει για πρόεδρο των ΗΠΑ τον Ντόναλντ Τραμπ –σίγουρα τον ψηφίζει κόσμος που είναι θυμωμένος, Αμερικανοί που νιώθουν προδομένοι από την κυβέρνηση, οι οποίοι είναι οργισμένοι, φοβισμένοι και δεν μπορούν να δουν το μέλλον. Αλλά και πάλι, είναι τόσο απωθητικός, τόσο αναξιοπρεπής, τόσο γελοίος. Μιλάει σαν κακομαθημένος 12χρονος. Είναι ένας ρατσιστής, επικίνδυνος κλόουν και πραγματική ντροπή για εμένα ως αμερικανίδα πολίτη. Το επίπεδο της πολιτικής μας έχει υποβαθμιστεί τραγικά μαζί του. Είναι εφιάλτης, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι ψηφοφόροι του στις προκριματικές (περί το 10% του γενικού εκλογικού σώματος) γοητεύθηκαν από αυτόν τον αλλόκοτο, άσχετο, διχαστικό, χυδαίο υποψήφιο. Και η Κλίντον δεν είναι ιδανική περίπτωση: δεν εμπνέει τον έναν στους δύο Αμερικανούς, όπως θα περίμενε κανείς για μια υποψήφια που φιλοδοξεί να γράψει ιστορία ως η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ. Η σύγκριση με τον Τραμπ είναι όμως συντριπτικά υπέρ της» καταλήγει η συνομιλήτριά μας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ