ΤΟ ΒΗΜΑ/ PROJECT SYNDICATE

Πολλοί άνθρωποι ανά τον κόσμο ενδέχεται να διερωτώνται γιατί η Χίλαρι Κλίντον, η οποία είναι εμφανώς καλύτερα προετοιμασμένη και πιο κατάλληλη για την προεδρία των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ, δεν έχει εξασφαλίσει τη νίκη. Πολλοί Αμερικανοί συμμερίζονται αυτήν την παγκόσμια αμηχανία.
Οι δημοσκοπήσεις σε εθνικό επίπεδο μπορούν κάλλιστα να συνεχίσουν να παρουσιάζουν διακυμάνσεις έως τις εκλογές της 8ης Νοεμβρίου. Αλλά ο Τραμπ προσεγγίζει την Κλίντον κατά τις τελευταίες εβδομάδες, απειλώντας μάλιστα να την φτάσει στο Κολέγιο των Εκλεκτόρων, όπου ο έλεγχος μερικών από τις πιο πολυπληθείς πολιτείες – της Νέας Υόρκης και της Καλιφόρνιας για παράδειγμα – από τους Δημοκρατικούς, προσφέρει στην Κλίντον ένα πλεονέκτημα.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Καταρχάς, ο Τραμπ, παρότι γνωρίζει ελάχιστα όσον αφορά τη διακυβέρνηση, κατάφερε να ενώσει τους περισσότερους Ρεπουμπλικάνους στο πρόσωπό του. Αυτό οφείλεται στην μακροχρόνιο μίσος που τρέφουν για την Κλίντον ενώ σημαντικός λόγος αποτελεί και το γεγονός ότι μία από τις θέσεις στο Ανώτατο Δικαστήριο είναι ήδη κενή για να την καλύψει ο επόμενος πρόεδρος ενώ είναι πιθανό να αδειάσουν και άλλες θέσεις κατά την επόμενη τετραετία.
Ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε επίσης τις ανησυχίες πολλών Αμερικανών όσον αφορά την οικονομία, αξιοποιώντας την ίδια οργή κατά των μεταναστών και του πολιτικού κατεστημένου που μαστίζει όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά ο Τραμπ δεν μπορεί να επικρατήσει απευθυνόμενος μόνο σε λευκούς άνδρες δίχως πανεπιστημιακή μόρφωση. Για αυτόν τον λόγο έχει αδέξια προσπαθήσει να δείξει ότι ενδιαφέρεται και για τους Αφροαμερικανούς και για τους Λατίνους –όχι μιλώντας σε αφροαμερικανούς και λατίνους ψηφοφόρους, αλλά μιλώντας στερεοτυπικά για αυτούς σε ακροατήρια λευκών Αμερικανών. Όσον αφορά τις λευκές Αμερικανίδες –τον πραγματικό στόχο του –δεν έχει ακόμα καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους.
Την ίδια ώρα, η Κλίντον αντιμετωπίζει τις δικές της δυσκολίες για την ανασύσταση του συνασπισμού των γυναικών που στήριξαν τον Μπαράκ Ομπάμα. Και πολλοί νέοι άνθρωποι που στήριξαν με πάθος τον Μπέρνι Σάντερς, αντίπαλο της Κλίντον στις προκριματικές εσωκομματικές εκλογές, τώρα δηλώνουν πως θα ψηφίσουν υποψηφίους τρίτων κομμάτων, το οποίο ευνοεί τον Τραμπ.
Η άνοδος του Τραμπ σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις υποδηλώνει λιγότερα για τη δική του βελτίωση ως υποψηφίου για την προεδρία από όσα υποδηλώνει για τις προσωπικές αδυναμίες και την κακοτυχία της Κλίντον. Πέρα από όσους και όσες αποτελούν τον πυρήνα των υποστηρικτών της, η Κλίντον ανέκαθεν δυσκολευόταν να ενθουσιάσει τους ψηφοφόρους. Για πολλούς είναι μια προπαρασκευασμένη υποψήφια που γνωρίζει τα πάντα, το πανέξυπνο κορίτσι που απωθούσε τα αγόρια στο σχολείο. Και βρίσκεται αντιμέτωπη και με μεγάλες δόσεις σεξισμού, ακόμη και μεταξύ των υποστηρικτών της. Ένας πρώην κυβερνήτης των Δημοκρατικών δήλωσε πρόσφατα ότι η κ. Κλίντον πρέπει να χαμογελάει περισσότερο. Θα έλεγε το ίδιο για κάποιον άνδρα;
Αλλά η Κλίντον δημιούργησε η ίδια κάποια από τα προβλήματά της. Το σκάνδαλο της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας ενίσχυσε την μακροχρόνια εντύπωση των ψηφοφόρων ότι δεν είναι «τίμια και αξιόπιστη». Ένα νέο ζήτημα προέκυψε τον Αύγουστο όταν το Ασοσιέιτεντ Πρες ανέφερε ότι πολλοί από τους δωρητές του Ιδρύματος Κλίντον είχαν ειδική μεταχείριση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατά τη διάρκεια της θητείας της. Τέλος, η Κλίντον είχε την κακή τύχη να αρρωστήσει, με ένα βίντεο να την παρουσιάζει ετοιμόρροπη κατά την πρόωρη αποχώρησή της από μια εκδήλωση στη Νέα Υόρκη, γεγονός που ενίσχυσε τις φήμες περί της κλονισμένης υγείας της. Ο Τραμπ πρόσθεσε μια δόση σεξισμού δηλώνοντας ότι δεν διαθέτει τις αντοχές για να αναλάβει την προεδρία.
Απομένουν, ωστόσο, δύο ακόμη τηλεμαχίες. Και οι τηλεμαχίες τείνουν να διαδραματίζουν σημαντικό, αν όχι υπερβολικό, ρόλο όσον αφορά το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ. Δεν θα ήταν συνετό να δηλώσουμε πως όλα έχουν τελειώσει πριν συμβεί αυτό.
Η Elizabeth Drew είναι αμερικανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας, μεταξύ άλλων, του βιβλίου «Washington Journal: Reporting Watergate and Richard Nixon’s Downfall»