Ο Γιούνκερ, ο Σουλτς και η Μαζεράτι της εξουσίας

«Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς ανέλαβαν την εξουσία με τη δέσμευση να καταστήσουν την ΕΕ πιο δημοκρατική. Τώρα, οι δυο τους εμφανίζονται να ανησυχούν περισσότερο για το πώς θα συνεργαστούν, για να διατηρήσουν τις θέσεις τους στο τιμόνι της ενωμένης Ευρώπης» γράφει το «Spiegel». Ακολουθούν αποσπάσματα από το άρθρο του Πέτερ Μίλερ:

«Στις αρχές Μαΐου, Σουλτς και Γιούνκερ ταξίδεψαν μαζί στη Ρώμη για την απονομή του Βραβείου Καρλομάγνου στον Πάπα Φραγκίσκο. Μετά την τελετή, οι δυο τους μπήκαν μαζί στο ασανσέρ στο ξενοδοχείο Paolo VI, που βρίσκεται απέναντι από το Βατικανό. Καθώς έβγαιναν από το στενόχωρο ασανσέρ, άρχισαν να μιλούν για το αν θα έπρεπε να πετάξουν πίσω στις Βρυξέλλες αμέσως με το ναυλωμένο αεροπλάνο τους ή αν θα έπρεπε να κάνουν μια σύντομη στάση σε μια δεξίωση στην πρεσβεία της Γερμανίας στο Βατικανό.

Ο Σουλτς προσπάθησε να πείσει τον φίλο του να πάνε στη δεξίωση στον κήπο: «Θα πρέπει να φας κάτι» είπε στοργικά στον πρόεδρο της Επιτροπής. Ο Γιούνκερ επέτρεψε στον εαυτό του να πειστεί και οι δυο τους μπήκαν σε μια Μαζεράτι και διέσχισαν τον Τίβερη. Ηταν μια εικόνα συμβολική, που δεν πέρασε απαρατήρητη. Η Μαζεράτι έμοιαζε η τέλεια αλληγορία για την εξουσία και την επιμονή των δυο τους να συνεχίσουν να κρατάνε σφιχτά το τιμόνι της.

Σύμφωνα με τους κανόνες της δημοκρατίας, δουλειά του κοινοβουλίου είναι να ασκεί έλεγχο επί της εκτελεστικής εξουσίας –η οποία, στην περίπτωση της ΕΕ, είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αλλά οι Σουλτς και Γιούνκερ έχουν κάμψει αυτόν τον κανόνα.

Ο Γιούνκερ, από το Λουξεμβούργο, και ο Σουλτς, από τη Γερμανία, έχουν εμπλακεί στην ευρωπαϊκή πολιτική για χρόνια και γνωρίζει ο ένας τον άλλον για περισσότερο από δύο δεκαετίες. Στις ευρωπαϊκές εκλογές, την άνοιξη του 2014, ήταν επικεφαλής σε αντίπαλα στρατόπεδα: ο Γιούνκερ ως υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και ο Σουλτς για τους Σοσιαλδημοκράτες.

Αλλά η εκστρατεία δεν προκάλεσε πικρία μεταξύ των δύο. Αντιθέτως, τους έφερε ακόμα πιο κοντά. Κοινοί αντίπαλοί τους ήταν οι ευρωπαίοι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, από τους οποίους ο Γιούνκερ και ο Σουλτς ήθελαν να αποσπάσουν περισσότερη εξουσία για τις Βρυξέλλες. Ποτέ πριν δεν είχαν τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα κατέβει σε εκστρατεία με δικούς τους υποψηφίους επικεφαλής, με τον νικητή να γίνεται πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προς τιμήν τους, ήταν μια τολμηρή κίνηση.

Οταν τελείωσαν οι εκλογές, ο ηττημένος Σουλτς διασφάλισε ότι ο Γιούνκερ θα έχει επαρκή στήριξη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να εκλεγεί πρόεδρος της Επιτροπής. Σε αντάλλαγμα, ο Γιούνκερ προσπάθησε να πάρει ο Σουλτς μια θέση στην Επιτροπή. Οταν αυτό απέτυχε, όμως, επετράπη στον Σουλτς να συνεχίσει ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θέση που κατείχε από το 2012. Η μόνη προϋπόθεση ήταν ότι θα παραιτηθεί στις αρχές του 2017 ώστε να αναλάβει ένας συντηρητικός αυτό το αξίωμα.

Αλλά τώρα, Σουλτς και Γιούνκερ νιώθουν τόσο άνετα με τη συμβίωσή τους, που ο Σουλτς δεν φαίνεται διατεθειμένος να εκπληρώσει την υπόσχεσή του. Εδώ και μήνες έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία στην Ευρώπη με έναν και μοναδικό στόχο: την εξασφάλιση της επανεκλογής του Σουλτς στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πρόκειται για κάτι μάλλον ξεδιάντροπο, σχολιάζουν πολλοί στις Βρυξέλλες. Οταν Σουλτς και Γιούνκερ έκαναν την εκστρατεία τους σε όλη την ήπειρο, την άνοιξη του 2014, υποσχέθηκαν να φέρουν περισσότερο φως στο σκοτάδι της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. «Αυτή είναι μια δημοκρατική επανάσταση» έλεγε τότε ο Σουλτς. Τώρα, όμως, που υποτίθεται ότι θα πρέπει να παραιτηθεί, τα λόγια τού χθες φαίνεται πως έχουν πάψει να ισχύουν.

Γιούνκερ και Σουλτς, οι οποίοι κατακεραύνωναν τις παρασκηνιακές συμφωνίες σε σκοτεινά δωμάτια των ευρωπαίων ηγετών, κάνουν τώρα οι ίδιοι τέτοιες συμφωνίες. Εχουν κάνει ένα σύμφωνο που φαίνεται πως αποσκοπεί κυρίως στο να διασφαλίσει ο ένας την εξουσία του άλλου.

Ο Σουλτς εξασφαλίζει ότι ο πρόεδρος της Επιτροπής δεν θα αντιμετωπίζει ζητήματα που είναι πάρα πολύ άβολα. Σε αντάλλαγμα, ο Γιούνκερ διοργανώνει μια εκστρατεία για την επανεκλογή του φίλου του και κάνει ό,τι μπορεί για να τον σώζει από τα άσχημα πρωτοσέλιδα».