Η κρατούμενη στη Ρωσία πιλότος της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας Νάντια Σαβτσένκο αφέθηκε ελεύθερη και επέστρεψε αεροπορικώς την Τετάρτη στην Ουκρανία στο πλαίσιο συμφωνίας για την ανταλλαγή της πιλότου με δύο Ρώσους που κρατούνταν στο Κίεβο και επέστρεψαν στη Μόσχα.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο επιβεβαίωσε το μεσημέρι της Τετάρτης μιλώντας στους δημοσιογράφους την επιστροφής πιλότου στο Κίεβο. Αντίστοιχα από το Κρεμλίνο ανακοινώθηκε η επιστροφή δύο Ρώσων κρατουμένων Αλεξάντρ Αλεξαντρόφ και Εβγκένι Γεροφέγεφ στη Μόσχα.

Σχεδόν ενάμιση χρόνο αφότου αιχμαλωτίστηκε, η Ουκρανή πιλότος καταδικάστηκε τον Μάρτιο από ρωσικό δικαστήριο σε κάθειρξη 22 ετών. Η Σαβτσένκο θεωρείται ηρωίδα στην Ουκρανία και εγκληματίας στη Μόσχα, η οποία την κατηγορεί για εκτόξευση όλμων που είχαν στοιχίσει τη ζωή σε δύο ρώσους δημοσιογράφους.

Η παράδοση της Σαβτσένκο, την απελευθέρωση της οποίας είχαν απαιτήσει δυτικές κυβερνήσεις και η οποία έχει γίνει εθνική ηρωίδα στην Ουκρανία, θα μπορούσε να μετριάσει τις εντάσεις ανάμεσα στη Μόσχα και τη Δύση λίγες εβδομάδες προτού η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσει κατά πόσον θα παρατείνει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Νωρίτερα, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax είχε μεταδώσει πως ο ίδιος ο Ποροσένκο μετέβη αεροπορικώς στη Ρωσία για να παραλάβει την Σαβτσένκο, αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει επιβεβαιωθεί ούτε από το Κίεβο ούτε από τη Μόσχα.

Η Σαβτσένκο, πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας, είχε προσφερθεί εθελοντικά να πολεμήσει με μια χερσαία μονάδα εναντίον των αυτονομιστών που πρόσκεινται στη Μόσχα και οι οποίοι εξεγέρθηκαν εναντίον της κυβέρνησης του Κιέβου στην ανατολική Ουκρανία.

Η Σαβτσένκο συνελήφθη και δικάστηκε στη νότια Ρωσία με την κατηγορία της συνέργειας στον φόνο Ρώσων δημοσιογράφων, οι οποίοι σκοτώθηκαν από πυρά πυροβολικού ενώ κάλυπταν τη σύγκρουση.

Τον Μάρτιο, ρωσικό δικαστήριο την καταδίκασε σε κάθειρξη 22 χρόνων. Ενώ βρισκόταν στις ρωσικές φυλακές, εξελέγη μέλος του ουκρανικού Κοινοβουλίου και στην Ουκρανία θεωρείται ευρέως σύμβολο της αντίστασης στη Ρωσία.

Ο Γεροφέγεφ και ο Αλεξαντρόφ είχαν δηλώσει και οι δύο σε συνεντεύξεις τους στο πρακτορείο Reuters πέρυσι πως είναι στρατιώτες των ρωσικών ειδικών δυνάμεων που συνελήφθησαν ενώ πραγματοποιούσαν μυστική επιχείρηση στην ανατολική Ουκρανία.

Όμως η Μόσχα, η οποία αρνείται ότι έχει στείλει στρατεύματα στην ανατολική Ουκρανία, δεν έχει ποτέ παραδεχθεί δημόσια ότι οι δύο άνδρες ενεργούσαν υπό τις εντολές της.

Η Σαβτσένκο δήλωσε κατά την άφιξή της στο Κίεβο ότι είναι έτοιμη να «θυσιαστεί εκ νέου» για την Ουκρανία.

«Είμαι έτοιμη να θυσιαστώ εκ νέου στο πεδίο της μάχης για την Ουκρανία», δήλωσε, εμφανώς κουρασμένη, στους δημοσιογράφους που την περίμεναν στο αεροδρόμιο Μπορισπίλ του Κιέβου.

«Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους, γιατί έχετε αγωνιστεί για εμένα […]. Αν οι άνθρωποι δεν έπαιρναν τον λόγο, οι πολιτικοί θα έμεναν σιωπηλοί. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους» πρόσθεσε.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο είπε ότι η χώρα θα κερδίσει πάλι τον έλεγχο των ανατολικών περιοχών από τους φιλορώσους αυτονομιστές, καθώς και τον έλεγχο της Κριμαίας, όπως εξασφάλισε την απελευθέρωση της Σαβτσένκο.

«Όπως φέραμε πίσω τη Νάντια, έτσι θα κερδίσουμε πάλι το Ντονμπάς και την Κριμαία» είπε ο Ποροσένκο.

Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι έδωσε χάρη στην ουκρανή πιλότο Νάντια Σαβτσένκο για «ανθρωπιστικούς λόγους» με την ελπίδα ότι η απελευθέρωσή της θα βοηθήσει να μειωθεί η ένταση στην ουκρανική σύγκρουση και να αποφευχθούν νέες απώλειες ζωών.

Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φεντερίκα Μογκερίνι έκανε λόγο για «ένα καλό νέο που περιμέναμε καιρό».

«Η Νάντια Σαβτσένκο είναι ελεύθερη και επιστρέφει στην Ουκρανία», έγραψε στο Twitter η Μογκερίνι, εκφράζοντας τη χαρά της για ένα «καλό νέο που περιμέναμε καιρό, το οποίο η ΕΕ γιορτάζει μαζί με τη χώρα της».

Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ δήλωσε «ευτυχής και ανακουφισμένος» για την απελευθέρωση της Σαβτσένκο.

«Είναι ένα καλό νέο, για το οποίο έχουμε εργαστεί καιρό και το οποίο περιμέναμε καιρό» συνέχισε ο γερμανός ΥΠΕΞ, ο οποίος είναι και πρόεδρος του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).