Το Κοινοβούλιο της Αυστρίας υιοθέτησε την Τετάρτη αμφιλεγόμενο νόμο, ο οποίος δίνει τη δυνατότητα στις αρχές της χώρας να κηρύσσουν «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, ουσιαστικά αναστέλλοντας το δικαίωμα χορήγησης ασύλου, με φόντο την άνοδο της άκρας δεξιάς στη χώρα.

Το νομοσχέδιο, το οποίο καταγγέλλουν ΜΚΟ και μια μερίδα της αντιπολίτευσης, είναι ένα από τα πιο σκληρά στην Ευρώπη.

Επιτρέπει σε ορισμένες περιστάσεις να εμποδίζεται η διέλευση προσφύγων στα σύνορα, χωρίς να τους δίνεται καν η δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για τη χορήγηση ασύλου.

Υπό αυτό το καθεστώς, το οποίο θα τίθεται σε εφαρμογή εάν οι κρατικές υπηρεσίες έχουν περιέλθει σε μια κατάσταση που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν, όλοι οι αιτούντες άσυλο, συμπεριλαμβανομένων των Σύρων και των Ιρακινών, θα επαναπροωθούνται στα σύνορα, εάν δεν είναι σε θέση να αποδείξουν ότι κινδυνεύουν να υποστούν διωγμούς στις χώρες από τις οποίες μετέβησαν στην Αυστρία, όπως για παράδειγμα την Ιταλία.

Ο νέος νόμος, ο οποίος υιοθετήθηκε με 98 ψήφους υπέρ έναντι 67 κατά, περιορίζει επίσης σε τρία χρόνια την διάρκεια της χορήγησης προστασίας σε αυτούς στους οποίους χορηγείται άσυλο, μέτρο που ήδη έχει τεθεί σε εφαρμογή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία.

Περιορίζει το δικαίωμα οικογενειακών επανενώσεων για τα πρόσωπα που δικαιούνται επικουρική προστασία, ένα λιγότερο ευνοϊκό καθεστώς από αυτό του ασύλου, το οποίο αφορά κατά κύριο λόγο τους Αφγανούς.

«Δεν μπορούμε να επωμιστούμε όλη την εξαθλίωση του κόσμου», δήλωσε ο νέος υπουργός Εσωτερικών της Αυστρίας Βόλφγκανγκ Σομπότκα, διαβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση δεν προχώρησε στη λήψη αυτών των μέτρων διότι αυτό την «ικανοποιεί, αλλά επειδή οι άλλες χώρες (σ.σ. μέλη της ΕΕ) δεν επιτελούν το έργο τους» σε ότι αφορά τον έλεγχο των προσφυγικών ροών.

Στη διασταύρωση των δύο κυριότερων μεταναστευτικών οδών στην Ευρώπη –μέσω των Βαλκανίων και μέσω Ιταλίας– η Αυστρία είδε να διέρχονται από την επικράτειά της πολλές εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες το 2015. Υποδέχθηκε 90.000, έναν αριθμό που ισούται με πάνω από το 1% του πληθυσμού της. Ποσοστιαία, μόνο η Σουηδία την ξεπέρασε στους κόλπους της ΕΕ.

Για το 2016 η Βιέννη θέσπισε ένα αριθμητικό όριο όσον αφορά την υποδοχή επιπλέον προσφύγων (37.500), υποστηρίζοντας πως οι δυνατότητες υποδοχής και ενσωμάτωσης νέων προσφύγων φθάνουν πλέον σε σημείο κορεσμού.

Ο κυβερνητικός μεγάλος συνασπισμός του Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Βέρνερ Φάιμαν και του συντηρητικού αντικαγκελάριου Ράινχολντ Μίτερλενερ, ο οποίος είχε επαινεθεί για τη γενναιοδωρία που επεδείκνυε όταν η κρίση βρισκόταν στο αποκορύφωμά της το φθινόπωρο, σκλήρυνε έκτοτε πολύ αισθητά την πολιτική της, την ώρα που το ακροδεξιό κόμμα των Ελεύθερων (FPO) καταγράφει πρωτοφανή άνοδο.

Προκαλώντας έναν αληθινό πολιτικό σεισμό στη χώρα, ο υποψήφιος του FPO για την προεδρία Νόρμπερτ Χόφερ συγκέντρωσε το 35% των ψήφων στον πρώτο γύρο των εκλογών την Κυριακή, ενώ οι υποψήφιοι των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης αποκλείστηκαν από τον δεύτερο γύρο, στον οποίο πέρασε ο υποψήφιος των Οικολόγων.

Στη διάταξη περί «κατάστασης εκτάκτου ανάγκης» αντιτάχθηκαν σθεναρά φορείς της εκκλησίας, οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η αντιπολίτευση των Πρασίνων και των φιλελευθέρων.

Η επικεφαλής των Πρασίνων Έβα Γκλαβίσνικ κατήγγειλε την Τρίτη τη «ντε φάκτο αναστολή του δικαιώματος ασύλου», ενώ η διάσκεψη των επισκόπων εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για την «απαράδεκτη επίθεση εναντίον του θεμελιώδους δικαιώματος το οποίο είναι το δικαίωμα στο άσυλο».

Αντιμέτωπη με τις αγανακτισμένες αντιδράσεις μιας μερίδας των σοσιαλδημοκρατών βουλευτών, τέσσερις από τους οποίους ψήφισαν εναντίον του νομοσχεδίου, η κυβέρνηση δέχθηκε να περιορίσει σε δύο έτη τη μέγιστη διάρκεια εφαρμογής του αμφιλεγόμενου μέτρου.

Όμως «εδώ σφυρηλατούνται πολύ επικίνδυνα εργαλεία, τα οποία υπάρχει ο κίνδυνος να πέσουν μια μέρα σε λάθος χέρια», προειδοποίησε το μικρό φιλελεύθερο κόμμα NEOS, αναφερόμενο στην άνοδο του FPO, το οποίο φέρεται να είναι το επικρατέστερο στις προσεχείς εκλογικές αναμετρήσεις.

Η Αυστρία επανέλαβε ότι προτίθεται να επιβάλει εκ νέου ελέγχους στα σύνορα με την Ιταλία στα τέλη του Μαΐου, επικαλούμενη τον κίνδυνο μεγάλης αύξησης της ροής μεταναστών και προσφύγων μέσω της ιταλικής επικράτειας. Σχεδιάζεται η ανέγερση ενός φράκτη στο πέρασμα Μπρένερ, έναν από τους σημαντικότερους άξονες μετακίνησης από νότο προς βορρά και αντιστρόφως διαμέσου των Άλπεων.

Σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα Die Presse που δημοσιεύθηκε σήμερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Πάολο Τζεντιλόνι κατήγγειλε το σχέδιο, χαρακτηρίζοντάς το αδικαιολόγητο αλλά και παράνομο βάσει του κοινοτικού δικαίου.

Η Βιέννη ανακοίνωσε την Τρίτη ότι θα δοθεί έκτακτη ενίσχυση 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ στον στρατό και 1,1 δισεκ. ευρώ στην αστυνομία, κατά κύριο λόγο για τη βελτίωση της φρούρησης των συνόρων. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε επίσης ότι θα διαθέσει άλλα 500 εκατομμύρια ευρώ για την ενσωμάτωση.

Οι αφίξεις μεταναστών στην Αυστρία έχουν μειωθεί σε 150 την ημέρα –κατά στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών– μετά το κλείσιμο της λεγόμενης βαλκανικής οδού και αφότου τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας τον Μάρτιο. Από την αρχή του έτους, έχει καταγραφεί από τη Βιέννη η υποβολή περίπου 18.000 αιτήσεων χορήγησης ασύλου.