Η πρωτοφανής διαρροή εσωτερικών αρχείων της παναμαϊκής νομικής εταιρείας «Μοσάκ Φονσέκα» μέσω της οποίας αποκαλύφτηκαν οι κάθε άλλο παρά διαφανείς οικονομικές δοσοληψίες αρχηγών κρατών, κρατικών αξιωματούχων, πάσης φύσεως διασημοτήτων αλλά και εγκληματιών –ενίσχυσε την αρνητική φήμη της λατινοαμερικανικής χώρας ως ιδανικό τόπο για ξέπλυμα μαύρου χρήματος.
Τα αποκαλούμενα από τα Μέσα όλου του κόσμου «Έγγραφα του Παναμά» αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο η «Μοσάκ Φονσέκα» διαχειριζόταν τα περιουσιακά στοιχεία ακόμη και επικεφαλής κρατών οι οποίοι κατηγορούνται τώρα για ξέπλυμα χρήματος και φοροδιαφυγή, σύμφωνα πάντα με τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών – Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists) η οποία απέκτησε πρόσβαση στα περισσότερα από 11 εκατομμύρια έγγραφα που διέρρευσαν.
Η «Μοσάκ Φονσέκα» αρνείται ότι έχει εμπλακεί σε παράνομες δραστηριότητες, ,επισημαίνοντας παράλληλα ότι «πάντα συνεργάζεται πλήρως» με τις Αρχές στο πλαίσιο των όποιων ερευνών για οικονομικά εγκλήματα.
Αποτελεί όμως γεγονός πως η κολοσσιαία αυτή διαρροή πλήττει και τον Παναμά, μία χώρα με λιγότερους από τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους η οποία αντιμετωπίζει εδώ και δεκαετίες προβλήματα όσον αφορά το ξέπλυμα χρήματος, προβλήματα τα οποία ανάγονται στα μέσα της δεκαετίας του 1980 όταν την εξουσία κατείχε ο δικτάτορας Μανουέλ Νοριέγκα.
Πριν από την ανατροπή του το 1989, ο Νοριέγκα φέρεται ότι λάμβανε παχυλές αμοιβές από τον διαβόητο Πάμπλο Εσκομπάρ, τον κολομβιανό βαρόνο των ναρκωτικών και επικεφαλής του καρτέλ Μεδεγίν. Το εμπόριο ναρκωτικών και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος είχαν πάρει τέτοιες διαστάσεις που ο τότε γερουσιαστής των ΗΠΑ Τζον Κέρι είχε περιγράψει τον Παναμά ως μια «ναρκο-κλεπτοκρατία».
Σύμφωνα με μια έκθεση του 2014 από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) «οι αρχές του Παναμά δεν διεξήγαγαν καμία μελέτη και ούτε αξιολόγησαν τους κινδύνους του ξεπλύματος χρήματος ή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που συνδέονται με τη διακίνηση ναρκωτικών και άλλα συναφή εγκλήματα»
Από τότε που η διεθνής Ομάδα Χρηματοπιστωτικής Δράσης (Financial Action Task Force-FATF) πρόσθεσε τον Παναμά στην «γκρίζα λίστα» των κρατών που δεν προβαίνουν στις απαραίτητες ενέργειες για την πάταξη του ξεπλύματος χρήματος, η χώρα αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη επιφυλακτικότητα τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από άλλες χώρες.
Ένας λόγος είναι για παράδειγμα η απουσία νομοθεσίας όσον αφορά τις ανώνυμες μετοχές. Η μη υποχρέωση αποκάλυψης της ταυτότητας του εκάστοτε κατόχου των μετοχών ευνοεί την αδιαφάνεια γεγονός που καθιστά το ξέπλυμα μαύρου χρήματος μια ελκυστική επιλογή για τους κατόχους μετοχών υπεράκτιων εταιρειών.
