Κάποιοι λένε χαιρέκακα πως ο Ντόναλντ Τραμπ ενσαρκώνει το πιο άσχημο κλισέ για τις ΗΠΑ: ότι είναι η μεγάλη χώρα της Δύσης που πέρασε «από τη βαρβαρότητα στην παρακμή» χωρίς να γνωρίσει «ποτέ» πραγματικά τον πολιτισμό.
Δόξα και τιμή λοιπόν στους Ρεπουμπλικανούς της Αϊόβα. Οι ψηφοφόροι αυτής της μικρής, αγροτικής, χριστιανικής Πολιτείας, με τον πάλαι ποτέ ινδιάνικο πληθυσμό, έδωσαν την πρώτη μεγάλη μπουνιά στην υποψηφιότητά του. Ο ανεκδιήγητος κροίσος ετοιμαζόταν για περίπατο και έγινε έξαλλος που ήρθε δεύτερος, πίσω από τον γερουσιαστή Τεντ Κρουζ, και μόλις μετά βίας μπροστά από τον Μάρκο Ρούμπιο, νεαρό και ανερχόμενο αστέρι του κόμματος.
Οι Δημοκρατικοί της ίδιας μεσοδυτικής Πολιτείας που εγκαινιάζει παραδοσιακά τις εκλογές για το χρίσμα έδωσαν ένα μάθημα ταπεινοφροσύνης και στη Χίλαρι Κλίντον. Την έβγαλαν μεν πρώτη, αλλά με μόλις 0,25% διαφορά από τον πολύ αριστερό εσωκομματικό αντίπαλό της. Στην ουσία, ήταν μια απρόσμενη νίκη γοήτρου για τον Μπέρνι Σάντερς.
Κάπως έτσι η Αμερική μπαίνει για τα καλά στην κούρσα για τις προεδρικές του Νοεμβρίου με πέντε πρόσωπα στην αφετηρία για τον Λευκό Οίκο. Ο δρόμος θα είναι μακρύς, γεμάτος στροφές, εμπόδια και εκπλήξεις για όλους. Επόμενος σταθμός είναι μεθαύριο Τρίτη οι προκριματικές στο Νιου Χάμσιρ, μια επίσης μικρή βόρεια Πολιτεία λευκών, με πολλούς ανεξάρτητους και απρόβλεπτους ψηφοφόρους.
«Σούπερ Τρίτη» την 1η Μαρτίου
Ακολουθούν Νεβάδα, Νότια Καρολίνα και φυσικά η λεγόμενη «Σούπερ Τρίτη» (1η Μαρτίου). Τότε ψηφίζουν 13 μεγάλες και κρίσιμες Πολιτείες, ανάμεσά τους το Τέξας και άλλες 5 στον αμερικανικό Νότο. Φλόριντα, Ιλινόι και Οχάιο αποφασίζουν, μεταξύ άλλων, στις 15 Μαρτίου. Ολόκληρος ο κύκλος των προκριματικών θα έχει κλείσει στις 7 Ιουνίου με την Καλιφόρνια.
Πολλές ανατροπές αναμένονται ως τον Ιούλιο, όταν τα συνέδρια των κομμάτων θα δώσουν πανηγυρικά το χρίσμα στους δύο μονομάχους. Πόσω μάλλον που αυτή τη στιγμή οι Ρεπουμπλικανοί υποψήφιοι ανέρχονται επισήμως σε 9. Ανάμεσά τους είναι δυνατά χαρτιά του κατεστημένου (Μπους, Κρίστι, Κάσιτς) που μπορεί να ανακάμψουν και να αποκτήσουν δυναμική αλλάζοντας άρδην την εικόνα.
Ανάπτυξη με στάσιμα τα εισοδήματα
Πρόσφατη έρευνα για τη «Wall Street Journal» δείχνει ότι το 69% των Αμερικανών είναι είτε «πολύ δυσαρεστημένοι» ή «θυμωμένοι» για την κατάσταση στη χώρα. Τα ποσοστά είναι εντυπωσιακά στους Ρεπουμπλικανούς (61%) και στους λευκούς (54%), αλλά ψηλά και στους Δημοκρατικούς (42%), στους ισπανόφωνους (43%) και στους Αφροαμερικανούς (33%).
Μεγαλύτερη πηγή απογοήτευσης είναι η έλλειψη πραγματικής οικονομικής προόδου για τη μεσαία και την εργατική τάξη. Παρά το γεγονός ότι η χώρα έχει βγει από την ύφεση –η παραγωγή ανέκαμψε και τα ποσοστά ανεργίας έχουν μειωθεί από 10% το 2009 σε 5% το 2015 –τα εισοδήματα των νοικοκυριών έχουν μείνει στάσιμα για 15 χρόνια. Το 2014 το μέσο εισόδημα ήταν 53.657 δολ. σε σύγκριση με 57.357 το 2007. Υπάρχει επίσης η αίσθηση ότι πολλές θέσεις εργασίας είναι χαμηλότερης ποιότητας και οι ευκαιρίες για κάτι καλύτερο πολύ λίγες.
Ποιος φταίει; Για την Αριστερά το μεγάλο κεφάλαιο, οι τράπεζες και η Wall Street. Για τη Δεξιά οι παράνομοι μετανάστες (11,3 εκατ. στις ΗΠΑ), άλλες χώρες που επιβουλεύονται την Αμερική (με πρώτη την Κίνα) και η κρίση στη διεθνή οικονομία.
Οι ΗΠΑ χάνουν την πρωτοκαθεδρία
Επτά στους 10 Αμερικανούς δηλώνουν θυμωμένοι επειδή το πολιτικό σύστημα φαίνεται να λειτουργεί «μόνο για όσους έχουν λεφτά και εξουσία». Στο ίδιο ποσοστό (65%) οι Αμερικανοί φοβούνται ότι οι ΗΠΑ χάνουν την πρωτοκαθεδρία τους διεθνώς: η άνοδος της Κίνας, η απειλή από τους τζιχαντιστές του ISIS στη Μέση Ανατολή και ο φόβος για τρομοκρατικές επιθέσεις σε αμερικανικό έδαφος είναι ψηλά στις ανησυχίες.
Κόκκινο έχει χτυπήσει και η πολιτική/ιδεολογική πόλωση. Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί φαίνονται πιο διχασμένοι από ποτέ. Ο μέσος Ρεπουμπλικανός ψηφοφόρος είναι τώρα πιο συντηρητικός στις βασικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές απόψεις του από το 94% των Δημοκρατικών. Και ο μέσος Δημοκρατικός εμφανίζεται πιο φιλελεύθερος και προοδευτικός από το 92% των Ρεπουμπλικανών.
Χίλαρι Κλίντον, 68 ετών Δημοκρατικό Κόμμα
Και με το κατεστημένο και με πρόγραμμα
Πρώην πρώτη κυρία τη δεκαετία του ’90. Πρώην υποψήφια πρόεδρος το 2008 και πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ομπάμα, είναι η πιο βαθιά εδραιωμένη πολιτικός στο κατεστημένο του Δημοκρατικού Κόμματος και της χώρας. Το πιο γνωστό πρόσωπο, η μοναδική γυναίκα, και εκείνη που διαθέτει, κατά γενική ομολογία, το πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα στην προεδρική κούρσα, εξακολουθεί να είναι το μεγάλο φαβορί. Δημιουργία εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας, με δαπάνες για δημόσια έργα. Αύξηση του κατώτατου μισθού, επέκταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, με πιο φθηνά φάρμακα. «Μπροστά για το καλό των σκληρά εργαζόμενων Αμερικανών, των οικογενειών μας!». Αυτά λέει η 68χρονη Χίλαρι Κλίντον. Και θα είχε κλειδώσει το χρίσμα, αν δεν έπασχε από κάποια «ζητήματα προσωπικότητας». Θεωρείται αντιπαθής, διχαστική, υποκρίτρια. Αμετρα διψασμένη για εξουσία και ύποπτα εξαρτημένη από συμφέροντα εντός και εκτός ΗΠΑ. «Μια γυναίκα που δεν κατάφερε να ικανοποιήσει τον άνδρα της, γιατί πιστεύει ότι μπορεί να ικανοποιήσει την Αμερική;» ρωτάει κακεντρεχώς ο Τραμπ. Φεμινίστριες εκφράζουν αμφιβολίες από την ανάποδη. Θα τη στήριζαν ολόψυχα, λένε, αν είχε ρίξει τη βέρα στην τουαλέτα και είχε τραβήξει το καζανάκι, τότε που ο λεκές στο φουστάνι της Μόνικα είχε γίνει παγκόσμιο πρώτο θέμα.
Και με το κατεστημένο και με πρόγραμμα
Πρώην πρώτη κυρία τη δεκαετία του ’90. Πρώην υποψήφια πρόεδρος το 2008 και πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ομπάμα, είναι η πιο βαθιά εδραιωμένη πολιτικός στο κατεστημένο του Δημοκρατικού Κόμματος και της χώρας. Το πιο γνωστό πρόσωπο, η μοναδική γυναίκα, και εκείνη που διαθέτει, κατά γενική ομολογία, το πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα στην προεδρική κούρσα, εξακολουθεί να είναι το μεγάλο φαβορί. Δημιουργία εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας, με δαπάνες για δημόσια έργα. Αύξηση του κατώτατου μισθού, επέκταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, με πιο φθηνά φάρμακα. «Μπροστά για το καλό των σκληρά εργαζόμενων Αμερικανών, των οικογενειών μας!». Αυτά λέει η 68χρονη Χίλαρι Κλίντον. Και θα είχε κλειδώσει το χρίσμα, αν δεν έπασχε από κάποια «ζητήματα προσωπικότητας». Θεωρείται αντιπαθής, διχαστική, υποκρίτρια. Αμετρα διψασμένη για εξουσία και ύποπτα εξαρτημένη από συμφέροντα εντός και εκτός ΗΠΑ. «Μια γυναίκα που δεν κατάφερε να ικανοποιήσει τον άνδρα της, γιατί πιστεύει ότι μπορεί να ικανοποιήσει την Αμερική;» ρωτάει κακεντρεχώς ο Τραμπ. Φεμινίστριες εκφράζουν αμφιβολίες από την ανάποδη. Θα τη στήριζαν ολόψυχα, λένε, αν είχε ρίξει τη βέρα στην τουαλέτα και είχε τραβήξει το καζανάκι, τότε που ο λεκές στο φουστάνι της Μόνικα είχε γίνει παγκόσμιο πρώτο θέμα.
Μπέρνι Σάντερς, 74 ετών Δημοκρατικό Κόμμα
Σχεδόν κομμουνιστής για τον μέσο Αμερικανό
Θέλει φόρους μόνο για τους πλουσίους, με δωρεάν και δημόσια την Παιδεία, από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο. Υπόσχεται κατώτατο ωρομίσθιο 15 δολάρια, καθολική ασφαλιστική κάλυψη και υγειονομική περίθαλψη με έξοδα του κράτους. Για τα πρότυπα της Αμερικής, ο 74χρονος Μπέρνι Σάντερς, σοσιαλιστής γερουσιαστής από το Βερμόντ, είναι ένας ηλικιωμένος υποψήφιος της ακραίας, ριζοσπαστικής Αριστεράς –ένας «κομμουνιστής» για τον μέσο ψηφοφόρο. Και όμως, ανεβαίνει συνεχώς στις δημοσκοπήσεις και τρομάζει την Κλίντον. Ισόπαλος μαζί της στις πρώτες προκριματικές στην Αϊοβα, κατάφερε να ενθουσιάσει και να κινητοποιήσει τους πιο προοδευτικούς ως αουτσάιντερ που τα βάζει με τον κομματικό μηχανισμό και το κεφάλαιο. Κατηγορεί την Κλίντον για τα 600.000 δολάρια που φέρεται να εισπράττει από την Goldman Sachs για τις ομιλίες της κάθε χρόνο. Τη χτυπάει σκληρά από τα αριστερά, ιδίως στην Υγεία και στην Παιδεία. Εκείνος θα φορολογήσει, λέει, τις συναλλαγές στη Γουόλ Στριτ για να χρηματοδοτήσει τα δωρεάν δίδακτρα των φοιτητών στα δημόσια κολέγια. Αν και έχει καλές ελπίδες στο Νιου Χάμσαϊρ με τους πολλούς ανεξάρτητους ψηφοφόρους, οι προοπτικές του στη συνέχεια θα φθίνουν, ιδίως στις βαθιά συντηρητικές Πολιτείες του αμερικανικού Νότου.
Σχεδόν κομμουνιστής για τον μέσο Αμερικανό
Θέλει φόρους μόνο για τους πλουσίους, με δωρεάν και δημόσια την Παιδεία, από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο. Υπόσχεται κατώτατο ωρομίσθιο 15 δολάρια, καθολική ασφαλιστική κάλυψη και υγειονομική περίθαλψη με έξοδα του κράτους. Για τα πρότυπα της Αμερικής, ο 74χρονος Μπέρνι Σάντερς, σοσιαλιστής γερουσιαστής από το Βερμόντ, είναι ένας ηλικιωμένος υποψήφιος της ακραίας, ριζοσπαστικής Αριστεράς –ένας «κομμουνιστής» για τον μέσο ψηφοφόρο. Και όμως, ανεβαίνει συνεχώς στις δημοσκοπήσεις και τρομάζει την Κλίντον. Ισόπαλος μαζί της στις πρώτες προκριματικές στην Αϊοβα, κατάφερε να ενθουσιάσει και να κινητοποιήσει τους πιο προοδευτικούς ως αουτσάιντερ που τα βάζει με τον κομματικό μηχανισμό και το κεφάλαιο. Κατηγορεί την Κλίντον για τα 600.000 δολάρια που φέρεται να εισπράττει από την Goldman Sachs για τις ομιλίες της κάθε χρόνο. Τη χτυπάει σκληρά από τα αριστερά, ιδίως στην Υγεία και στην Παιδεία. Εκείνος θα φορολογήσει, λέει, τις συναλλαγές στη Γουόλ Στριτ για να χρηματοδοτήσει τα δωρεάν δίδακτρα των φοιτητών στα δημόσια κολέγια. Αν και έχει καλές ελπίδες στο Νιου Χάμσαϊρ με τους πολλούς ανεξάρτητους ψηφοφόρους, οι προοπτικές του στη συνέχεια θα φθίνουν, ιδίως στις βαθιά συντηρητικές Πολιτείες του αμερικανικού Νότου.
Ντόναλντ Τραμπ, 69 ετών Ρεπουμπλικανικό Κόμμα
Χολή, ρατσισμός και διεθνής απομόνωση
Επιτέλους, έσκασε η φούσκα του, στην Αϊοβα. Ηταν η πρώτη πραγματική ψηφοφορία και μια ξεκάθαρη ήττα για τον Ντόναλντ Τραμπ, που κυριάρχησε στα ΜΜΕ και στις δημοσκοπήσεις με όσα απερίγραπτα λέει από το καλοκαίρι. Εμπειροι αναλυτές τον βλέπουν να χάνει έδαφος και να αποσύρεται κάποια στιγμή την άνοιξη. Επειδή είναι τόσο γελοίος, ακραίος και εκτός κάθε ιστορικού προηγουμένου, λένε. Το ενδεχόμενο να πάρει το χρίσμα ο 69χρονος λαϊκιστής, ακροδεξιός μεγιστάνας, που δεν έχει εκλεγεί ποτέ βουλευτής, γερουσιαστής, κυβερνήτης, ούτε είχε ποτέ αξίωμα στον στρατό των ΗΠΑ, θα ήταν θλιβερή πρωτιά. Ο «τραμπισμός» έχει ελάχιστα κοινά με τον παραδοσιακό συντηρητισμό της αμερικανικής Δεξιάς. Χαρακτηρίζεται από ρατσισμό, αυταρχισμό και θρίαμβο της απρέπειας. Αυτός ο υποψήφιος έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια με όσα χυδαία εκστομίζει για μετανάστες, γυναίκες, μουσουλμάνους, ανάπηρους και γκέι. Η λάσπη, η χολή και οι προτάσεις του, από τη «δέσμευση» να στήσει τεράστιο τείχος γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες έως την απαγόρευση εισόδου για όλους τους μουσουλμάνους, έχουν σοκάρει τεράστια τμήματα του εκλογικού σώματος. Πολλοί κάνουν λόγο για «αμερικανικό φασισμό» και οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν εξωφρενικά απίθανο το ενδεχόμενο να πάρει το χρίσμα.
Χολή, ρατσισμός και διεθνής απομόνωση
Επιτέλους, έσκασε η φούσκα του, στην Αϊοβα. Ηταν η πρώτη πραγματική ψηφοφορία και μια ξεκάθαρη ήττα για τον Ντόναλντ Τραμπ, που κυριάρχησε στα ΜΜΕ και στις δημοσκοπήσεις με όσα απερίγραπτα λέει από το καλοκαίρι. Εμπειροι αναλυτές τον βλέπουν να χάνει έδαφος και να αποσύρεται κάποια στιγμή την άνοιξη. Επειδή είναι τόσο γελοίος, ακραίος και εκτός κάθε ιστορικού προηγουμένου, λένε. Το ενδεχόμενο να πάρει το χρίσμα ο 69χρονος λαϊκιστής, ακροδεξιός μεγιστάνας, που δεν έχει εκλεγεί ποτέ βουλευτής, γερουσιαστής, κυβερνήτης, ούτε είχε ποτέ αξίωμα στον στρατό των ΗΠΑ, θα ήταν θλιβερή πρωτιά. Ο «τραμπισμός» έχει ελάχιστα κοινά με τον παραδοσιακό συντηρητισμό της αμερικανικής Δεξιάς. Χαρακτηρίζεται από ρατσισμό, αυταρχισμό και θρίαμβο της απρέπειας. Αυτός ο υποψήφιος έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια με όσα χυδαία εκστομίζει για μετανάστες, γυναίκες, μουσουλμάνους, ανάπηρους και γκέι. Η λάσπη, η χολή και οι προτάσεις του, από τη «δέσμευση» να στήσει τεράστιο τείχος γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες έως την απαγόρευση εισόδου για όλους τους μουσουλμάνους, έχουν σοκάρει τεράστια τμήματα του εκλογικού σώματος. Πολλοί κάνουν λόγο για «αμερικανικό φασισμό» και οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν εξωφρενικά απίθανο το ενδεχόμενο να πάρει το χρίσμα.
Μάρκο Ρούμπιο, 44 ετών Ρεπουμπλικανικό Κόμμα
Ο «αντι-Ομπάμα» μετριοπαθής δεξιός
Φωτεινή ελπίδα των «κανονικών» Ρεπουμπλικανών, είναι ο δεξιός υποψήφιος που θα μπορούσε να γίνει ο αντι-Ομπάμα σε εθνικό επίπεδο τον Νοέμβριο. Αν επικρατήσει στις προκριματικές, και μετά στις προεδρικές, ο 44χρονος γερουσιαστής από τη Φλόριντα θα μπορεί να υπερηφανεύεται για μια δική του πρωτιά: θα είναι ο νεότερος πρόεδρος της υπερδύναμης. Θεωρείται ικανός να προσελκύσει νέους και ισπανόφωνους ψηφοφόρους, δύο πληθυσμιακές ομάδες χαμένες για τους Ρεπουμπλικανούς εδώ και δεκαετίες. Ο Μάρκο Ρούμπιο τα πήγε, ήδη, πολύ καλά στην Αϊοβα, τερματίζοντας τρίτος με 23%, μια ανάσα πίσω από τον Τραμπ. Φωτογενής και άσος στην επικοινωνία, έχει επανειλημμένα υπερβεί τις προσδοκίες. Η καταγωγή του, ως παιδί κουβανών μεταναστών της εργατικής τάξης, μετράει υπέρ του. Τον κάνει συμπαθητικό και δεν επιτρέπει στους Δημοκρατικούς να τον παρουσιάσουν σαν πιόνι των πλουσίων. Επιπλέον, εκπροσωπεί την πολυπληθέστερη από τις αμφίρροπες Πολιτείες –η Φλόριντα θα μπορούσε να κρίνει τις προεδρικές (και) το 2016. Με μετριοπαθείς θέσεις για τη μετανάστευση, έχει ενοχλήσει τους σκληρούς, οι οποίοι θεωρούν σχεδόν εθνική προδοσία την υπό προϋποθέσεις χορήγηση υπηκοότητας σε εκατομμύρια ξένους. Υπόσχεται, πάντως, αύξηση αμυντικών δαπανών και επαναφορά της σκληρής γραμμής με την Κούβα.
Ο «αντι-Ομπάμα» μετριοπαθής δεξιός
Φωτεινή ελπίδα των «κανονικών» Ρεπουμπλικανών, είναι ο δεξιός υποψήφιος που θα μπορούσε να γίνει ο αντι-Ομπάμα σε εθνικό επίπεδο τον Νοέμβριο. Αν επικρατήσει στις προκριματικές, και μετά στις προεδρικές, ο 44χρονος γερουσιαστής από τη Φλόριντα θα μπορεί να υπερηφανεύεται για μια δική του πρωτιά: θα είναι ο νεότερος πρόεδρος της υπερδύναμης. Θεωρείται ικανός να προσελκύσει νέους και ισπανόφωνους ψηφοφόρους, δύο πληθυσμιακές ομάδες χαμένες για τους Ρεπουμπλικανούς εδώ και δεκαετίες. Ο Μάρκο Ρούμπιο τα πήγε, ήδη, πολύ καλά στην Αϊοβα, τερματίζοντας τρίτος με 23%, μια ανάσα πίσω από τον Τραμπ. Φωτογενής και άσος στην επικοινωνία, έχει επανειλημμένα υπερβεί τις προσδοκίες. Η καταγωγή του, ως παιδί κουβανών μεταναστών της εργατικής τάξης, μετράει υπέρ του. Τον κάνει συμπαθητικό και δεν επιτρέπει στους Δημοκρατικούς να τον παρουσιάσουν σαν πιόνι των πλουσίων. Επιπλέον, εκπροσωπεί την πολυπληθέστερη από τις αμφίρροπες Πολιτείες –η Φλόριντα θα μπορούσε να κρίνει τις προεδρικές (και) το 2016. Με μετριοπαθείς θέσεις για τη μετανάστευση, έχει ενοχλήσει τους σκληρούς, οι οποίοι θεωρούν σχεδόν εθνική προδοσία την υπό προϋποθέσεις χορήγηση υπηκοότητας σε εκατομμύρια ξένους. Υπόσχεται, πάντως, αύξηση αμυντικών δαπανών και επαναφορά της σκληρής γραμμής με την Κούβα.
Τεντ Κρουζ, 45 ετών Ρεπουμπλικανικό Κόμμα
Φόρος 10% για όλους, κροίσους και φτωχούς
Σούπερ δεξιός, εκλεκτός του Κόμματος του Τσαγιού και βαθιά ευσεβής χριστιανός, ο 46χρονος Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής από το Τέξας τερμάτισε αναπάντεχα πρώτος στην Αϊοβα και μπαίνει με δυνατό αέρα στα πανιά του στη μάχη για το χρίσμα. Με πτυχία από το Πρίνστον και το Χάρβαρντ, ο Τεντ Κρουζ θεωρείται συγκροτημένος ιδεολόγος, δεινός ρήτορας και, για ορισμένους αναλυτές, «ο πιο μισητός πολιτικός στην Ουάσιγκτον», επειδή πηγαίνει «πάντα κόντρα στο κατεστημένο και στο σύστημα της ελίτ αυτής της χώρας». Γιος εξόριστου Κουβανού, έχει τη φήμη του «Εξολοθρευτή» που επελαύνει «σαν την μπουλντόζα, με το θάρρος που του δίνουν οι στιβαρές, συντηρητικές αξίες και πεποιθήσεις του». Ιέραξ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, θα σκίσει σε χίλια κομμάτια, λέει, την πυρηνική συμφωνία με τους μουλάδες του Ιράν. Υπόσχεται να ξηλώσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ομπάμα, είναι φανατικός υπέρμαχος της οπλοκατοχής και αναφανδόν κατά των αμβλώσεων, των γάμων ομοφυλοφίλων και κάθε προοδευτικής κοινωνικής ιδέας. Θέλει τείχος στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού, να αυξήσει τις απελάσεις παράνομων μεταναστών και να επιβάλει ένα και μοναδικό κλιμάκιο στη φορολογία εισοδήματος: 10% για όλους, είτε βγάζουν 1.000 είτε 1 εκατομμύριο δολάρια. Την εκστρατεία του τη χρηματοδοτεί με πολύ χρήμα ένα από τα πιο γνωστά λόμπι του Κόμματος του Τσαγιού, το «Club for Growth».
Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πρίνστον
«Και στα δύο κόμματα τον τόνο δίνει η αντισυστημική ψήφος»
«Τι μάθαμε από την Αϊόβα και τι μπορούμε να περιμένουμε ως τη Σούπερ Τρίτη;» ρωτήσαμε τον Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητή Ιστορίας στο Πρίνστον και σχολιαστή στο CNN.
«Είναι νωρίς για σοβαρές προβλέψεις. Αλλά είναι βέβαιο ότι στην Αϊόβα νίκησαν οι «αντάρτες», οι υποψήφιοι που τα έχουν βάλει με το κατεστημένο. Είδαμε ότι το εκλογικό σώμα είναι ανήσυχο και ότι τον τόνο δίνει η αντισυστημική ψήφος, και στα δύο κόμματα. Σε πολλά θέματα ο Κρουζ είναι εξίσου αντισυστημικός και ακραίος με τον Τραμπ. Τα πολύ χαμηλά ποσοστά του Τζεμπ Μπους, του Κρις Κρίστι και του Τζον Κάσιτς ήταν επίσης χτύπημα για το κατεστημένο των Ρεπουμπλικανών» εκτιμά ο Ζέλιζερ.
«Στους Δημοκρατικούς είχαμε θρίλερ, με μερικά δέκατα της εκατοστιαίας μονάδας να χωρίζουν Κλίντον – Σάντερς. Πριν από λίγους μήνες η ιδέα ότι ένας «Σοσιαλιστής» αντάρτης θα μπορούσε να αμφισβητήσει σοβαρά το εθνικό φαβορί του κόμματος θα φαινόταν γελοία. Οχι πια. Ο Σάντερς έχει εμπνεύσει, έχει κινητοποιήσει οπαδούς και η Κλίντον μπορεί να χρειαστεί να δώσει άλλη μια μακρά και σκληρή μάχη στις προκριματικές, όπως το 2008» προσθέτει.
«Το πιο ενδιαφέρον θα είναι να δούμε ποιοι από τους λεγόμενους υποψηφίους του κατεστημένου (Μπους, Ρούμπιο κ.λπ.) θα τα πάνε πολύ καλά ή εξαιρετικά άσχημα στις πρώιμες αναμετρήσεις. Γιατί αυτό θα κρίνει αν θα αποσυρθούν σύντομα ή αν θα συνεχίσουν την κούρσα ως αργά την άνοιξη, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο σημαντικό μακροπρόθεσμα» καταλήγει ο Ζέλιζερ.
Φόρος 10% για όλους, κροίσους και φτωχούς
Σούπερ δεξιός, εκλεκτός του Κόμματος του Τσαγιού και βαθιά ευσεβής χριστιανός, ο 46χρονος Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής από το Τέξας τερμάτισε αναπάντεχα πρώτος στην Αϊοβα και μπαίνει με δυνατό αέρα στα πανιά του στη μάχη για το χρίσμα. Με πτυχία από το Πρίνστον και το Χάρβαρντ, ο Τεντ Κρουζ θεωρείται συγκροτημένος ιδεολόγος, δεινός ρήτορας και, για ορισμένους αναλυτές, «ο πιο μισητός πολιτικός στην Ουάσιγκτον», επειδή πηγαίνει «πάντα κόντρα στο κατεστημένο και στο σύστημα της ελίτ αυτής της χώρας». Γιος εξόριστου Κουβανού, έχει τη φήμη του «Εξολοθρευτή» που επελαύνει «σαν την μπουλντόζα, με το θάρρος που του δίνουν οι στιβαρές, συντηρητικές αξίες και πεποιθήσεις του». Ιέραξ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, θα σκίσει σε χίλια κομμάτια, λέει, την πυρηνική συμφωνία με τους μουλάδες του Ιράν. Υπόσχεται να ξηλώσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ομπάμα, είναι φανατικός υπέρμαχος της οπλοκατοχής και αναφανδόν κατά των αμβλώσεων, των γάμων ομοφυλοφίλων και κάθε προοδευτικής κοινωνικής ιδέας. Θέλει τείχος στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού, να αυξήσει τις απελάσεις παράνομων μεταναστών και να επιβάλει ένα και μοναδικό κλιμάκιο στη φορολογία εισοδήματος: 10% για όλους, είτε βγάζουν 1.000 είτε 1 εκατομμύριο δολάρια. Την εκστρατεία του τη χρηματοδοτεί με πολύ χρήμα ένα από τα πιο γνωστά λόμπι του Κόμματος του Τσαγιού, το «Club for Growth».
Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πρίνστον
«Και στα δύο κόμματα τον τόνο δίνει η αντισυστημική ψήφος»
«Τι μάθαμε από την Αϊόβα και τι μπορούμε να περιμένουμε ως τη Σούπερ Τρίτη;» ρωτήσαμε τον Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητή Ιστορίας στο Πρίνστον και σχολιαστή στο CNN.
«Είναι νωρίς για σοβαρές προβλέψεις. Αλλά είναι βέβαιο ότι στην Αϊόβα νίκησαν οι «αντάρτες», οι υποψήφιοι που τα έχουν βάλει με το κατεστημένο. Είδαμε ότι το εκλογικό σώμα είναι ανήσυχο και ότι τον τόνο δίνει η αντισυστημική ψήφος, και στα δύο κόμματα. Σε πολλά θέματα ο Κρουζ είναι εξίσου αντισυστημικός και ακραίος με τον Τραμπ. Τα πολύ χαμηλά ποσοστά του Τζεμπ Μπους, του Κρις Κρίστι και του Τζον Κάσιτς ήταν επίσης χτύπημα για το κατεστημένο των Ρεπουμπλικανών» εκτιμά ο Ζέλιζερ.
«Στους Δημοκρατικούς είχαμε θρίλερ, με μερικά δέκατα της εκατοστιαίας μονάδας να χωρίζουν Κλίντον – Σάντερς. Πριν από λίγους μήνες η ιδέα ότι ένας «Σοσιαλιστής» αντάρτης θα μπορούσε να αμφισβητήσει σοβαρά το εθνικό φαβορί του κόμματος θα φαινόταν γελοία. Οχι πια. Ο Σάντερς έχει εμπνεύσει, έχει κινητοποιήσει οπαδούς και η Κλίντον μπορεί να χρειαστεί να δώσει άλλη μια μακρά και σκληρή μάχη στις προκριματικές, όπως το 2008» προσθέτει.
Είναι αλήθεια ότι από το 1980 σχεδόν κάθε υποψήφιος πρόεδρος που κέρδισε τελικά το χρίσμα είχε νικήσει σε τουλάχιστον μία από τις δύο Πολιτείες που ψηφίζουν πρώτες –Αϊόβα και Νιου Χάμσιρ. Αλλά, κατά τον Ζέλιζερ, «ούτε το Νιου Χάμσιρ, που είναι μικρό, με πολλούς λευκούς, μεγαλύτερους σε ηλικία, και πολύ ανεξάρτητους ψηφοφόρους θα μας πει πολλά για το τι θα συμβεί στις Πολιτείες με μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο πληθυσμό» οι οποίες θα αρχίσουν να ψηφίζουν από τη Σούπερ Τρίτη.
Σε μια εποχή που κυκλοφορούν τόσο πολλά προεκλογικά δολάρια και υπάρχει τεράστια διαφήμιση είναι πολύ πιθανό για έναν υποψήφιο να ξεπεράσει τις πρώτες απώλειες με βομβαρδισμό κάλυψης από τα ΜΜΕ αργότερα. Εφέτος, οι πρώτες προκριματικές είναι μάλλον ξεκαθάρισμα του σκηνικού, δεδομένου του συνωστισμού υποψηφίων στους Ρεπουμπλικανούς.
«Το πιο ενδιαφέρον θα είναι να δούμε ποιοι από τους λεγόμενους υποψηφίους του κατεστημένου (Μπους, Ρούμπιο κ.λπ.) θα τα πάνε πολύ καλά ή εξαιρετικά άσχημα στις πρώιμες αναμετρήσεις. Γιατί αυτό θα κρίνει αν θα αποσυρθούν σύντομα ή αν θα συνεχίσουν την κούρσα ως αργά την άνοιξη, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο σημαντικό μακροπρόθεσμα» καταλήγει ο Ζέλιζερ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
