Οταν τον Μάιο του 2009 ο Αχμέτ Νταβούτογλου ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών στην Τουρκία, διακήρυξε ότι η πολιτική που θα ακολουθήσει θα στηρίζεται στην αρχή «ουδέν πρόβλημα με τους γείτονες». Φυσικά, πολύ σύντομα η Τουρκία βρέθηκε να έχει προβλήματα όχι μόνο με τους γείτονές της αλλά και, γενικότερα, στις διεθνείς σχέσεις της. Σήμερα και οι τέσσερις στρατηγικοί σύμμαχοι και εταίροι της, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Γερμανία και η Κίνα, είτε την αγνοούν και παίρνουν αρνητικές για την Αγκυρα αποφάσεις είτε της δείχνουν καθημερινά ότι δεν είναι ικανοποιημένοι, η καθεμία για δικούς της λόγους, από τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις διμερείς σχέσεις τους.
Την περασμένη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου με εντολή του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, το Πεντάγωνο έστειλε όπλα και πυρομαχικά στις «αυτόνομες κουρδικές μονάδες» που πολεμούν στη Συρία εναντίον των δυνάμεων του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ «ώστε να είναι σε θέση να συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους εναντίον του Ισλαμικού Κράτους» δήλωσε η εκπρόσωπος Ελίζα Σμιθ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι «το πρόγραμμα» θα συνεχιστεί. Η Αγκυρα αιφνιδιάστηκε. Θεωρεί ότι αυτές οι ομάδες είναι «στενοί συνεργάτες» του «τρομοκρατικού ΡΚΚ» και ότι τα όπλα αργά ή γρήγορα θα καταλήξουν στο ΡΚΚ. Γι’ αυτό άλλωστε τουρκικά αεροπλάνα βομβάρδισαν τις θέσεις τους μέσα στη Συρία τον περασμένο Ιούλιο. Εκλήθη στο υπουργείο Εξωτερικών ο αμερικανός πρεσβευτής Τζον Μπας όπου του «δηλώθηκε με τον πιο έντονο τρόπο η μεγάλη δυσφορία και η ανησυχία» της Τουρκίας για την αποστολή αμερικανικών όπλων στις «τρομοκρατικές (κουρδικές) δυνάμεις», αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου. «Αποτελεί ζήτημα εθνικής ασφαλείας για την Τουρκία» ο εξοπλισμός αυτών των κουρδικών ομάδων, δήλωσε ο πρωθυπουργός κ. Νταβούτογλου. Με αποδέκτη την Ουάσιγκτον και οργισμένος, όπως γράφει η φιλοκυβερνητική «Sabah», τόνισε: «Οταν δίνεις όπλα σε κάποια ομάδα πρέπει να έχεις προβλέψει σε ποιων χέρια θα καταλήξουν». Η Ουάσιγκτον δεν δείχνει να συγκινείται. Αντίθετα, η υφυπουργός Αμυνας Κριστίν Γουορμάουθ δήλωσε ότι «αποτελεί κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής μας να προσπαθήσουμε να συνεργαστούμε με εκείνες τις αυτόχθονες δυνάμεις που όντως πολεμούν» τους τζιχαντιστές.
Την προπερασμένη Τρίτη ένας από τους τρεις υφυπουργούς Εξωτερικών της Κίνας κάλεσε τον πρεσβευτή της Τουρκίας στο Πεκίνο και, μετά τις εθιμοτυπικές αβρότητες, του επισήμανε ότι η κινεζική κυβέρνηση «έχει πικραθεί» από την «αδιαφορία» της Αγκυρας να ανταποκριθεί θετικά στο αίτημα του Πεκίνου να παύσει η Τουρκία να υποστηρίζει το Κίνημα Ανεξαρτησίας του Ανατολικού Τουρκεστάν, μιας «τρομοκρατικής οργάνωσης» η οποία δραστηριοποιείται στην περιοχή των Γιουγκούρ, στη Δυτική Κίνα, και ζητεί αυτονομικό καθεστώς. Η Τουρκία έχει «ανοικτά σύνορα» για χιλιάδες Γιουγκούρ, πολλοί από τους οποίους έχουν προωθηθεί στους τζιχαντιστές του Ιράκ και της Συρίας, επισήμανε ο κινέζος υφυπουργός στον τούρκο πρεσβευτή. Του υπενθύμισε επίσης ότι ο ίδιος ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε διαβεβαιώσει τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ ότι «το ζήτημα θα λυθεί ικανοποιητικά» αλλά δεν έγινε τίποτε.
Η Γερμανία απέσυρε τον Σεπτέμβριο από την Τουρκία το αντιπυραυλικό σύστημα «Patriot», το οποίο της είχε «δανείσει προσωρινά». Οι εκκλήσεις της Αγκυρας να παραμείνουν τα αντιπυραυλικά και η θετική παρέμβαση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος ανακάλυψε ότι οι τουρκικές πόλεις «παραμένουν πάντοτε» στόχος, εννοώντας του Ιράν, δεν μετέπεισαν τη Γερμανία. Το Βερολίνο απέρριψε τις εκκλήσεις με την ωμή δήλωση –η οποία είχε αποδέκτη και τον Γενικό Γραμματέα –ότι μετά τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν εξέλιπε η απειλή για την Τουρκία. Αρχισαν να αποσύρονται και τα «Patriots», τα οποία είχαν «δανείσει» στην Τουρκία οι Αμερικανοί. Μετά τη συμφωνία με το Ιράν το Πεντάγωνο ειδοποίησε την τουρκική κυβέρνηση πως «πιστεύει (…) ότι δεν υπάρχουν πλέον οι λόγοι» για τους οποίους «μεταφέρθηκαν από την Ολλανδία στην Τουρκία». Η Αγκυρα δεν έθεσε ζήτημα στην Ουάσιγκτον.


Στα έξι ή στα οκτώ μίλια
Αλήθειες, ψέματα και εναέριος χώρος
Σε μπούμερανγκ οδήγησε η διαμαρτυρία της Τουρκίας στη Μόσχα για την παραβίαση του εναέριου χώρου της από ένα ή δύο ρωσικά αεροσκάφη. Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας απάντησε ότι ήταν «στιγμιαίο λάθος» και ζήτησε συγγνώμη. Οταν όμως η Αγκυρα ύψωσε τους τόνους, με τον πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου να «προειδοποιεί» (!) το Κρεμλίνο ότι η Τουρκία δεν θα διστάσει να αντιδράσει αν επαναληφθεί παραβίαση, και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, απρόσκλητος, έσπευσε να «καθησυχάσει» την Τουρκία δηλώνοντας ότι «αν παραστεί ανάγκη» το ΝΑΤΟ θα της παρασταθεί, ήρθε η απάντηση της Μόσχας. Οι πάντοτε «ανώνυμες» –και πάντοτε γνωστές –ρωσικές πηγές υπενθύμισαν ότι η Τουρκία, εντελώς αυθαίρετα, έχει αναπτύξει τον εναέριο χώρο της προς τη Συρία στα οκτώ μίλια, αντί για τα διεθνώς καθορισμένα έξι μίλια. Επομένως, δεν έγινε καμία παραβίαση του «διεθνώς νόμιμου» εναέριου χώρου της. Γερμανοί και αμερικανοί αρθρογράφοι ανέφεραν σχετικά ότι το τουρκικό αεροσκάφος το οποίο πέρυσι κατέρριψαν οι Σύροι βρισκόταν στη ζώνη των οκτώ μιλίων, την οποία η Δαμασκός δεν αναγνωρίζει.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ