Η τεράστια εισροή προσφύγων που δέχεται η Γερμανία θα αλλάξει ριζικά τη χώρα. Σύμφωνα με το Spiegel, οι πρόσφυγες αποτελούν βάρος αλλά και ευκαιρία για να δημιουργηθεί μια Νέα Γερμανία, που θα είναι πιο κοσμοπολίτικη και πιο γενναιόδωρη από την σημερινή.
Η Γερμανία, στα τέλη του φετινού καλοκαιριού, είναι μια χώρα σε σύγχυση. Υπάρχουν μετανάστες δεύτερης γενιάς που είναι αστυνομικοί και προστατεύουν την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, η οποία κατάγεται από την Ανατολική Γερμανία, από οργισμένο πλήθος Ανατολικογερμανών που διαμαρτύρονται για την έλευση των προσφύγων.
Οι επιθέσεις εναντίον κέντρων φιλοξενίας προσφύγων αυξήθηκαν σε σοκαριστικό επίπεδο φέτος. Ως τις 6 Ιουλίου είχαν φθάσει τις 199. Την ίδια στιγμή όμως, οι Γερμανοί μοιάζουν πιο πρόθυμοι από ποτέ να βοηθήσουν τους πρόσφυγες. Επισκέπτονται τα κέντρα φιλοξενίας, προσφέροντας ρούχα και παιχνίδια. Προσκαλούν παιδιά μεταναστών να παίξουν ποδόσφαιρο με τα παιδιά τους.
Ποια από τις δυο Γερμανίες θα επικρατήσει; Η Γερμανία των ρατσιστικών ύμνων και των μεθυσμένων ταραξιών, η «Σκοτεινή Γερμανία» όπως την αποκαλεί ο πρόεδρος Γιόακιμ Γκάουκ; Ή η Νέα Γερμανία που θα επιτρέψει στους πρόσφυγες να συμμετάσχουν στην απίστευτη ευημερία που βιώνει τις τελευταίες δεκαετίες;
Η πολιτική ηγεσία της Γερμανίας δεν έχει αποφασίσει ακόμη. Άγνωστο προς τα πού θα κλίνει τελικά. Ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ παριστάνει σαν το πρόβλημα να είναι απλώς διοικητικής φύσης.
Οι Γερμανοί μόλις πρόσφατα συνήθισαν στην ιδέα ότι ζουν σε μια χώρα με μετανάστες και σήμερα καταρρίπτεται η επόμενη ψευδαίσθησή τους: ελεγχόμενη μετανάστευση δεν υπάρχει. Τα καλά νέα είναι ότι το 60% των Γερμανών θεωρεί ότι η χώρα μπορεί να απορροφήσει τους εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που καταφθάνουν.
Στη δεκαετία του ’90, τα ακροδεξιά κόμματα επωφελήθηκαν από την αύξηση στον αριθμό των προσφύγων που πήγαν στη Γερμανία. Το 1992, το ακροδεξιό εθνικιστικό DVU έλαβε 6,2% στις εκλογές για την Βουλή του κρατιδίου Σλέσβιγκ-Χολστάιν ενώ οι εθνικιστές Ρεπουμπλικανοί έλαβαν 10,9% στο Μπάντεν-Βούρτεμπεργκ. Εκείνη τη χρονιά, 438.000 αιτούντες άσυλο κατέφθασαν στη Γερμανία. Φέτος αναμένονται σχεδόν διπλάσιοι. Η Ιστορία θα επαναληφθεί;
Είναι επιτακτική ανάγκη το βάρος των προσφύγων να κατανεμηθεί πιο δίκαια. Το πρώτο επτάμηνο του 2015, το 44% των μεταναστών που έφθασαν στη Γερμανία προέρχονταν από τα Βαλκάνια. Οι χώρες καταγωγής τους όμως δεν έχουν ούτε πόλεμο ούτε ολοκληρωτικά καθεστώτα. Οι αιτήσεις ασύλου των ανθρώπων αυτών πρέπει να διεκπεραιώνονται πιο γρήγορα. Και οι ίδιοι να αποχωρούν από τη Γερμανία συντομότερα.
Μέχρι στιγμής, η Ευρώπη έχει ανταποκριθεί στην κρίση με οργανωμένη ανευθυνότητα. Η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική καταρρέει. Η Ουγγαρία και η Βουλγαρία χτίζουν τείχη στα σύνορά τους ενώ η Σλοβακία δηλώνει ότι θα δεχθεί μόνο χριστιανούς πρόσφυγες και όχι μουσουλμάνους. Η Αυστρία ανακοίνωσε ότι θα πάψει να διεκπεραιώνει νέες αιτήσεις ασύλου. Η Βρετανία θα υιοθετήσει αυστηρούς νόμους κατά της παράτυπης μετανάστευσης.
Μοιάζει σαν η προσφυγική κρίση να βγάζει προς τα έξω τον χειρότερο εαυτό της Ευρώπης: ξενοφοβία, απομονωτισμό και την αιώνια διαμάχη για το ποιος είναι υπεύθυνος.
Μια καλή αρχή θα ήταν να συμφωνήσουν όλα τα κράτη –μέλη για την δίκαιη κατανομή των προσφύγων ώστε να μη βαρύνονται μόνο η Ιταλία, η Ελλάδα, η Γερμανία και η Σουηδία. Αλλά η αμοιβαία δυσπιστία ανάμεσα στις κυβερνήσεις δεν επιτρέπει τέτοια συμφωνία. Είναι επίσης αναγκαίο να αναπτυχθεί μια κοινή πολιτική ασύλου.