Νέα σφαγή με θύματα 56 χωρικούς σε απομακρυσμένο χωριό της Βορειοανατολικής Νιγηρίας φέρνει πάλι στο προσκήνιο την αιματηρή δράση των φανατικών ισλαμιστών της Μπόκο Χαράμ. Πόσω μάλλον που την περασμένη εβδομάδα συμπληρώθηκαν 500 ημέρες από το πιο διαβόητο έγκλημα της οργάνωσης: την απαγωγή 219 μαθητριών, οι περισσότερες από τις οποίες ακόμη αγνοούνται. Τον Απρίλιο του 2014 τα κορίτσια έπεσαν στα χέρια αδίστακτων ισλαμιστών που τις πουλάνε για σκλάβες του σεξ, 12 δολάρια τη μία, αφού πρώτα τις βιάσουν.
Αυτή λέγεται πως είναι η ανατριχιαστική μοίρα για χριστιανές και μουσουλμάνες μαθήτριες 16-18 ετών τις οποίες απήγαγαν οι ένοπλοι αντάρτες της Μπόκο Χαράμ. Το όνομα της οργάνωσης τα λέει όλα –σημαίνει επί λέξει «H δυτική Παιδεία είναι αμαρτωλή». Βάση της είναι η Βορειοανατολική Νιγηρία αλλά μέλη της δρουν επίσης στο Τσαντ, στον Νίγηρα και στο Βόρειο Καμερούν.
Ηγέτης τους; Ενας σκοταδιστής ιμάμης, αρχιτρομοκράτης και δουλέμπορος. Ο 41χρονος Αμπουμπακάρ Σεκάου είναι ο πιο καταζητούμενος άνθρωπος στην Αφρική, επικηρυγμένος για 7 εκατ. δολάρια.
Αντάρτες που αποσκίρτησαν τον περιγράφουν ως «παρανοϊκό σαδιστή που σκοτώνει με ευκολία και χαρά». Μισεί ό,τι δυτικό και μοντέρνο αλλά αγοράζει σύγχρονα όπλα και στέλνει βίντεο με μηνύματα α λα Μπιν Λάντεν. Το 2012 μία από τις γυναίκες του και τρία παιδιά του έπεσαν στα χέρια του στρατού, αλλά ο ίδιος γλίτωσε την τελευταία στιγμή.
Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των μελών κυμαίνονται μεταξύ 7.000 και 10.000 μαχητών. Η οργάνωση είχε αρχικά δεσμούς με την Αλ Κάιντα, αλλά το 2014 εξέφρασε στήριξη για τo Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ (IS). Τον Μάρτιο του 2015 η Μπόκο Χαράμ ορκίστηκε επισήμως αφοσίωση στο IS και θεωρείται το «Δεύτερο Ισλαμικό Κράτος» στην Αφρική. Μετά την ίδρυσή της, το 2002, η αύξηση της ριζοσπαστικοποίησης της Μπόκο Χαράμ οδήγησε σε μια βίαιη εξέγερση τον Ιούλιο του 2009.
Την κατέπνιξε ο στρατός, αλλά η απροσδόκητη αναβίωσή της, μετά από μια μαζική απόδραση από τις φυλακές τον Σεπτέμβριο του 2010, συνοδεύτηκε από όλο και πιο εξελιγμένες επιθέσεις. Aρχικά εναντίον «ήπιων» στόχων και αργότερα, από το 2011, με βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας σε κτίρια της αστυνομίας και στο Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στην Αμπούτζα.

H Μπόκο Χαράμ έχει σκοτώσει περισσότερους από 17.000 ανθρώπους από το 2009, συμπεριλαμβανομένων πάνω από 10.000 το 2014, σε επιθέσεις κυρίως στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας. Περισσότεροι από 2 εκατ. άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους στις ζώνες των συγκρούσεων εκεί. Η διαφθορά στις δυνάμεις ασφαλείας και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττει ο στρατός έχουν εμποδίσει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της εξέγερσης των ισλαμιστών. Kύριος λόγος για τη στρατολόγηση ανδρών στην Μπόκο Χαράμ είναι η εξαθλίωση του πληθυσμού: ένα πιάτο φαΐ, ένα όπλο και τα κέρδη από το πλιάτσικο έφεραν κόσμο στην οργάνωση.

Η θλιβερή αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι Νιγηριανοί είναι πιο φτωχοί σήμερα απ’ ό,τι το 1960, όταν η χώρα κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανική Αυτοκρατορία. Επειτα από μισό αιώνα το κράτος δεν έχει προσφέρει ακόμη ασφάλεια, τροφή, νερό, υγεία και Παιδεία σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.
Οι αντάρτες βγάζουν λεφτά και κατά καιρούς τα μοιράζουν από κάθε είδους λαθρεμπόριο και λύτρα. Μόνο σε μία περίπτωση, το 2013, η γαλλική κυβέρνηση φαίνεται ότι έδωσε μυστικά 3 εκατ. δολάρια για την απελευθέρωση οικογένειας Γάλλων που είχαν απαχθεί στο γειτονικό Καμερούν.
Κανείς, εκτός ίσως από τους ηγέτες της Μπόκο Χαράμ, δεν πιστεύει ότι η οργάνωση μπορεί να απειλήσει το κράτος. Δεν έχει καμία παρουσία στον πλούσιο σε πετρέλαιο χριστιανικό Νότο ούτε αρκετούς άνδρες και όπλα για τακτικές συγκρούσεις με τον στρατό. Αλλά η ενίσχυση της συνεργασίας με άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις στην περιοχή θα μπορούσε να δημιουργήσει κάτι πιο επικίνδυνο, «μια τρομο-οικονομία εκατομμυρίων δολαρίων» στο Νότιο Σαχέλ.
Αυτή τη στιγμή οι επιχειρήσεις των στρατιωτικών δυνάμεων της Νιγηρίας και του Τσαντ έχουν εκδιώξει ενόπλους της Μπόκο Χαράμ από περίπου 25 πόλεις. Ετσι η οργάνωση έχει επιστρέψει σε τακτικές ανταρτοπoλέμου με αστραπιαίες επιθέσεις και υποχώρηση στα μετόπισθεν.

HeliosPlus