Οι Εργατικοί ζητούν νέο ηγέτη και νέα πολιτική

Τι Εργατικό Κόμμα θέλουμε; Εχει μέλλον το «κόμμα των εργαζομένων της Βρετανίας»; Αν έχει, ποιος θα είναι ο νέος αρχηγός του και τι είδους αντιπολίτευση θα κάνει; Ποια πολιτική θα χαράξει και θα ακολουθήσει;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που κυριαρχούν αυτές τις ημέρες στη Βρετανία –και κατά προέκταση στην Ευρώπη –μετά τον εκλογικό καταποντισμό που υπέστη το κεντροαριστερό κόμμα που μόλις πριν από μία δεκαετία δέσποζε στη βρετανική πολιτική σκηνή και θεωρούσε ότι και με μόνο το «άρωμα» του Τόνι Μπλερ και του Τρίτου Δρόμου «του» θα κυριαρχούσε στα πολιτικά δρώμενα της χώρας για πολλά χρόνια.

Αν η διαφορά των περίπου 100 εδρών που χωρίζει το κόμμα του παραιτηθέντος Εντ Μίλιμπαντ από τους Συντηρητικούς του Ντέιβιντ Κάμερον είναι για πολλούς «απλώς το αποτέλεσμα λαθεμένης εκλογικής στρατηγικής», το γεγονός ότι το κόμμα των ευρωσκεπτικιστών UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ ήρθε δεύτερο σε 120 διεκδικούμενες έδρες, τι άλλο είναι από μήνυμα ότι οι Εργατικοί κινδυνεύουν να μην είναι αξιωματική αντιπολίτευση σε προσεχή αναμέτρηση; Και το δημοψήφισμα για τη σχέση της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση που θα κάνει ο Κάμερον είναι αναμέτρηση.

Αποκλίσεις

Ακόμη και σε καλούς καιρούς, επί Μπλερ και Γκόρντον Μπράουν, στον χώρο των Εργατικών δεν υπήρξε ποτέ τυπική έστω ταυτότητα αντιλήψεων σε κεντρικά πολιτικά ζητήματα. Για πρώτη φορά όμως ηγετικά στελέχη προειδοποιούν ότι δεν θα πειθαρχήσουν: «Σε αποφάσεις οι οποίες δεν θα εκφράζουν τα (εργατικά) συμφέροντα δεν θα είμαστε σύμφωνοι» δηλώνει ο Λεν Μακλόσκι, ηγέτης του πανίσχυρου συνδικάτου Unite Labour, ο οποίος είχε προειδοποιήσει από καιρό ότι, αν το κόμμα «δεν προσγειωθεί» στη βρετανική πραγματικότητα, θα αποσύρει τη Unite Labour και θα ιδρύσει ένα «κόμμα Εργατών».

Στον αντίποδα ο μιγάς δικηγόρος Τσούκα Ούμουνα και ο Τρίσταμ Χουντ, μέλος της σκιώδους κυβέρνησης των Εργατικών. Ο πρώτος πιστεύει ότι «το κόμμα του Μίλιμπαντ» έχασε τις εκλογές επειδή «δεν είχε να προσφέρει τίποτε στις εύπορες οικογένειες». Αυτοανακηρύχθηκε αρχηγός του Νέου Εργατικού Κόμματος και στην πρώτη μετεκλογική διακήρυξή του τονίζει ότι δεν είναι δυνατόν να «συγκινήσεις» τον σημερινό πολίτη της Βρετανίας με «μια φιλοσοφία που έσβησε στα μέσα του 20ού αιώνα».

Ο Χουντ, λιγότερο απόλυτος από τον Ούμουνα, δήλωσε στον «Guardian» ότι το κόμμα δεν έχει πιθανότητες να κερδίσει εκλογές όσο διάστημα «θα φαντάζεται ότι είναι η φωνή και η δύναμη του εργάτη», όσο «θα συνεχίσει να αγνοεί εκείνους που ψωνίζουν από καταστήματα ειδών πολυτελείας».

Οι μετανάστες

Με υπαινιγμούς και αναφορές στις «δομές και ιδεοληψίες» της σημερινής βρετανικής κοινωνίας ο αρθρογράφος του «Independent» σημείωνε την περασμένη Κυριακή ότι ο σημερινός εργαζόμενος (working people) δεν έχει καμία σχέση με τον εργαζόμενο (labour) τον οποίον εξέφραζε το Labour Party πριν από 100 και πλέον χρόνια. Οι κοινωνικές καταστάσεις άλλαξαν αλλά «όχι δυστυχώς η φιλοσοφία» της σημερινής ηγεσίας του κόμματος. Μια χαρακτηριστική ένδειξη αυτής της «δυσαρμονίας», γράφει ο Μπεν Τζιούντα, είναι η στάση των Εργατικών στο θέμα των μεταναστών. Η ηγεσία με επικεφαλής τον Μίλιμπαντ ουδέποτε πήρε ξεκάθαρη θέση. Πίστευε ότι το UKIP του Φάρατζ «θα ροκάνιζε τους υποψηφίους του Κάμερον» ανοίγοντας έτσι τον δρόμο στους Εργατικούς. Εγινε ακριβώς το αντίθετο. Οι labour έχουν δει τα τελευταία χρόνια να παίρνουν τις θέσεις τους στη δουλειά μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη. Ψήφισαν UKIP που ξεκάθαρα έλεγε ότι «θα αποκλείσει» τους μετανάστες από τον χώρο της εργασίας.

Την προσέγγιση στο θέμα των μεταναστών ζήτησε ένας άλλος επίδοξος ηγέτης των Εργατικών: ο Γιον Κρούντας ο οποίος εκλέχθηκε βουλευτής, μολονότι στο εκλογικό διαμέρισμά του ο υποψήφιος του UKIP έλαβε 29,4%. Μιλώντας μετά την επιτυχία του ο Κρούντας δήλωσε ότι «ευχαρίστως θα βοηθούσε» μια «νέα κίνηση» κ.τ.λ. για να «αναδημιουργηθεί» ένα κόμμα που «θα σταθεί δυναμικά και αποτελεσματικά απέναντι» στους Συντηρητικούς.