Η ανακοίνωση της υποψηφιότητας της Χίλαρι Κλίντον για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών σίγουρα δεν προκάλεσε την έκπληξη των Αμερικανών –εδώ και σχεδόν δύο χρόνια η ίδια θεωρείται το φαβορί όχι μόνο για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος αλλά ακόμη και για τις προεδρικές εκλογές του 2016. Χωρίς διαφαινόμενους ισχυρούς εσωκομματικούς αντιπάλους, η πρώην υπουργός Εξωτερικών, γερουσιαστής και Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, αυτή τη φορά ίσως καταφέρει να δώσει το τελειωτικό χτύπημα στο «γυάλινο ταβάνι» της αμερικανικής πολιτικής και να γίνει η πρώτη γυναίκα «πλανητάρχης». Το όνομά της ωστόσο είναι το ατού και το βαρίδι της –θα μπορέσει να αποσυνδεθεί από τους αρνητικούς συνειρμούς και τα σκάνδαλα της πολιτικής δυναστείας των Κλίντον και να παρουσιαστεί ως μια ανανεωτική δύναμη που θα υπερασπιστεί τα συμφέροντα της μεσαίας τάξης και των αδυνάμων;
Η ανακοίνωση έγινε χωρίς φανφάρες ή πομπώδεις δηλώσεις. Με ένα λιτό σποτάκι διάρκειας σχεδόν δυόμισι λεπτών, η 67χρονη Κλίντον εξήγησε στους Αμερικανούς γιατί ζητεί την ψήφο τους. Ενα ζευγάρι Αφροαμερικανών που περιμένει το πρώτο του παιδί, μια νεαρή γυναίκα που ψάχνει την πρώτη της δουλειά μετά το κολέγιο, δύο αδέλφια λατινοαμερικανικής καταγωγής που ξεκινούν την πρώτη τους επιχείρηση, ένα ζευγάρι ομοφυλοφίλων που ετοιμάζεται να ενωθεί με τα δεσμά του γάμου –αυτοί είναι μερικοί από τους πρωταγωνιστές του βίντεο της Κλίντον και σε αυτούς απευθύνεται: «Οι Αμερικανοί αγωνίστηκαν για να βγουν από τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, αλλά η τράπουλα είναι ακόμη μοιρασμένη προς όφελος αυτών που βρίσκονται στην κορυφή» ακούγεται να λέει η Κλίντον.
Και προσθέτει: «Οι καθημερινοί Αμερικανοί χρειάζονται έναν αγωνιστή και εγώ θέλω να είμαι αυτός ο αγωνιστής –ώστε να μπορέσετε να κάνετε περισσότερα από το να τα βγάζετε πέρα. Να μπορέσετε να πάτε μπροστά και να παραμείνετε μπροστά». Η ίδια δείχνει πολύ προσεκτική ώστε να μην επαναλάβει τα λάθη της εκστρατείας του 2008, όταν από «αδιαφιλονίκητο φαβορί», όπως τη χαρακτήριζαν τα αμερικανικά Μέσα, βρέθηκε να χάνει από τον σχεδόν άγνωστο τότε γερουσιαστή από το Ιλινόι Μπαράκ Ομπάμα έπειτα από μια πανάκριβη προεκλογική μάχη. Ωστόσο αυτή τη φορά τα πράγματα ίσως είναι διαφορετικά. «Είναι σχεδόν αδύνατον να βρεθεί κάποιος υποψήφιος που θα μπορέσει να τη νικήσει στις προκριματικές εκλογές, εξαιτίας των χρημάτων που εκείνος θα πρέπει να συγκεντρώσει. Κανένας, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, δεν έχει ριχθεί στη μάχη συγκέντρωσης πόρων» είπε στο «Βήμα» η Λιν Ραγκσντέιλ, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Ράις στο Τέξας.
Ο Τζον Σάιντς, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον και ειδικός στην αμερικανική πολιτική, μας είπε: «Η Κλίντον είναι μια έμπειρη υποψήφια που διατυπώνει τις θέσεις της με σαφήνεια και διαθέτει ένα μεγάλο πολιτικό δίκτυο που κινητοποιείται για τη συγκέντρωση πόρων. Η υποστήριξη του Δημοκρατικού Κόμματος προς το πρόσωπό της είναι πολύ ισχυρή». Οπως αναφέρουν δημοσιεύματα στον αμερικανικό Τύπο, η προεκλογική εκστρατεία της Κλίντον θα προσπαθήσει να την επανασυστήσει στον αμερικανικό λαό –αλλά με τους δικούς της όρους. Με μικρές και ελεγχόμενες εκδηλώσεις, η Κλίντον θα επιχειρήσει ένα «άνοιγμα» προς τους Αμερικανούς της μεσαίας τάξης, ρίχνοντας φως σε πλευρές της προσωπικής της ζωής –όπως η μεσοδυτική ανατροφή της ή ο ρόλος της ως μητέρας και πια γιαγιάς –και παρουσιάζοντας ένα πιο προσιτό προφίλ σε σχέση με το 2008. Σε αυτό θα βοηθήσει ο διευθυντής της προεκλογικής εκστρατείας της, ο 35χρονος Ρόμπι Μουκ –ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος μάνατζερ μεγάλης προεκλογικής εκστρατείας στις ΗΠΑ, ο οποίος, αν και θεωρείται ιδιαίτερα χαμηλών τόνων, κρίνεται το κατάλληλο πρόσωπο για να βοηθήσει τη Χίλαρι να «χτίσει» ένα μοντέρνο και σεμνό προφίλ, το οποίο θα προσεγγίζει τους απλούς πολίτες αλλά δεν θα «τρομάζει» τη Γουόλ Στριτ.
«Η Χίλαρι μπορεί να χρησιμοποιήσει την εμπειρία της για να αποκρούσει τις επιθέσεις που θα δεχθεί ως γυναίκα υποψήφια. Η εμπειρία της ως γερουσιαστή από τη Νέα Υόρκη και επομένως από τη Γουόλ Στριτ τής προσδίδει την αξιοπιστία κάποιου που κατανοεί την οικονομία και τα χρηματοπιστωτικά. Η θητεία της ως μιας σχετικά επιθετικής υπουργού Εξωτερικών τής προσδίδει την αξιοπιστία του ηγέτη που μπορεί να είναι σκληρός όταν χρειάζεται» σχολίασε ο Ντάνιελ Φράνκλιν, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια. Και ενώ στο Δημοκρατικό Κόμμα προς το παρόν δεν έχει ανακοινώσει κανένας άλλος την υποψηφιότητά του για το προεδρικό χρίσμα εκτός από την Κλίντον, στους Ρεπουμπλικανούς οι «μνηστήρες» είναι πολλοί και αρκετά αναγνωρίσιμοι. Οι γερουσιαστές Τεντ Κρουζ, Ραντ Πολ και Μάρκο Ρούμπιο έχουν ήδη ανακοινώσει επίσημα την υποψηφιότητά τους, ενώ σχεδόν σίγουρη θεωρείται και η υποψηφιότητα του Τζεμπ Μπους, υιού και αδελφού των προέδρων Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου και Τζορτζ Μπους του νεότερου αντίστοιχα.
Αλαν Λίκτμαν, καθηγητής Ιστορίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στην Ουάσιγκτον
«Εχει μάθει πολλά από την ήττα του 2008»
«Μια πιθανή εκλογική μάχη μεταξύ της Χίλαρι Κλίντον και του Τζεμπ Μπους θα είναι μια αναμέτρηση μεταξύ των μετριοπαθών δυνάμεων των δύο κομμάτων» είπε στο «Βήμα» ο Αλαν Λίκτμαν, καθηγητής Ιστορίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στην Ουάσιγκτον και γνωστός πολιτικός σχολιαστής. Ο Λίκτμαν έχει αναπτύξει το μοντέλο «Keys to the White House» με το οποίο έχει προβλέψει σωστά τα αποτελέσματα όλων των αμερικανικών προεδρικών εκλογών από το 1984 ως σήμερα.
Ποια είναι τα δυνατά σημεία και ποιες οι αδυναμίες της Χίλαρι Κλίντον; Πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει την εμπειρία της από την προεκλογική εκστρατεία του 2008;
«Τα κυριότερα δυνατά της σημεία συνιστούν ταυτόχρονα και τις κυριότερες αδυναμίες της. Το όνομα Κλίντον τής προσφέρει σχεδόν παγκόσμια αναγνωρισιμότητα και επαφές για τη συγκέντρωση χρημάτων. Το όνομά της ωστόσο συνδέεται και με σκάνδαλα. Ηδη έχει δείξει ότι έχει μάθει πολλά από το 2008. Προς το παρόν έχει εργαστεί σκληρά για να κάνει την προεκλογική εκστρατεία της να μοιάζει ότι αφορά λιγότερο την ίδια και περισσότερο τον αμερικανικό λαό. Εχει καταπιαστεί με το θέμα της οικονομικής ανισότητας που έχει μεγάλη απήχηση στη βάση των ψηφοφόρων του Δημοκρατικού Κόμματος. Επίσης έμαθε να μην αγνοεί τις Πολιτείες με κομματικές συνελεύσεις («caucuses»), όπου ο Ομπάμα σάρωσε το 2008».
Είναι πιθανό να δούμε δύο από τις μεγαλύτερες πολιτικές δυναστείες των ΗΠΑ, τους Κλίντον και τους Μπους, να συγκρούονται ξανά για την προεδρία το 2016;
«Η διαδικασία για το προεδρικό χρίσμα στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι ανοιχτή. Ο Τζεμπ Μπους είναι ένας δυνατός υποψήφιος αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση σίγουρο ότι θα κερδίσει το χρίσμα. Οι Ρεπουμπλικανοί ψηφοφόροι μπορεί να μη θέλουν ακόμη έναν Μπους και ο Τζεμπ δεν διαθέτει τη φολκλόρ γοητεία του αδελφού του Τζορτζ Γ. Μπους. Επιπλέον οι θέσεις του Μπους για το Μεταναστευτικό και την Παιδεία αποξενώνουν πολλούς στη βάση των ψηφοφόρων των Ρεπουμπλικανών. Μια εκλογική μάχη μεταξύ της Κλίντον και του Μπους θα σημαίνει την αναμέτρηση μεταξύ των μετριοπαθών Δημοκρατικών και των μετριοπαθών Ρεπουμπλικανών, με τους ψηφοφόρους ουσιαστικά να επιλέγουν μεταξύ των δύο κομμάτων. Στο τέλος βέβαια θα πρόκειται για ένα δημοψήφισμα για τις επιδόσεις του κόμματος –των Δημοκρατικών –που βρίσκεται στον Λευκό Οίκο».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
