Νυν υπέρ πάντων η διατήρηση του οίκου των Σαούντ

Τον περασμένο Μάρτιο ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Ναγέφ, ο υπουργός Εσωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, πήγε σε μια συνάντηση των πολιτικών προϊσταμένων και των αρχηγών των υπηρεσιών ασφαλείας του αραβικού κόσμου στο Μαρακές, στο Μαρόκο. Μόλις έφτασε διατύπωσε ένα προσκλητήριο στα όπλα: «Ηρθε η ώρα» δήλωσε «για μια συντονισμένη προσπάθεια με στόχο την εξάλειψη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας».

Αρκετοί έμειναν κατάπληκτοι με το θράσος του. Ισλαμιστές του τύπου της Αδελφότητας είναι αποδεκτό μέρος της πολιτικής σε μεγάλο μέρος του αραβικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένων της Τυνησίας, της Λιβύης, της Ιορδανίας, του Κουβέιτ, του Μπαχρέιν και του Μαρόκου, για να μην πούμε για τη θερμή υποδοχή τους στο Κατάρ.

Αλλά αυτή η σκληρότητα απέναντι σε όσους αντιλαμβάνεται ως εχθρούς της δυναστείας των Σαούντ είναι χαρακτηριστική του πρίγκιπα Μοχάμεντ, ενός κεντρικού παίκτη στην ηγεσία του βασιλείου. Του ανθρώπου που μόλις προ ημερών εχρίσθη αναπληρωτής διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας. Και ετοιμάζεται μια μέρα να γίνει βασιλιάς.

Στροφή προς πιο επιθετική εξωτερική πολιτική

Αναλυτές και διπλωμάτες που τον γνωρίζουν λένε ότι ο πρίγκιπας Μοχάμεντ ενσαρκώνει τη στροφή της Σαουδικής Αραβίας προς μια πιο επιθετική εξωτερική πολιτική, με ενίσχυση των συμμάχων της και πάταξη των εχθρών της. Μέσα στο βασίλειο υπήρξε η κινητήρια δύναμη για την πάταξη εξτρεμιστικών δικτύων και τη φίμωση και την τιμωρία της πολιτικής διαφωνίας.

Καθώς οι διεθνείς αξιωματούχοι πέταξαν στο Ριάντ την περασμένη εβδομάδα για να συγχαρούν τον νέο μονάρχη, τον βασιλιά Σαλμάν, ήταν ο διορισμός του πρίγκιπα Μοχάμεντ που βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής σε όλη τη Μέση Ανατολή.

Οι αναλυτές και διπλωμάτες λένε ότι η άνοδός του είναι ένας προάγγελος του μακροπρόθεσμου οράματος της σαουδικής ηγεσίας για το κράτος τους και την περιοχή, αλλά θέτει επίσης ακανθώδη ερωτήματα σχετικά με τη βασιλική πολιτική μεταξύ των εκατοντάδων πριγκίπων που μπορεί να αισθάνονται παραγκωνισμένοι.

Η άνοδος του πρίγκιπα Μοχάμεντ γίνεται εν μέσω τεταμένων προσφάτως σχέσεων μεταξύ Ριάντ και Ουάσιγκτον και, ενώ η εστίασή του στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι σύμφωνη με τον Λευκό Οίκο, είναι αβέβαιο ότι θα είναι λιγότερο εχθρικός προς τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και του Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Την ίδια στιγμή οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επικρίνει τη σκληρή γραμμή του σε θέματα ασφαλείας και τη φίμωση της αντιπολίτευσης. Ως υπουργός Εσωτερικών ο πρίγκιπας Μοχάμεντ επιβλέπει μια σειρά εσωτερικές δυνάμεις ασφαλείας, προστατεύει τις ζωτικές υποδομές πετρελαίου και προΐσταται ενός εγχώριου δικτύου υπηρεσιών πληροφοριών που τον κρατά ενήμερο για τα μυστικά του βασιλείου. Εχει επίσης διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο ασφαλείας σε όλες τις πολιτικά ευαίσθητες διεθνείς σχέσεις της Σαουδικής Αραβίας με το Μπαχρέιν, το Κατάρ, τη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη και τους Παλαιστινίους.

Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ συνεργάζεται στενά με τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών και έχει τόσο στενούς δεσμούς με τον Λευκό Οίκο που έχει συναντήσει δύο φορές, στην Ουάσιγκτον και στο Ριάντ, τον Μπαράκ Ομπάμα.
«Είναι ο ισχυρότερος πρίγκιπας, ο πιο ισχυρός άνθρωπος στο σύστημα» λέει ο Μπέρναρντ Χέικελ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον που μελετά τη Σαουδική Αραβία. Ως νεότερος ετεροθαλής αδελφός του βασιλιά Αμπντάλα, ο οποίος πέθανε την περασμένη εβδομάδα, ο βασιλιάς Σαλμάν, 79 ετών, ήταν ο επόμενος στη διαδοχή για τον θρόνο εδώ και χρόνια. Και, όπως και αυτοί, ο νέος διάδοχος του θρόνου, ο 69χρονος Μουκρίν, είναι επίσης γιος του ιδρυτή της Σαουδικής Αραβίας.

Αλλά ο πρίγκιπας Μοχάμεντ, 55 ετών, είναι ο πρώτος από τους εγγονούς του ιδρυτή που ονομάζεται κληρονόμος του θρόνου και η στέψη του θα τον κάνει τον πρώτο της γενιάς του που θα κυβερνήσει το βασίλειο. Πολλοί βλέπουν τον διορισμό του ως προσπάθεια να υπογραμμιστεί η σταθερότητα της δυναστείας.

Λόγω της δυτικής εκπαίδευσής του ο πρίγκιπας Μοχάμεντ πιστεύεται ότι ευνοεί τη φιλελευθεροποίηση σε θέματα όπως η εκπαίδευση και οι ευκαιρίες για τις γυναίκες. Αλλά έχει κάνει ελάχιστες δημόσιες δηλώσεις σχετικά με κοινωνικά ζητήματα. Και οι ειδικοί λένε ότι η εμμονή του σε θέματα ασφαλείας καθιστά απίθανες αλλαγές που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη νομιμοποίηση της οικογένειάς του ως θεματοφύλακα της υπερσυντηρητικής ερμηνείας του Ισλάμ.