«Guardian»: Πότε θα φορέσει γραβάτα ο Alexis;

Θα φορέσει ποτέ γραβάτα ο Αλέξης Τσίπρας; Τις εβδομάδες πριν από τις εκλογές αυτό το ερώτημα απασχόλησε ευρέως, γράφει ο «Guardian». Ο Τσίπρας απαντούσε πάντα αρνητικά. «Αλλωστε» αστειεύτηκε «δεν φόρεσα γραβάτα για να συναντήσω τον Πάπα». Εδώ έγκειται η γοητεία του άντρα που γίνεται ο νεότερος πρωθυπουργός της Ελλάδας –αλλά και το άγχος που προκαλεί αυτή η προοπτική, συνεχίζει η βρετανική εφημερίδα. Στα 40 του το πρώην αυτό μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας, ηγέτης των μαθητικών κινητοποιήσεων και δηλωμένος άθεος έχει βαλθεί να ταρακουνήσει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη. Η αντισυμβατικότητα είναι μέρος του πακέτου.

Οι υπόλοιποι, λένε στον ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να προσαρμοστούν με την πραγματικότητα ότι οι ριζοσπάστες θα κάνουν τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα αμφισβητήσει τα βασικά: την πολιτική λιτότητας, τη φορολογική πολιτική, την επιχειρηματικότητα.

Οι έλληνες πολιτικοί δεν είναι συνηθισμένοι να κατακτούν την Ευρώπη με ορμή. Ούτε είναι συνηθισμένοι βεβαίως να θεωρούνται πρωτοπόροι στην ΕΕ, ικανοί να συσπειρώσουν την κοινή γνώμη. Ο Τσίπρας όμως τα κατόρθωσε και τα δύο. Ηταν άγνωστος και έγινε η αλογόμυγα που βασανίζει τους μεγάλους παίκτες της ΕΕ.

Ο «μερκελισμός» είναι στο στόχαστρό του. Δεν πρέπει να υποτιμάμε τη σημασία της νίκης αυτής της Αριστεράς. Ούτε τον ρόλο που έπαιξε ο Τσίπρας στο να συσπειρώσει ομάδες που παρέμεναν πάντα κατακερματισμένες στις παρυφές του πολιτικού φάσματος. Ξεδιπλώνοντας απαράμιλλη επικοινωνιακή ικανότητα ο φωτογενής Τσίπρας επέτρεψε στον ΣΥΡΙΖΑ να μιλήσει εξ ονόματος ενός ολόκληρου τμήματος της κοινωνίας.

Την ώρα που η Ελλάδα παραδιδόταν στην οικονομική κρίση δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι ο νεαρός αυτός ιδεολόγος θα αναδεικνυόταν ο μπαλαντέρ που θα αμφισβητούσε τις ευρωπαϊκές και τις ελληνικές καταδυναστευτικές πολιτικές και τα κατεστημένα συμφέροντα. Τον θεωρούσαν περιορισμένων οριζόντων και άπειρο, προϊόν της ίδιας του της ανατροφής ως γιος ενός πολιτικού μηχανικού που δεν σπούδασε ποτέ στο εξωτερικό ούτε έμαθε ξένες γλώσσες.

Αλλά στη διάρκεια της κρίσης άνθησε, η ρητορική του κατά της λιτότητας και η δεινότητά του ως πολιτικού παίκτη ακονίστηκαν μέρα με τη μέρα. Η αποφασιστικότητά του να μάθει αγγλικά κέρδισε τον σεβασμό των αντιπάλων του.

Γεννημένος τέσσερις ημέρες μετά την πτώση της χούντας, στις 28 Ιουλίου 1974, ο Τσίπρας ανδρώθηκε βιώνοντας όλα τα δεινά που πλήττουν την ελληνική κοινωνία: νεποτισμός, διαφθορά, έλλειψη αξιοκρατίας. Προερχόμενος από μια γενιά αηδιασμένη από την ευνοιοκρατία που εμπόδιζε την πρόοδο στην Ελλάδα, αναδείχθηκε διοργανώνοντας καταλήψεις στα λύκεια. Αντίθετα προς άλλα στελέχη της Αριστεράς πριν από αυτόν, ήρθε χωρίς βάρη από το παρελθόν.

Για τους οπαδούς του –που περιλαμβάνουν όλο και περισσότερα μέλη της αποδεκατισμένης μεσαίας τάξης, αν και τη βάση του αποτελούν οι άνεργοι νέοι –είναι ένας οραματιστής που τόλμησε να έρθει αντιμέτωπος με την εξουσία.

Για τους επικριτές του, που είναι πολλοί, είναι ένας επικίνδυνος νάρκισσος και αδαής περί τα οικονομικά, του οποίου η άνοδος βασίστηκε σε υποσχέσεις που δεν θα μπορέσει να τηρήσει.

Την περασμένη εβδομάδα ο ηγέτης του ΠαΣοΚ Ευάγγελος Βενιζέλος τον παρομοίασε με τον Χάρι Πότερ επειδή υπόσχεται πράγματα που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν μόνο στη σφαίρα της φαντασίας.

Ο Τσίπρας καταφθάνει αδοκίμαστος στην εξουσία και αυτό περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είναι προς όφελός του. Αλλά ενώ έχει δείξει ικανός για ευελιξία –τις τελευταίες εβδομάδες μαλάκωσε σημαντικά τη ρητορική του -, ελάχιστοι πιστεύουν ότι θα μπορέσει να αλλάξει αρκετά ώστε να ικανοποιήσει τους δανειστές όταν ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για να παραμείνει στην επιφάνεια η χώρα.

Η μαχητική πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα συμβιβαστεί εύκολα. Αλλά η ευθύνη που προκύπτει από τη διακυβέρνηση θα απαιτήσει αναμφισβήτητα συμβιβασμούς. Το Βερολίνο θα έχει ως προτεραιότητα την αποφυγή μιας δημαγωγικής αντιπαράθεσης.

«Η πρόκληση για τον Τσίπρα είναι να μετατρέψει μια εξέγερση σε κυβερνών κόμμα» λέει ο Ντένις Μακ Σέιν, πρώην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βρετανίας. «Μπορεί να κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ κάτι σαν τους Πράσινους της Γερμανίας ή τους Εργατικούς της Βραζιλίας υπό τον Λούλα ή επιθυμεί μια μετωπική σύγκρουση;».