«Πονοκέφαλος» το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χίτλερ

Τι κάνεις με το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χίτλερ; Για χρόνια, το υπουργείο Εσωτερικών της Αυστρίας νοίκιαζε το κτίριο στη μικρή πόλη Μπράουναου αμ Ιν ώστε να μη γίνει πόλος έλξης για νεοναζιστές. Για κάποιο διάστημα λειτούργησε σαν κέντρο φροντίδας για άτομα με ειδικές ανάγκες. Τώρα είναι άδειο, επειδή η ιδιοκτήτρια δεν συμφωνεί με κανένα σχέδιο για τη μελλοντική χρήση του.

Το Μπράουναου αμ Ιν είναι μια όμορφη μικρή πόλη στη Βόρεια Αυστρία, στις όχθες του ποταμού Ιν, ακριβώς στα σύνορα με τη Γερμανία. Αλλά έχει μια βαριά κληρονομιά. Σχεδόν επάνω στην κεντρική πλατεία, στον αριθμό 15 της Salzburger Vorstadt, στέκεται ένα στέρεο πρώην πανδοχείο του 17ου αιώνα. Εκεί την Κυριακή του Πάσχα του 1889 γεννήθηκε ο Αδόλφος Χίτλερ.

Η οικογένεια, η οποία είχε νοικιάσει δωμάτια στον πάνω όροφο, δεν καταγόταν από το Μπράουναου. Ο πατέρας του Χίτλερ είχε διοριστεί εκεί ως τελωνειακός υπάλληλος. Ο Αδόλφος έζησε στο Salzburger Vorstadt 15 για μερικές εβδομάδες, προτού μετακομίσει η οικογένεια σε ένα άλλο σπίτι στο Μπράουναου. Εφυγαν από την πόλη όταν ο Χίτλερ ήταν τριών ετών. Εκείνος επέστρεψε για λίγο στο Μπράουναου το 1938, καθ’ οδόν προς τη Βιέννη, μετά την προσάρτηση της Αυστρίας στη ναζιστική Γερμανία.

Σήμερα είναι κλειδωμένο και άδειο

Οι ντόπιοι λένε ότι το σπίτι εξακολουθεί να προσελκύει μερικούς νεοναζιστές. «Εχω δει ακόμη και ανθρώπους από την Ιταλία ή από τη Γαλλία να έρχονται εδώ για λόγους… λατρείας» λέει ο Γιόζεφ Κόγκλερ, δάσκαλος στο Μπράουναου. Σήμερα το σπίτι είναι κλειδωμένο και άδειο.

Το αυστριακό υπουργείο Εσωτερικών ανησυχούσε τόσο πολύ για το ενδεχόμενο να γίνει τόπος προσκυνήματος για τους νεοναζιστές, που το 1972 το μίσθωσε από την ιδιοκτήτρια Γκερλίντε Πόμερ για να αποφευχθεί κάθε κατάχρηση. Η Πόμερ εισπράττει σήμερα ενοίκιο σχεδόν €5.000.

Για πολλά χρόνια, μέχρι το 2011, το σπίτι χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο ημερήσιας φροντίδας για άτομα με ειδικές ανάγκες. Αλλά το μέλλον είναι άδηλο, επειδή η Πόμερ δεν επιτρέπει ανακαινίσεις. «Δεν δέχεται καμία πρόταση. Δεν επιτρέπει την παραμικρή αλλαγή, για να πέσουν εσωτερικοί τοίχοι, να ανακαινιστούν τα μπάνια ή να μπει ασανσέρ» λέει ο Φλόριαν Κοτάνκο, ένας ντόπιος ιστορικός.

Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών έχουν υποβληθεί διάφορες προτάσεις σχετικά με το πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το σπίτι. Αυτές περιλαμβάνουν τη μετατροπή του σε διαμερίσματα, ένα κέντρο για την εκπαίδευση ενηλίκων, ένα μουσείο ή ένα κέντρο ευθύνης για την αντιμετώπιση του ναζιστικού παρελθόντος.
Πριν από λίγα χρόνια ένας ρώσος βουλευτής προσφέρθηκε να αγοράσει το σπίτι και να το… ανατινάξει.

Χωρίς συμφωνία στον ορίζοντα, το υπουργείο Εσωτερικών της Αυστρίας προσέφυγε πρόσφατα σε όλα τα συναρμόδια υπουργεία, ομοσπονδιακά και περιφερειακά, για να αποφασιστεί τι θα γίνει με το σπίτι. Ο αντιδήμαρχος του Μπράουναου Γκίντερ Πόιντνερ, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, λέει ότι το υπουργείο εξετάζει τώρα τον τερματισμό του συμβολαίου εκμίσθωσης με την Πόμερ. Εκείνη αρνείται να κάνει κάποιο σχόλιο στα ΜΜΕ.
Η διαμάχη έχει ξυπνήσει άβολες μνήμες στην ευημερούσα κωμόπολη. Κάποιοι, συμπεριλαμβανομένου του δεύτερου αντιδημάρχου Κρίστιαν Σίλχερ του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας, λένε ότι είναι καιρός να σταματήσει η πόλη «να ασχολείται με αυτά» και «να προχωρήσει μπροστά».

«Ο κόσμος εδώ έχει μπουχτίσει με όλα αυτά» είπε. «Αυτό το θέμα είναι πρόβλημα για την εικόνα του Μπράουναου. Θέλουμε να είναι μια όμορφη μικρή πόλη, με τουρισμό και επισκέπτες. Δεν είμαστε τα παιδιά του Χίτλερ».
Αλλά κάποιοι άλλοι, όπως ο Φλόριαν Κοτάνκο, λένε ότι η παράβλεψη ή ακόμη και η άγνοια της Ιστορίας κάνει τα πράγματα χειρότερα.

«Η σύνδεση του Χίτλερ με το Μπράουναου θα υπάρχει ακόμη και χωρίς το σπίτι» είπε. «Ο καθένας μπορεί να διαβάσει ότι εδώ γεννήθηκε ο Χίτλερ».

Το 1989, στην επέτειο των 100 ετών από τη γέννηση του δικτάτορα, ο δήμος του Μπράουναου τοποθέτησε στο πεζοδρόμιο έξω από το σπίτι μια αντιναζιστική πλάκα. Φέρει μια επιγραφή χαραγμένη σε γρανίτη από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, που ενημερώνει για τα εγκλήματα των ναζί.