Νωπές είναι ακόμη οι μνήμες από τον καταστροφικό πόλεμο στο Αφγανιστάν που συγκλόνισε τον κόσμο για μια τουλάχιστον δεκαετία, με αφορμή την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σήμερα, δεκατρία χρόνια μετά, κι ενώ τα κράτη-μέλη του NATO ετοιμάζονται να αποσύρουν το μεγαλύτερο τμήμα των δυνάμεών τους από τη χώρα, η παρουσία των Ταλιμπάν στην ύπαιθρο είναι έντονη. Η τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ του BBC «Πανόραμα» (Panorama), βρέθηκε σε προπύργιο των Ταλιμπάν, στην ορεινή κοιλάδα του Τάνγκι, σε απόσταση λιγότερης από μία ώρας από την πρωτεύουσα Καμπούλ. Η κοιλάδα μάλιστα βρίσκεται πολύ κοντά στη περιοχή του Βάρντακ, θέση-κλειδί και γνωστή για τις βίαιες συγκρούσεις ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τους Ταλιμπάν περίπου δέκα χρόνια πριν.
Ο 27χρονος «κυβερνήτης Μπάντρι»
Η περιοχή σήμερα εξακολουθεί να είναι επικίνδυνη για δυτικούς δημοσιογράφους. Παλαιότερα ο ρεπόρτερ της σειράς είχε πέσει θύμα απαγωγής από ομάδα Ταλιμπάν στη περιοχή της Χελμάντ. Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να συναντηθεί με τον Σαϊντ Ραχμάν, τον τοπικό πολέμαρχο, γνωστό και ως «κυβερνήτη Μπάντρι». Ήδη από την εφηβική του ηλικία το 2001 πολέμησε εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων. Σήμερα, στα 27 του, δηλώνει πως δεν πρόκειται να σταματήσει να μάχεται για την πλήρη απομάκρυνση των Αμερικανών από τη χώρα, ενώ ο Ισλαμικός Νόμος για αυτόν είναι δεδομένος.
«Οι άνθρωποι εδώ είναι μουσουλμάνοι και θέλουν μια ισλαμική κυβέρνηση, ενώ οι Δυτικοί δεν θέλουν. Εμείς απλά σκοτώνουμε όσους είναι εισβολείς στην περιοχή» δήλωσε στην συνέντευξη του.
Παρά την «αντιπάθειά» του για τη Δύση, ο κυβερνήτης Μπάντρι δέχθηκε να έρθει σε επαφή με το δημοσιογράφο της σειράς. Άλλωστε, ήταν μια καλή ευκαιρία μέσω της δημοσιότητας να αποδείξει ποιος είναι ο κύριος της περιοχής. Ανεβαίνοντας στην κορυφή του λόφου, έδειξε με έπαρση την αμερικανική βάση που εγκαταλείφθηκε τρία χρόνια πριν. Εκεί, σημειώθηκε η πιο βαριά ήττα για τους Αμερικανούς στον πόλεμο του Αφγανιστάν, όταν ελικόπτερο Σινούκ καταρρίφθηκε από τους Ταλιμπάν, οδηγώντας στον θάνατο 38 άτομα, εκ των οποίων οι 17 ήταν κομάντο του Αμερικανικού Ναυτικού.
Στα σχολεία της περιοχής,παρόλο που η χρηματοδότηση γίνεται από το αφγανικό κράτος -ουσιαστικά από τη Δύση και ιδιαίτερα από τη Βρετανία- η κυριαρχία που ασκούν οι Ταλιμπάν είναι εμφανής. Στο σχολείο Ιμάμ Άμπου Χανίφα, με 50 καθηγητές και περίπου 1.περίπου μαθητές, τα θρησκευτικά είναι το μάθημα που βρίσκεται στο επίκεντρο, και όχι τα μαθηματικά ή η φυσική.
Ολοι οι μαθητές είναι αγόρια. Παρόλο που η επίσημη θέση των Ταλιμπάν επιτρέπει πλέον στα κορίτσια να πηγαίνουν σχολείο, στη διάρκεια του οδοιπορικού η δημοσιογραφική ομάδα του BBC δεν συνάντησε ούτε μία μαθήτρια, ενώ ο διευθυντής του σχολείου δήλωσε πως δεν υπάρχουν σχολεία θηλέων ούτε πρόκειται να χτιστεί κάποιο προς το παρόν.
Ο νόμος του Ισλάμ και η πρωτεύουσα-φρούριο
Στη κοιλάδα του Τάγκι, οι δυτικοί ρεπόρτερ παρέστησαν σε μία δίκη για κτηματικές διαφορές, όπου το ρόλο του δικαστή είχε ο κυβερνήτης Μπάντρι. «Με τη βοήθεια του Αλλάχ, οι αποφάσεις λαμβάνονται γρηγορότερα από τα δικαστήρια της Καμπούλ. Αφού λάβουμε μια απόφαση, δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε σε ανώτερο Δικαστήριο», είπε ο ίδιος.
Λίγο πιο κάτω ένα αγόρι παίζει με ένα καλάσνικοφ. Τον ρωτούν τι θα κάνει το όπλο και απαντά «Θα πυροβολήσω ανθρώπους», ενώ ο πατέρας του εύχεται κάποια στιγμή ο γιος του να γίνει «μουτζαχεντίν» – δηλαδή πολεμιστής του τζιχάντ.

Εκπρόσωποι των Ταλιμπάν δηλώνουν πως επόμενος στόχος τους είναι η Καμπούλ. Η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν θυμίζει φρούριο με τη παρουσία σχεδόν 200.000 στρατιωτών στο εσωτερικό της και στη γύρω περιοχή. Ο Κολ Μιργαίς Ταράκι, εκπρόσωπος των οργανωμένων από τη Δύση αφγανικών ενόπλων δυνάμεων, εκτιμά πως οι Ταλιμπάν «δεν έχουν τη δύναμη να αναπτύξουν ένα οργανωμένο σχέδιο επίθεσης εναντίον μας».
Ωστόσο, με τους Δυτικούς να μειώνουν τη στρατιωτική στήριξη στο καθεστώς της Καμπούλ, οι φόβοι για την εξάπλωση της κυριαρχίας των Ταλιμπάν αυξάνονται.