Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν του γύρισαν ακριβώς την πλάτη, ούτε όμως τον στήριξαν όσο θα χρειαζόταν για να αποκρούσει τον πανίσχυρο αντίπαλο: τη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο εξασφάλισε στις 5 Σεπτεμβρίου προσωρινή εκεχειρία με τους φιλορώσους αυτονομιστές στα ανατολικά. Αλλά έναν μήνα πριν από τις βουλευτικές εκλογές δεν βρήκε την ανταπόκριση που ήθελε από τη Δύση.

Πρώτον, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να του παράσχουν τα όπλα υψηλής ακρίβειας που απαιτούνται για να νικήσει τους αυτονομιστές στο πεδίο της μάχης.

Παρά την παθιασμένη έκκληση του Ποροσένκο για όπλα από τις Ηνωμένες Πολιτείες –είπε στο Κογκρέσο ότι δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο με «κουβέρτες» –επέστρεψε στο Κίεβο με άδεια χέρια μετά τις συνομιλίες με τον Μπαράκ Ομπάμα. Και στη συνέχεια η ΕΕ ανέβαλε την πλήρη εφαρμογή της περιώνυμης συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου με την Ουκρανία, για να κατευνάσει προφανώς τη Μόσχα. Το μήνυμα; Η δυτική υποστήριξη για το Κίεβο έχει τα όριά της. Η καθυστέρηση στην εφαρμογή της συμφωνίας με την ΕΕ ως τον Ιανουάριο του 2016 θεωρείται άλλη μία νίκη του Πούτιν.


Το πρόβλημα Πούτιν

Το κύριο πρόβλημα του Ποροσένκο λέγεται Πούτιν: ο ρώσος πρόεδρος φαίνεται αποφασισμένος να κάνει τα πάντα για να μην ενταχθεί η πρώην σοβιετική Δημοκρατία των 46 εκατομμυρίων κατοίκων στην ΕΕ και, Θεός φυλάξοι, στο ΝΑΤΟ.

Ενώ ο Ποροσένκο προσπαθούσε την περασμένη εβδομάδα να εστιάσει την προσοχή των ανθρώπων στο μακρινό όνειρο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, δέχθηκε σφοδρές επικρίσεις και από συμμάχους του για το σχέδιό του να χορηγήσει, για τρία χρόνια, αυτοδιοίκηση στις υπό απόσχιση ανατολικές επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ (σ.σ.: Ντονμάς). Οι φιλοδυτικοί είναι έξαλλοι. «Αν εδραιωθεί το status quo και δοθεί ειδικό καθεστώς σε κατεχόμενα εδάφη, χάνεται σημαντικό μέρος της εθνικής κυριαρχίας» λένε. «Και τι θα γίνει το Ντονμπάς; Μια μόνιμη «γκρίζα ζώνη» ανομίας και αναρχίας; Μια ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί ανά πάσα στιγμή;» ρωτάνε.

Με δεδομένη την αδυναμία του ουκρανικού στρατού να νικήσει τους αντάρτες, μάλλον θα δούμε άλλη μία «παγωμένη σύγκρουση», την οποία ο Πούτιν θα μπορεί, όποτε θέλει, να μετατρέψει σε «θερμή» και πολύνεκρη. Ηδη 3.500 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στους έξι μήνες των συγκρούσεων στα ανατολικά.


Προτείνει μεταρρυθμίσεις

Ο Ποροσένκο ζήτησε από τους Ουκρανούς να του δώσουν στις εκλογές της 26ης Οκτωβρίου εντολή για σαρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα επιτρέψουν στη χώρα να υποβάλει αίτηση για ένταξη στην ΕΕ το 2020. Η Ουκρανία, της οποίας το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι το μισό της Βουλγαρίας, δεν έχει λάβει προς το παρόν επίσημη πρόσκληση για ένταξη από τις Βρυξέλλες. Απόρριψη των μεταρρυθμίσεων, προειδοποίησε ο Ποροσένκο, σημαίνει ότι η Ουκρανία θα μείνει «μόνη της με τη Ρωσία» στο μέλλον.
Την ίδια στιγμή οι φιλορώσοι σχεδιάζουν να οργανώσουν τις δικές τους εκλογές στις 2 Νοεμβρίου στις αυτοανακηρυχθείσες Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονμπάς. Αποφάσισαν να εκλέξουν το δικό τους Κοινοβούλιο, το οποίο ονόμασαν «Ανώτατο Σοβιέτ», και τη δική τους κυβέρνηση, που θα ασκεί «πλήρη κυριαρχία». «Ελπίζω ότι ούτε η Ρωσία ούτε ο υπόλοιπος κόσμος θα αναγνωρίσουν τις εκλογές που προκήρυξαν οι τρομοκρατικές οργανώσεις κατά παράβαση της ουκρανικής νομοθεσίας» είπε ο Ποροσένκο.
Και τώρα που μπαίνει ο χειμώνας μεγάλο όπλο της Ρωσίας είναι βέβαια το φυσικό αέριο. Αρχισε ήδη να εκβιάζει με αύξηση της τιμής, ανάκληση δανείων και περιορισμούς στις εξαγωγές. Η Ουκρανία χρωστάει στην Gazprom 4,5 δισ. δολάρια για το γκάζι. Η εθνική οικονομία, στα πρόθυρα της κατάρρευσης, εξαρτάται τώρα από το ΔΝΤ και από την πίστωση της Μόσχας. Η Gazprom αύξησε την τιμή του φυσικού αερίου κατά 80%, ανεβάζοντας τον λογαριασμό στα 485 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα. Τη στιγμή που πουλάει φυσικό αέριο στους πελάτες στην πλούσια Βόρεια Ευρώπη με 370 δολάρια τα 1.000 κυβικά.

HeliosPlus