Ποια σχέση έχουν δύο σοβιετικά τανκς – ιστορικό μνημείο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τα ρωσικά τανκς στην Ουκρανία; Και όμως. Η Bild συλλέγει υπογραφές για να απομακρυνθούν από το Βερολίνο, γιατί, κατά την μεγάλης κυκλοφορίας δεξιά εφημερίδα, συμβολικά «απειλούν» την…Ευρώπη.
Όποιος έχει επισκεφθεί το Βερολίνο, έχει σίγουρα παρατηρήσει στην περιοχή Tiergarten, περνώντας τη λεωφόρο της 17ης Ιουνίου προς την Πύλη του Βρανδεμβούργου, τα δύο σοβιετικά τανκς από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανήκουν σε σύμπλεγμα δύο μνημείων, στο Treptow και το Pankow –Schönholz, όπου, μεταξύ άλλων, είναι θαμμένοι 23.000 στρατιώτες και αξιωματικοί του Κόκκινου Στρατού. Είναι αυτοί που έπεσαν συμμετέχοντας στις τελευταίες μάχες για την κατάληψη του Βερολίνου το 1945.
Οπως ,μεταδίδει η ελληνική υπηρεσία της Deutsche Welle, οι εφημερίδες Bild και B.Z, που εκδίδονται στο Βερολίνο από τον συντηρητικό εκδοτικό οίκο Axel Spring, ξεκίνησαν εκστρατεία συλλογής υπογραφών για να απομακρυνθούν τα τανκς από την Πύλη του Βρανδεμβούργου. Το επιχείρημα είναι ότι σε μια περίοδο κατά την οποία ρωσικά τανκς απειλούν την ελεύθερη και δημοκρατική Ευρώπη και την ακεραιότητα μιας κυρίαρχης χώρας, της Ουκρανίας, τα δύο αυτά τεθωρακισμένα δεν έχουν θέση.
Οι υπογράφοντες δηλώνουν ότι «αρνούνται να παραδεχθούν ότι τον 21ο αιώνα η χρήση στρατιωτικής βίας μπορεί να γίνει μέσο άσκησης πολιτικής». Παράλληλα, όμως, τονίζουν ότι «αναγνωρίζουν το τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές του ρωσικού λαού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου» και με το αίτημα αυτό για απομάκρυνση των δύο τανκς διευκρινίζουν ότι «δεν απαρνούνται το σεβασμό στη μνήμη τους και στους αγώνες τους κατά του ναζισμού». Η οφειλόμενη τιμή στη μνήμη τους, λένε, «δεν κηλιδώνεται από το ότι η νυν ηγεσία του Κρεμλίνου έχει ηγεμονικές βλέψεις».
Ο κατάλογος με τις υπογραφές θα σταλεί στο γερμανικό κοινοβούλιο, με το αίτημα να αποφασίσει την απομάκρυνση των δύο τανκς, όπως ελπίζουν οι υπογράφοντες.
«Τμήμα της ιστορικής μνήμης, όχι απειλή»
Η αντίδραση ήρθε άμεσα. «Η γερμανική κυβέρνηση σέβεται αυτή την ιδιαίτερη εκδήλωση μνήμης προς τους πεσόντες του Κόκκινου Στρατού, κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο» αναφέρεται σε ανακοίνωση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ.
Μακροσκελέστερη ήταν η ανακοίνωση της τοπικής κυβέρνησης του Βερολίνου, έπειτα από ερώτηση της Deutsche Welle. «Εκτός του ότι έχει συμφωνηθεί να μην υποστούν κανενός είδους αλλαγή αυτοί οι ιστορικοί τόποι, μετά την επανένωση της πόλης, αποτελούν και μια υπενθύμιση των καταστροφικών συνεπειών που έχει ο πόλεμος και η χρήση βίας. Είναι μνημεία μάρτυρες της απελευθέρωσης από την δικτατορία του εθνικοσοσιαλισμού και του τερματισμού του πολέμου. Σε αυτό το πλαίσιο, τα δύο τεθωρακισμένα αποτελούν τμήμα της ιστορικής μνήμης και όχι έκφραση στρατιωτικής απειλής» αναφέρεται χαρακτηριστικά στη γραπτή ανακοίνωση.
Επικρίσεις κατά της πρωτοβουλίας της Bild διατυπώθηκαν και από Γερμανούς ιστορικούς. Για παράδειγμα ο Γιεργκ Γκανζεμίλερ από το πανεπιστήμιο της Γένας διαπιστώνει σύγχυση. «Η εφημερίδα Bild συνδέει δύο γεγονότα που το ένα δεν έχει σχέση με το άλλο και διαστρέφει την ιστορία με το να υπονοεί ότι και τότε τα σοβιετικά τανκς απείλησαν την Ευρώπη, τη στιγμή που η Σοβιετική Ένωση από το 1941 μέχρι το 1945 διεξήγε έναν αμυντικό πόλεμο εναντίον του Τρίτου Ράιχ» διευκρινίζει αποδίδοντας στη γνωστή για το ύφος και το περιεχόμενο εφημερίδα την πρόθεση χρήσης στερεότυπων του Ψυχρού Πολέμου ώστε να δημιουργήσει κλίμα κατά της Ρωσίας.