Πρόσφατα ο διοικητής του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη κατονόμασε την Υπερδνειστερία ως «το πιθανό επόμενο σημείο τριβής» ανάμεσα στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και στη Δύση. Φιλοξενεί 2.000 ρώσους στρατιώτες και αποθήκες όπλων αρκετών για να εξοπλίσουν μια ρωσική στρατιά αν το Κρεμλίνο αποφασίσει να τη στείλει από τη γειτονική Ουκρανία –αυτό ακριβώς που φοβούνται οι στρατηγοί της Συμμαχίας.
Θυμίζουμε ότι από το 1940 ως το 1991 η Μολδαβία, όπου ομιλείται η ρουμανική γλώσσα, ήταν μία από τις δημοκρατίες της Σοβιετικής Ενωσης. Το 1992, μόλις κέρδισε την ανεξαρτησία της, ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος, από τον οποίο δημιουργήθηκε η Υπερδνειστερία στην ανατολική όχθη του Δνείστερου. Η Υπερδνειστερία, στενή λωρίδα γης σφηνωμένη ανάμεσα στη Μολδαβία και στην Ουκρανία, είναι μια «χώρα-μη χώρα», που δεν διαθέτει ακόμη επίσημο καθεστώς, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Ο διάσημος βρετανός δημοσιογράφος του Channel 4 και παλαιότερα του BBC Πολ Μέισον (γνωστός και στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων από τη συνέντευξη που είχε πάρει από τον Ηλία Παναγιώταρο, στην οποία ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής είχε ισχυριστεί ότι «υπάρχει εμφύλιος πόλεμος» στην Ελλάδα) επισκέφθηκε την Υπερδνειστερία την περασμένη εβδομάδα. Πέρασε τα σύνορα από τη Μολδαβία λέγοντας ότι πήγαινε να δει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα.
Από τη Μολδαβία –τη φτωχότερη χώρα στην Ευρώπη, όπου το ένα τρίτο των ενηλίκων εργάζεται στο εξωτερικό –τον ήλεγξαν σε τρία διαφορετικά φυλάκια προτού πατήσει το πόδι του στον ρωσικό θύλακα της Υπερδνειστερίας: το ένα ήταν επανδρωμένο με μολδαβούς αστυνομικούς, το άλλο με Ρώσους, το τρίτο με στρατιώτες από την Υπερδνειστερία.
Λαθρεμπόριο και ξέπλυμα μαύρου χρήματος


Παρά τα φαινομενικά υψηλά μέτρα ασφαλείας, ο θύλακας αποτελεί μείζον κέντρο του οργανωμένου εγκλήματος, με κορυφαίες δραστηριότητες το λαθρεμπόριο καπνού και αλκοόλ αλλά, όπως λέγεται, και το ξέπλυμα χρήματος.
Αυτό που διαπίστωσε ο Μέισον και το οποίο, όπως έγραψε σε άρθρο του στην εφημερίδα «Guardian», τείνουν να παραβλέπουν οι γεωπολιτικές αναλύσεις είναι ότι «η Υπερδνειστερία είναι εμφανώς πιο εύπορη από τη Μολδαβία».
«Ναι, υπάρχουν μνημεία του Λένιν. Ναι, κυριαρχεί ένα πολιτικό κόμμα που πρόσκειται σε μια ποδοσφαιρική ομάδα (σ.σ.: τη Σέριφο Τίρασπολ). Αλλά αυτό που έχει σημασία για τις γυναίκες με τα τσεμπέρια στις περιοχές που επισκέφθηκα, όταν η θερμοκρασία φθάνει τους -30 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα, είναι οι τιμές του φυσικού αερίου. Χάρη στον Πούτιν είναι πάρα πολύ χαμηλές. Και οι συντάξεις είναι υψηλότερες απ’ όσο στη Μολδαβία. Και υπάρχουν δουλειές: ο στρατός όχι μόνο πληρώνει 300 δολάρια τον μήνα (218 ευρώ) αλλά και υποστηρίζει μια οικονομία σχετική με τις ανάγκες του» έγραψε ο Μέισον.
Υπάρχει απόκλιση ανάμεσα στην εντύπωση που έχει η Δύση για την Υπερδνειστερία και στην εντύπωση που έχουν οι γείτονές της γι’ αυτήν. Οσον αφορά τους Δυτικούς, πρόκειται για ένα άναρχο, στρατοκρατούμενο μέρος όπου βασιλεύει η εγκληματικότητα αλλά για τη γύρω περιοχή αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.
Δνείστερος, το «νέο Tείχος του Βερολίνου»


«Στάθηκα στις όχθες του Δνείστερου με τη σκέψη μου στους 830.000 άντρες του Κόκκινου Στρατού που έχασαν τη ζωή τους στην επιχείρηση για να τον περάσουν το 1944. Αν είναι να ξεσπάσει ένα νέος Ψυχρός Πόλεμος και αυτό εδώ το ποτάμι να γίνει το νέο Τείχος του Βερολίνου, τότε η Δύση οφείλει να μάθει ποια είναι τα διακυβεύματα. Η έκκληση που έκανε ο Πούτιν την Κυριακή για να ομαλοποιηθεί το καθεστώς του θύλακα θα ευνοήσει παραδόξως την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η συνηθισμένη απάντηση της Μόσχας προς ανθρώπους που παραμένουν κρατούμενοι στις φυλακές της Υπερδνειστερίας –προσπαθώντας ουσιαστικά να μαζέψουν τα 100.000 ρούβλια (2.050 ευρώ) που αποτελούν τα «λύτρα» προκειμένου να απελευθερωθούν –είναι: «Δεν έχουμε εμείς τον έλεγχο»» γράφει ο Μέισον.
Συνιστά επίσης στην Ευρώπη να αποφασίσει τι ακριβώς προσφέρει στην πάμπτωχη Μολδαβία. «Πιθανότατα θα δώσει εγγυήσεις στη Μολδαβία για την ασφάλειά της και θα την προσελκύσει περισσότερο στην ευρωπαϊκή τροχιά. Ομως το «Στείλτε τις κόρες σας να σκουπίζουν τα πατώματά μας ενώ εμείς θα καταστρέφουμε τον τρόπο ζωής σας» δεν ακούγεται καλά σε καμία περίπτωση. Εδώ, στο νέο ρήγμα της Ευρώπης, πρέπει να σκεφθούμε κάτι καλύτερο».

Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 2 Απριλίου 2014

HeliosPlus