Ο Ερντογάν δεν είναι υποψήφιος σε αυτές τις εκλογές. Αλλά το αποτέλεσμα της κάλπης, την Κυριακή το βράδυ, θα καθορίσει το πολιτικό μέλλον του «σουλτάνου», άρα και της Τουρκίας.
Αν χάσει την Αγκυρα, και κυρίως την Κωνσταντινούπολη, ο ισλαμιστής πρωθυπουργός, το παιχνίδι αλλάζει δραματικά, λένε δύο ειδικοί με τους οποίους μίλησε το ΒΗΜΑ.
«Είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί η έκβαση των δημοτικών εκλογών. Οι δημοσκοπήσεις είναι αναξιόπιστες, και οι άνθρωποι μπορεί να φοβούνται να πουν πώς πρόκειται να ψηφίσουν την Κυριακή», μας λέει ο Ιλτέρ Τουράν, του πανεπιστημίου Μπιλγκί, στην Κωνσταντινούπολη.
«Πιστεύω ότι ο Ερντογάν θα κερδίσει, πιθανώς και άνετα. Αλλά θα συνεχίσει να έχει δύο μεγάλα προβλήματα: πρώτον, σε αντίθεση με παλαιότερες εποχές, δεν κατάφερε να αλλάξει την ημερήσια διατάξη. Υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί να οδηγήσει την χώρα ακόμη και σε στρατιωτική σύγκρουση με την Συρία ως μέτρο έσχατης ανάγκης προκειμένου να αλλάξει η ατζέντα.
Δεύτερον, οι αποκαλύψεις και οι καταγγελίες για διαφθορά θα συνεχιστούν ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών, διαβρώνοντας συνέχεια την νομιμότητα της κυβέρνησής του», τονίζει ο Τουράν.
Σκάνδαλα διαφθοράς που φτάνουν ψηλά στην κυβέρνηση και στην οικογένειά του, λαϊκές διαμαρτυρίες, αυταρχισμός, και ένας εξουθενωτικός πόλεμος με το κίνημα του ισλαμιστή ιμάμη Γκιουλέν απειλούν, για πρώτη φορά από το 2002, την εξουσία του Ερντογάν.
«Τί θα κάνει για να συσπειρώσει την βάση των φτωχών και ευσεβών μουσουλμάνων ψηφοφόρων του στις αγροτικές περιοχές, και στις αναδυόμενες βιομηχανικές πόλεις της Τουρκίας;» ρωτήσαμε τον Γκάρεθ Τζένκινς, συγγραφέα και αναλυτή στην Κωνσταντινούπολη.
«Μετά την μεγάλη νίκη του, με 49%, στις εκλογές του Ιουνίου του 2011 – και ιδίως τους τελευταίους μήνες – ο Ερντογάν γίνεται όλο και πιο αυταρχικός. Φαίνεται ότι έχει χάσει την επαφή τόσο με το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της χώρας του, όσο και με το πώς τον βλέπει ο υπόλοιπος κόσμος. Εχει γίνει τόσο παράλογος, που είναι δύσκολο να προβλέψουμε τι θα κάνει στη συνέχεια. Ο φόβος είναι ότι θα κλιμακώσει τον διχασμό σε μια ήδη επικίνδυνα διαιρεμένη κοινωνία», μας λέει.
«Μερικά από τα πράγματα που έχει κάνει ο Ερντογάν τους τελευταίους μήνες τον έχουν βάλει σε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Εχει επιλέξει την πόλωση, στρέφοντας το ένα μέρος της τουρκικής κοινωνίας εναντίον του άλλου», προσθέτει.
«Είναι μια συνταγή για χάος. Ο μόνος τρόπος για να παραμείνει στην εξουσία είναι να γίνεται όλο και πιο αυταρχικός – και αυτό μπορεί να λειτουργήσει μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα, για ένα χρόνο το πολύ», καταλήγει ο Τζένκινς.
Φαίνεται ότι το κυβερνών ΑΚΡ θα νικήσει, με ποσοστό άνω του 40% την Κυριακή. Αλλά η μοίρα του Ερντογάν είναι στην ουσία μια ιστορία δύο πόλεων, της Αγκυρας και κυρίως της Κωνσταντινούπολης.
Τα αποτελέσματα εκεί θα είναι οι κρίσιμες ενδείξεις για το μέλλον της κυβέρνησης. Από αυτά θα εξαρτηθούν οι αποφάσεις του Ερντογάν για το αν θα κατέβει υποψήφιος πρόεδρος τον Αύγουστο, και για το αν θα προκηρύξει πρόωρα τις γενικές εκλογές του 2015.
Πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι το ΑΚΡ πολύ δύσκολα θα χάσει την Κωνσταντινούπολη, όπως και ότι το κεμαλικό CHP πολύ δύσκολα θα χάσει τη Σμύρνη.
Αμφίρροπη διαγράφεται η αναμέτρηση στην Αγκυρα, η οποία ενδέχεται να κρίνει τη μάχη των εκλογών – οπωσδήποτε στο επίπεδο των εντυπώσεων.
Στην Πόλη, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι προηγείται ο εκλεκτός του Ερντογάν, νυν δήμαρχος Καντίρ Τοπμπάς με 44% έναντι του Μουσταφά Σαριγκιούλ (40,8%).
Στην πρωτεύουσα των 5 εκατομμυρίων κατοίκων, ο 65χρονος Μελίχ Γκιοκτσέκ του AKP φαίνεται να έρχεται δεύτερος, αλλά με οριακή διαφορά από τον υποψήφιο της κεμαλικής αντιπολίτευσης Μανσούρ Γιαβάς.
Οι υποσχέσεις του Γκιοκτσέκ περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο θεματικό πάρκο, με ρεπλίκες δεινοσαύρων ύψους 70 μέτρων, και ένα κανάλι μήκους 11 χιλιομέτρων.
Αλλά δεν είναι βέβαιο αν θα κερδίσει μια πέμπτη θητεία – ρεκόρ στη δημαρχία με τέτοια προγράμματα.
Η Αγκυρα είναι πόλη – υβρίδιο: υπερήφανη για την κληρονομιά της ως πρωτεύουσα της κοσμικής δημοκρατίας της Τουρκίας από την εποχή του Ατατούρκ, αλλά και στην καρδιά της μουσουλμανικής Ανατολίας.
Ο 59χρονος Γιαβάς ανέβασε την ένταση λέγοντας ότι έχει πληροφορίες πως 100 ένοπλοι προβοκάτορες έχουν φτάσει στην πρωτεύουσα εν όψει των εκλογών. Είπε ότι εκτός από βία φοβάται και νοθεία.
