Μάλιστα. Η Κριμαία είναι δική του. Ο πληθυσμός είναι Ρώσοι κατα 60%, και η ναυτική βάση στη Σεβαστούπολη είναι ρωσική από την εποχή του πρίγκηπα Ποτέμκιν. Μετά την αναίμακτη, ντε φάκτο κατοχή, το δημοψήφισμα, και την προσάρτηση στη Ρωσία, η στρατηγική χερσόνησος με τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας δεν ανήκει πια στην Ουκρανία.
«Ο Πούτιν κέρδισε την Κριμαία, αλλά μπορεί να έχει χάσει την Ουκρανία», λέει μιλώντας στο vima.gr ο δρ. Τάρας Κούζιο, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ουκρανικών Σπουδών, στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα, στον Καναδά.
«Η επανένωση της Κριμαίας με την Ρωσία και η στροφή του Κιέβου προς δυσμάς έβαλαν τα καρφιά στο φέρετρο της ιστορικής ενότητας Ουκρανίας – Ρωσίας στην 360ή επέτειό της.
Ο Πούτιν θα μείνει στην ιστορία όχι όπως ήλπιζε, σαν ενοποιητής των ρωσικών εδαφών, αλλά ως ο ηγέτης που απέκτησε την Κριμαία και έχασε την Ουκρανία», τονίζει ο Κούζιο.
«Πιστός στη νοοτροπία του «homo Sovieticus», ο Πούτιν πιστεύει ότι υπήρχε συνωμοσία των ΗΠΑ πίσω από την Πορτοκαλί Επανάσταση (του 2004-5), και από την φιλευρωπαϊκή εξέγερση στο Κίεβο φέτος.
Οπως και η πλειοψηφία των Ρώσων, δεν βλέπει τους Ουκρανούς ως χωριστό λαό, όπως, για παράδειγμα, οι Γερμανοί τους Αυστριακούς σήμερα. Τους βλέπει όπως οι Πρώσοι τους Βαυαρούς. Και θεωρεί, ακόμη, το ανεξάρτητο κράτος της Ουκρανίας σαν μια ιστορική ανωμαλία. Ο Πούτιν, σε αντίθεση με τον Γιέλτσιν στη δεκαετία του 1990, δεν έδειξε ποτέ σεβασμό για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας», προσθέτει ο συνομιλητής μας.
«Πιστεύετε ότι ο Πούτιν θα διεκδικήσει πάση θυσία τον «ζωτικό χώρο» του, δηλαδή την μετασοβιετική σφαίρα επιρροής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακόμη και αν αυτό σημαίνει έναν δεύτερο Ψυχρό Πόλεμο, απομόνωση, ή πιο σκληρά οικονομικά αντίποινα από την Δύση;», ρωτάμε τον Κούζιο.
«Η έννοια του «ζωτικού χώρου» του είναι χτισμένη πάνω σε μια υπάρχουσα σφαίρα επιρροής στην Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ), δηλ. στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, ιδίως στρατιωτικά μέσω συγκρούσεων που χρονίζουν. Είναι οι λεγόμενες «παγωμένες συγκρούσεις», όπως η Υπερδνειστερία στην Μολδαβία, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν, και η Νότια Οσετία και η Αμπχαζία στη Γεωργία. Ο Πούτιν το ανέπτυξε περαιτέρω αυτό με την Τελωνειακή Ενωση της ΚΑΚ που από το 2015 σχεδιαζόταν να γίνει η λεγόμενη Ευρασιατική Ενωση.
Προς το παρόν, πρόθυμοι σύμμαχοι της Ρωσίας σε αυτόν τον οικονομικό χώρο, που θα ήταν μια ημέρα ανταγωνιστικός προς την ΕΕ, είναι η Λευκορωσία, το Καζακστάν και προσεχώς η Αρμενία. Αλλά χωρίς την Ουκρανία η Ευρασιατική Ενωση χάνει το κρίσιμο «ευρω» στοιχείο.
Οπλα του Πούτιν στην προσπάθεια για να εδραιώσει την σφαίρα επιρροής του στην Ευρασία, από την Λευκορωσία μέχρι το Καζακστάν, είναι ο εκβιασμός με ρούβλια και ενέργεια, τα αποσχιστικά κινήματα και η επίδειξη στρατιωτικής ισχύος.
«Χρησιμοποιεί τους ρωσόφωνους εκεί ως πέμπτη φάλαγγα, διαφθείρει τις τοπικές ελίτ, ιδίως με λεφτά από την ενέργεια, αγοράζει μεγάλους τομείς της οικονομίας, όταν ιδιωτικοποιείται, πάλι κυρίως στον ενεργειακό τομέα. Εργαλεία του είναι οι ρωσικές στρατιωτικές βάσεις σε αυτές τις χώρες, και οι παγωμένες στρατιωτικές συγκρούσεις που σας ανέφερα», μας λέει ο Κούζιο.
Οι πρώτοι διαδηλωτές, που κατέβηκαν τον Νοέμβριο, στην πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου, αμέσως μόλις ο φιλορώσος πρόεδρος Γιανουκόβιτς γύρισε την πλάτη στην τελωνειακή σύνδεση με την ΕΕ, διαμαρτύρονταν για ένα μάλλον ουτοπικό ιδεώδες: την ένταξη στην Ευρώπη που δεν τους είχε απευθύνει, όμως, ποτέ πρόσκληση για να γίνουν μέλη.
Αλλά διαδήλωναν και την απαίτησή τους για μια δημοκρατική κοινωνία χωρίς διαφθορά, με καλύτερους μισθούς, κοινωνική ασφάλιση, κράτος δικαίου κλπ. Ολα αυτά ήταν συνώνυμα με την Ευρώπη στο μυαλό τους.
Πάνω από όλα ήταν το αντίθετο της Ρωσίας. Τα αντικυβερνητικά (κατά του διεφθαρμένου και αυταρχικού Γιανουκόβιτς), και τα αντιρωσικά, συναισθήματα ήταν πολύ ισχυρότερα, ιδίως μετά την βίαιη αστυνομική καταστολή με τους 85 νεκρούς.
Ενας λόγος παραπάνω σήμερα, μετά την απόσχιση της Κριμαίας, ουκρανικού εδάφους από το 1954, με 2 εκατ. κατοίκους, για την έξαρση του αντιρωσισμού στην υπόλοιπη Ουκρανία. Μια χώρα με 44 εκατ. κόσμο, μεταξύ Πολωνίας και Ρωσίας, που προς το παρόν έχει κάνει στροφή προς την Δύση.
