Ξέραμε ότι ο Λίντον Τζόνσον και ο Ρίτσαρντ Νίξον έβριζαν σαν τους χαμάληδες πίσω από την κλειστή πόρτα του Οβάλ Γραφείου αλλά δεν γνωρίζαμε ότι ορισμένοι ηγέτες της αμερικανικής διπλωματίας διαιωνίζουν αυτή την παράδοση ως σήμερα. Χάρη στους Ρώσους μάθαμε, την Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου, ότι η Βικτόρια Νούλαντ, υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα Ευρώπης, είναι μια άξια διάδοχος: «Να πάει να γ…θεί η ΕΕ!» είπε για τους φίλους της στις Βρυξέλλες, έδρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το πιο ενδιαφέρον όμως σε αυτή την τηλεφωνική συνομιλία της Νούλαντ με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Κίεβο Τζέφρι Πάιατ, την οποία κατέγραψαν προσεκτικά εν αγνοία τους –όπως υποθέτουμε –οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, δεν είναι η… προτροπή που ακούγεται εν μέσω της συζήτησης για τη στρατηγική τους στην ουκρανική κρίση. Η έκφραση κερδίζει σε σαφήνεια ό,τι χάνει σε κομψότητα, διότι πολύ πιο αποκαλυπτικά είναι όσα ακούγονται μαζί της. Μπορούν να εξαχθούν πέντε μαθήματα:
1. Η Μόσχα χρησιμοποιεί τα παλιά κόλπα της KGB


Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, το οποίο επικαλείται διπλωματική πηγή, το ηχητικό ντοκουμέντο κυκλοφόρησε στο YouTube από τον Ντμίτρι Λοσκούτοφ, στενό συνεργάτη του ρώσου αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ντμίτρι Ρογκόζιν, με απομαγνητοφώνηση της συνομιλίας στα ρωσικά, ακριβώς την ώρα που έφτανε στο Κίεβο η κυρία Νούλαντ.
2. Δεν υπάρχει πια μυστική διπλωματία


Αυτό οι Αμερικανοί όφειλαν να το γνωρίζουν ύστερα από τη γιγαντιαία διαρροή διπλωματικών τηλεγραφημάτων από το WikiLeaks το 2010 και την υπόθεση Σνόουντεν το 2013. Η NSA ακούει μεν ολόκληρο τον κόσμο, αλλά δύο ανώτατοι αμερικανοί διπλωμάτες μιλάνε για μία από τις πιο ευαίσθητες παγκόσμιες κρίσεις στα κινητά τους τηλέφωνα, χωρίς να ανησυχούν αν θα τους ακούσουν; Σαν πολύ δεν πάει; Σύμφωνα με τον αμερικανικό Τύπο, οι διπλωμάτες των ΗΠΑ αυτού του βαθμού δεν είναι εξοπλισμένοι με κινητά τηλέφωνα που διαθέτουν κρυπτογράφηση. Η Ουάσιγκτον δεν έχει επιβεβαιώσει την αυθεντικότητα του ηχητικού ντοκουμέντου, αλλά ούτε την αρνήθηκε, και η Βικτόρια Νούλαντ ζήτησε συγγνώμη από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
3. Η βρισιά της Νούλαντ αποκάλυψε τις βαθιές διαφορές μεταξύ Αμερικανών και Ευρωπαίων για την Ουκρανία


Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν την ουκρανική υπόθεση μια κρίση του Ψυχρού Πολέμου: η Δύση εναντίον της Ρωσίας. Θέλουν να επιβάλουν κυρώσεις, δεν καταλαβαίνουν την απροθυμία της ΕΕ. Οι Ευρωπαίοι βλέπουν μια κρίση η οποία αφορά κατά κύριο λόγο την ΕΕ και έναν από τους γείτονές της, συμπεριλαμβανομένης μιας μερίδας Ουκρανών που φιλοδοξούν να ενταχθούν στην ενωμένη Ευρώπη. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα ομοσπονδιακό κράτος, ενώ στην Ευρώπη τις αποφάσεις τις παίρνουν 28. Η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη, και απελπίζει την Ουάσιγκτον.
4. Η αδεξιότητα, ακόμη και η αλαζονεία, των Αμερικανών


Η εξοικείωση με την οποία η Νούλαντ αναφέρεται στους ηγέτες της ουκρανικής αντιπολίτευσης («Γιατς» για τον Αρσένι Γιάτσενιουκ και «Κλιτς» για τον Βιτάλι Κλίτσκο) και οι θέσεις που τους δίνει σε μια μελλοντική κυβέρνηση προδίδουν μια τρομακτική αδεξιότητα, ακόμη και αλαζονεία, στη μέθοδο, παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί έχουν αποτύχει να εγκαταστήσουν ομάδες στην εξουσία σε χώρες του εξωτερικού εδώ και 10 χρόνια.
5. Η αγανάκτηση της Γερμανίας


Η γκάφα επιδεινώνει τις όλο και πιο ψυχρές σχέσεις μεταξύ της Γερμανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Ανγκελα Μέρκελ δεν έχει χωνέψει το γεγονός ότι η NSA παρακολουθούσε το κινητό της και η γερμανική κοινή γνώμη είναι ακόμη εξοργισμένη από το εύρος των αμερικανικών ηλεκτρονικών παρακολουθήσεων στη Γερμανία.

Η καγκελάριος ήταν η πρώτη που αντέδρασε χαρακτηρίζοντας «απολύτως απαράδεκτα» τα λόγια της Νούλαντ. Ακολούθησε, το περασμένο Σάββατο, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος χρησιμοποίησε τον ίδιο όρο («απαράδεκτα»). Τέλος, η ζημιά μπορεί να είναι μεγαλύτερη από ό,τι φάνηκε αρχικά από την ανεκδοτολογική διάσταση της γκάφας Νούλαντ. Και είναι άλλο ένα ωραίο σουτ των Ρώσων στο ματς που παίζεται από το περασμένο καλοκαίρι ανάμεσα στη Μόσχα και στους Δυτικούς.

Δημοσιεύτηκε στο helios plus στις 10 Φεβρουαρίου 2014

HeliosPlus