«Ακολουθώ τον ποταμό Μόσκοβα μέχρι το πάρκο Γκόρκι» τραγουδούσε πριν από 20 χρόνια το γερμανικό συγκρότημα των Scorpions στο κομμάτι «Wind οf Change» (Ανεμος της Αλλαγής). Τότε, μία και μόνο βόλτα στο πιο μεγάλο πάρκο της Μόσχας ισοδυναμούσε με… αποστολή αυτοκτονίας: τον χώρο λυμαίνονταν έμποροι και χρήστες ναρκωτικών, περιθωριακοί τύποι και συμμορίες ανηλίκων, που ανά πάσα στιγμή ήταν ικανοί να επιτεθούν σε οποιονδήποτε φιλήσυχο ρώσο πολίτη και να τον ληστέψουν ή να τον σκοτώσουν. Σήμερα, μετά τη μεγάλη ανάπλαση, το φωτισμένο και ανακαινισμένο πάρκο Γκόρκι υποδέχεται καθημερινά οικογένειες, υπερηλίκους και μητέρες με τα παιδιά τους που θέλουν να απολαύσουν μια βόλτα στο ρωσικό «εφάμιλλο» του Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης ή του λονδρέζικου Χάιντ Παρκ.
Η πρωτοβουλία της ολικής ανακαίνισης του πάρκου ανήκει στον Ντμίτρι Μεντβέντεφ. Ο ρώσος πρωθυπουργός, έπειτα από μια επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε στο Λονδίνο πριν από μερικά χρόνια, απόλαυσε έναν περίπατο στο Χάιντ Παρκ της αγγλικής πρωτεύουσας κι έμεινε εντυπωσιασμένος, δηλώνοντας κατόπιν πως «η Μόσχα διαθέτει το δικό της Χάιντ Παρκ που πρέπει άμεσα να φρεσκαριστεί». Συνεπικουρούμενος οικονομικά από τον συμπατριώτη του μεγιστάνα Ρομάν Αμπράμοβιτς, ο Μεντβέντεφ έβαλε εμπρός το μεγαλεπήβολο σχέδιο το 2011, αναθέτοντας το έργο εξ ολοκλήρου στον στενό συνεργάτη του Αμπράμοβιτς, Σεργκέι Καπκόφ.
«Το Γκόρκι είχε γεμίσει με πλανόδιους θηριοδαμαστές με μικρά λιοντάρια και αλιγάτορες και με άστεγους αλκοολικούς, ενώ οι επισκέπτες αντίκριζαν συχνά λόφους από σκουπίδια και ακαθαρσίες» δήλωσε ο Καπκόφ που έπιασε αμέσως δουλειά: όλοι οι χώροι καθαρίστηκαν κι αφαιρέθηκαν οι πάγκοι γρήγορης εστίασης και τα σκουριασμένα αγάλματα της σοβιετικής εποχής. Το πάρκο επανασχεδιάστηκε με τη βοήθεια του Ινστιτούτου Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού Strelka, μιας μη κερδοσκοπικής ρωσικής επιχείρησης.
Από παρκούρ ως πατινάζ
Πλέον, παντού στο πάρκο υπάρχει εικοσιτετράωρο ασύρματο Internet, ξαπλώστρες, γλυπτά μοντέρνας τέχνης. Τα περίπτερα πουλάνε παγωτό μηχανής, φρέσκα φρούτα και «χατσαπούρι», ένα είδος γεωργιανού ψωμιού. Οι επισκέπτες κάνουν τη βόλτα τους ανάμεσα από μονοπάτια που περνούν μέσα από εκατοντάδες σημύδες, πεύκα, έλατα και θαμνώδη βλάστηση της στέπας, όπου βρίσκουν καταφύγιο περισσότερα από 80 είδη πουλιών και πολλά μικρά θηλαστικά. Υπάρχουν χώροι για τους νέους που επιδίδονται στο άθλημα του παρκούρ, γήπεδα τένις, πινγκ πονγκ, μπάσκετ και ποδοσφαίρου 5×5, περισσότερα από 15 εστιατόρια, ένα ανοικτό θέατρο και ένας εκθεσιακός χώρος όπου το καλοκαίρι φιλοξενούνται εκθέσεις σύγχρονης τέχνης.
Στο πάρκο διοργανώνονται καθημερινά επιμορφωτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως υπαίθρια γυμναστική αερόμπικ, γιόγκα και χοροί σάλσα. Τον χειμώνα, οι περίπου 12 εκατομμύρια κάτοικοι της ρωσικής πρωτεύουσας απολαμβάνουν οικογενειακώς ένα από τα αγαπημένα τους σπορ: το πατινάζ στο μεγαλύτερο φυσικό παγοδρόμιο στην Ευρώπη (επάνω στη λιμνούλα του πάρκου), σε θερμοκρασίες που αγγίζουν μέχρι και τους -20 βαθμούς Κελσίου.
Και το κυριότερο, ο Καπκόφ κατάργησε το εισιτήριο εισόδου, που υπήρχε από το 1991 και κυμαινόταν γύρω στα τρία ευρώ, απαγορευτική τιμή για τις τσέπες των περισσότερων Μοσχοβιτών.
«Πριν από την ανακαίνιση, το Γκόρκι ήταν εστία εγκληματιών και περιθωριακών» λέει ο Μοσχοβίτης Αντρέι Κρίτσκι. Η Ολγκα Σεντιόκιν, που επισκέφθηκε το πάρκο με τον σύζυγο και τα δύο παιδιά της, προσθέτει ότι πλέον «εδώ μπορείς να χαλαρώσεις έπειτα από μια πολύ δύσκολη ημέρα. Είναι σαν μια όαση στο κέντρο της πόλης».
Το πάρκο, έκτασης 1,2 τ.χλμ., κατασκευάστηκε το 1928 και πήρε το όνομα του μεγάλου συγγραφέα Μάξιμ Γκόρκι.
Πριν από μερικές ημέρες γιόρτασε τα 85 χρόνια από την κατασκευή του με πλήθος εκδηλώσεων, παρελάσεις και συναυλίες.
«Θέλουμε να έχουμε ένα ήσυχο ευρωπαϊκό πάρκο» είπε ο Kαπκόφ, που μετά την επιτυχία του δύσκολου αυτού εγχειρήματος διορίστηκε διευθυντής του Γκόρκι. Και φαίνεται ότι κέρδισε το στοίχημα που είχε βάλει πριν από δύο χρόνια, κάνοντας περήφανους όχι μόνο τον Μεντβέντεφ, αλλά και τους Scorpions που θα μπορούν να απολαύσουν κι αυτοί μια βόλτα στο πάρκο Γκόρκι χωρίς να φοβούνται τίποτα.
Δημοσιεύτηκε στο heliosPlus στις 29 Αυγούστου 2013
HeliosPlus
