Η φτωχή και ευρισκόμενη στην ασφυκτική αγκάλη του ΔΝΤ Ρουμανία διανύει μια οικοδομική έκρηξη ναοδομίας, με περίπου 10 καινούργιες εκκλησίες να χτίζονται κάθε μήνα και έναν τεράστιο, φαραωνικών διαστάσεων καθεδρικό ναό να κατασκευάζεται στο Βουκουρέστι. Πολλοί Ρουμάνοι κάνουν τον σταυρό τους και ανάβουν το κεράκι τους στους νέους ναούς. Κάποιοι άλλοι όμως δυσανασχετούν με αυτή την κατάσταση, κυρίως λόγω της σπατάλης πολύτιμων δημοσίων πόρων για μια πνευματική –και πολιτικά προσφερόμενη για λαϊκισμό –δραστηριότητα, την ώρα που ο λαός στενάζει κάτω από τα αλλεπάλληλα προγράμματα λιτότητας.
Εκκλησίες με στυλ παραδοσιακό, άλλες με οροφή από κασσίτερο, άλλες ξύλινες αλλά και χρωματιστές, κατασκευάζονται και είναι διάσπαρτες σε ολόκληρη τη χώρα προσδίδοντάς της μια ιδιαίτερη γοητεία.
Από την επανάσταση του 1989, ύστερα από την «κατάργηση» των εκκλησιών από το καθεστώς του κομμουνιστή δικτάτορα Νικολάε Τσαουσέσκου, η Ορθόδοξη Εκκλησία στη Ρουμανία έχει εδραιώσει ξανά τη θέση της και ασκεί μεγάλη επιρροή στο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού της Ρουμανίας –περίπου το 90% –είναι ορθόδοξοι. Πρόκειται αναμφίβολα για έναν βαθιά θρησκευόμενο λαό, με τις τελετουργίες να εντάσσονται στον ιστό της καθημερινής ζωής πολλών ανθρώπων.
Αποδέκτης πακέτων διάσωσης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο από το 2009, η Ρουμανία, η οποία, σημειωτέον, είναι μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), ξοδεύει τεράστια ποσά για την Ορθόδοξη Εκκλησία κάθε χρόνο. Από την κυβέρνηση η ρουμανική Εκκλησία δέχεται κονδύλια της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο για να καλύψει μόνο τους μισθούς των ιερέων. Πολύ περισσότερα χρήματα δαπανώνται για την ανακαίνιση των παλαιών εκκλησιών και την ανέγερση νέων.
Η πιο εξώφθαλμη περίπτωση είναι ο νέος καθεδρικός ναός του Βουκουρεστίου, ο Ναός της Σωτηρίας του Ρουμανικού Λαού, όπως θα ονομάζεται. Θα έχει μήκος 120 μέτρων, πλάτος 70 μέτρων και ύψος 120 μέτρων. Στο εσωτερικό του θα χωρούν 5.000 πιστοί, στον προαύλιο χώρο θα χωρούν 125.000 πιστοί. Τα θεμέλια τέθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2010 και το σχέδιο προβλέπει την αποπεράτωσή του το 2015 –αν και ήδη υπάρχουν προβλήματα στη χρηματοδότηση και καθυστερήσεις στην πρόοδο των εργασιών. Μαζί με την αγορά του οικοπέδου (περίπου τα μισά λεφτά), το συνολικό κόστος προσεγγίζει το 1 δισ. ευρώ.
Λεπτομέρεια: ο θηριώδης ναός χτίζεται δίπλα από το επίσης τεράστιο «Παλάτι του Λαού», το προεδρικό μέγαρο του αλήστου μνήμης Τσαουσέσκου, και φιλοδοξεί να το «καλύψει» με τον όγκο του.
Ο Ρέμους Τσέρνεα, επικεφαλής του Κόμματος των Πρασίνων, προτείνει ένα νομοσχέδιο για την αλλαγή του τρόπου που χρηματοδοτείται η Εκκλησία, και πιστεύει ότι η στενή οικονομική σχέση μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας αποτελεί σημαντικό «αγκάθι» στην οικονομία της χώρας.
«Σε πολλές περιπτώσεις οι πολιτικοί παρέχουν κονδύλια του Δημοσίου στις εκκλησίες με αντάλλαγμα την υποστήριξή τους από τους ιερείς στην προεκλογική εκστρατεία τους. Μάλιστα, πολλές από τις κατασκευαστικές εταιρείες που χτίζουν εκκλησίες ανήκουν σε άτομα που βρίσκονται πολύ κοντά σε πολιτικά πρόσωπα» καταγγέλλει ο Ρέμους.
Ο υπουργός Θρησκευμάτων Βίκτορ Οπάσι υποστηρίζει ότι η στενή «συνεργασία» μεταξύ πολιτικών και Εκκλησίας είναι πρόβλημα, αλλά δικαιολογείται ιστορικά. «Υστερα από τον «αποκεφαλισμό» της Εκκλησίας από τους κομμουνιστές γίνεται μια προσπάθεια από το κράτος να αντισταθμίσει η Εκκλησία τις απώλειες που είχε υποστεί» λέει.
Ρουμάνοι ιερείς επιδίδονται συχνά σε εράνους, που περιλαμβάνουν επισκέψεις σε σπίτια πιστών προκειμένου να συμβάλλουν σε διάφορα έξοδα αναγκαία για την ενορία τους. Οσοι τολμούν να αντιταχθούν σε τέτοιου είδους αιτήματα, ακόμη και αν ανήκουν στο δυναμικό της Εκκλησίας, κινδυνεύουν να «αφοριστούν».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ορθόδοξος ιερέας Κάσιαν Παντέλικα, ο οποίος απέρριψε αίτημα επισκόπου για τη συγκέντρωση 50.000 ευρώ από τους κατοίκους του χωριού Ρεβίγκα της Ρουμανίας, γεγονός που οδήγησε στην απαγόρευση άσκησης των θρησκευτικών καθηκόντων του.
Στον αντίλογο της κριτικής ο Ποιμήν, εκ των Αρχιεπισκόπων της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ρουμανίας, εκφράζει την εξής απορία: «Ακόμη και αν όλα τα χρήματα που προσφέρονται από το Κράτος στην Εκκλησία δίνονταν στους φτωχούς, άραγε θα λύνονταν τα προβλήματά τους;». Ο Ποιμήν μάλιστα εκτιμά ότι «δεν δίνουν όλοι οι ιερείς όσα πρέπει για την Εκκλησία. Εχουμε μεγάλη ανάγκη για νέες εκκλησίες, και δεν χρειάζεται μεγάλη σπατάλη για το εγχείρημα αυτό, καθώς χτίζονται με πολύ λίγα χρήματα».
Κι ενώ ο Πατριάρχης Βουκουρεστίου και Πάσης Ρουμανίας Δανιήλ ζητεί περισσότερη οικονομική ενίσχυση για την κατασκευή του τεράστιου καθεδρικού ναού, αρκετοί νέοι άνθρωποι ζητούν τα χρήματα αυτά να ξοδευτούν για τις ανάγκες του παραπαίοντος Κράτους Πρόνοιας.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 8 Αυγούστου 2013

HeliosPlus