Πέθανε η ηρωίδα του β’ παγκοσμίου Ναντέζντα Πόποβα

Οι ναζί τις αποκαλούσαν «μάγισσες της νύχτας» (Nachthexen) επειδή «χτυπούσαν» με τα αεροπλάνα τους μέσα στο σκοτάδι, ερχόμενες από το πουθενά, εντελώς αθόρυβες, σαν να καβαλούσαν… σκουπόξυλα.

Ηταν μια ομάδα από επίλεκτες σοβιετικές πιλότους, επιφορτισμένες με το καθήκον να βομβαρδίζουν, αποκλειστικά τις νυχτερινές ώρες, γερμανικά φυλάκια και στρατόπεδα χωρίς να τις παίρνει χαμπάρι η ναζιστική αεράμυνα. H Ναντέζντα Πόποβα, η τελευταία «μάγισσα της νύχτας», πέθανε στις 8 Ιουλίου στη Μόσχα σε ηλικία 91 ετών.

Τον Ιούνιο του 1941 οι ναζί σκότωσαν τον αδελφό της και χρησιμοποίησαν το πατρικό της σπίτι ως αρχηγείο της Γκεστάπο. Λίγο αργότερα κατατάχθηκε στην Πολεμική Αεροπορία της ΕΣΣΔ. Το κίνητρο της Πόποβα και πολλών γυναικών συναδέλφων της πιλότων ήταν η εκδίκηση για τον θάνατο του συζύγου ή ενός μέλους της οικογένειάς τους και η διάθεση να υπηρετήσουν την πατρίδα ενάντια στον γερμανό εισβολέα.

Οπως είχε πει πριν από μερικά χρόνια σε συνέντευξή της, όταν είδε σε ναζιστικά επίκαιρα της εποχής «τα χαμογελαστά πρόσωπα των γερμανών πιλότων να σκοτώνουν κατά εκατοντάδες τα γυναικόπαιδα (της Σοβιετικής Ενωσης) με τα οπλοπολυβόλα των αεροπλάνων τους» πήρε τη μεγάλη απόφαση. Ως το τέλος του πολέμου συμμετείχε σε 852 αεροπορικές αποστολές –μερικές φορές πραγματοποιούσε οκτώ και παραπάνω διαφορετικούς βομβαρδισμούς μέσα σε μία νύχτα.

Κάπως έτσι κατατάχθηκε στο νεότευκτο 588ο Σύνταγμα Νυχτερινού Βομβαρδισμού, το οποίο βρισκόταν υπό την ηγεσία της πιο διάσημης ρωσίδας πιλότου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της Μαρίνα Ράσκοβα. Η Σοβιετική Ενωση ήταν το πρώτο κράτος που επέτρεψε στις γυναίκες να πετούν μαχητικά αεροσκάφη. Κατόπιν διαταγής του Ιωσήφ Στάλιν στη Ράσκοβα, δημιουργήθηκαν τρία γυναικεία αεροπορικά σμήνη με περίπου 25 επίλεκτες πιλότους. Αυτές θα πετούσαν όχι με συμβατικά βομβαρδιστικά αλλά με 30 διπλάνα τύπου Polikarkov Po-2, που ήταν ξύλινες κατασκευές καλυμμένες με κόντρα πλακέ υφάσματα προκειμένου να είναι όσο το δυνατόν πιο αθόρυβα.

Η πρώτη επίθεση των «μαγισσών της νύχτας» έλαβε χώρα στις 8 Ιουνίου 1942, όταν τα αεροσκάφη τους κατέστρεψαν το διοικητήριο μιας γερμανικής μεραρχίας. Κανένας από το γερμανικό στρατόπεδο δεν τις πήρε χαμπάρι: τα πανάλαφρα αεροσκάφη τους πετούσαν πολύ χαμηλά, ίσα-ίσα πάνω από το έδαφος, και στη συνέχεια, ενώ προσέγγιζαν τον εχθρό, έριχναν τις βόμβες.

Το Polikarkov Po-2, που αρχικά κατασκευάστηκε για εκπαιδευτικούς και γεωργικούς σκοπούς, μπορούσε να αναπτύξει μέγιστη ταχύτητα 150 χλμ./ώρα, πολύ χαμηλή για τα δεδομένα ενός πολεμικού αεροσκάφους. Αυτό όμως αποδείχθηκε το βασικό πλεονέκτημά τους καθώς τα πολύ γρήγορα γερμανικά μαχητικά έπρεπε να κάνουν μεγάλους κύκλους για να μπορούν να βάλουν στο στόχαστρό τους τα μικρά και αργά βομβαρδιστικά, μια μανούβρα που αποτύγχανε σχεδόν πάντα. Γι’ αυτό και μετά το 1943 η φήμη τους εξαπλώθηκε τόσο πολύ ώστε σε όποιον γερμανό πιλότο κατάφερνε να καταρρίψει κάποιο από τα αεροσκάφη τους απονεμόταν ο Σιδηρούς Σταυρός.

Μέσα σε τέσσερα χρόνια (1942-1945) οι «μάγισσες», οι περισσότερες ηλικίας 20-30 ετών, έκαναν πάνω από 30.000 αποστολές και έριξαν 23.000 τόνους βόμβες. Η αποστολή τους ήταν εξαιρετικά δύσκολη αν αναλογιστούμε πως δεν διέθεταν ραντάρ εντοπισμού ούτε αλεξίπτωτο –αφού πετούσαν πολύ χαμηλά και τους ήταν άχρηστο. «Βομβαρδίζαμε, σκοτώναμε. Ηταν μέρος του πολέμου. Επρεπε να αποδείξουμε στον εχθρό μας ότι ήμασταν πιο δυνατοί και πιο προετοιμασμένοι» είχε πει η Πόποβα, η τελευταία σοβιετική «μάγισσα της νύχτας», το 2010.