Θυσία ελλείψει πόρων. Κάπως έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί ο τραγικός θάνατος των 19 πυροσβεστών που χάθηκαν στη μάχη κατά των δασικών πυρκαγιών που μαίνονται στην Αριζόνα των ΗΠΑ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη «ανθρωποθυσία» στην υπηρεσία δασοπυρόσβεσης των ΗΠΑ από τον Οκτώβριο του 1933, όταν μια φονική πυρκαγιά στο Γκρίφιθ Παρκ του Λος Αντζελες οδήγησε στον θάνατο 29 πυροσβέστες την ώρα που επιτελούσαν το καθήκον τους.
Οι συγγενείς και φίλοι των νεκρών πυροσβεστών αισθάνονται οργισμένοι, αφού οι δικοί τους άνθρωποι εστάλησαν να σβήσουν μια φωτιά υπό συνθήκες σχεδόν απαγορευτικές, ακόμη και για εξαιρετικά πεπειραμένους δασοπυροσβέστες. Και, όπως λένε, οι 19 αυτοί άνθρωποι θα ήταν τώρα ζωντανοί αν είχαν σταλεί στην περιοχή αυτή περισσότερα αεροπλάνα ή ελικόπτερα. Το ταμείον είναι μείον όμως, ήδη από πέρυσι.
Οπως είχε ήδη γράψει η εφημερίδα «The Washington Post» σε άρθρο της από τον Οκτώβριο του 2012, η Δασική Υπηρεσία του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας μέσα στο περυσινό έτος αντιμετώπισε τεράστιο πρόβλημα ομοσπονδιακής χρηματοδότησης από την κυβέρνηση του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα. Ως αποτέλεσμα, η υπηρεσία όχι μόνο συχνά δεν είχε να πληρώσει τους πυροσβέστες της, αλλά δεν διέθετε καν τους απαιτούμενους πόρους να γεμίζει με βενζίνη και καύσιμα τα ρεζερβουάρ των πυροσβεστικών της επίγειων οχημάτων και των αεροσκαφών που επιχειρούν από αέρος.

«Οπότε οι αξιωματούχοι του υπουργείου έκαναν το μοναδικό πράγμα που μπορούσαν: πήραν χρήματα από άλλα προγράμματα δασοπροστασίας, όπως τη μελέτη και εκπόνηση αντιπυρικών ζωνών ή τον ξεριζωμό των στεγνών θάμνων και την απομάκρυνση των ξερών δέντρων που παίρνουν αμέσως φωτιά και μπορούν να απειλήσουν άμεσα κατοικημένες περιοχές και ανθρώπινες ζωές»
τονίζεται στο δημοσίευμα.
Κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου


Μέσα στο 2012 επενέβη το Κογκρέσο και έδωσε στη Δασική Υπηρεσία 300 εκατ. ευρώ, τα οποία πήρε από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του 2013. Ωστόσο οι περιβαλλοντικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ισχυριζόμενες ότι χρειάζονται επιπλέον πόροι για την υπηρεσία –ειδικά σε μια χρονική συγκυρία όπου το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη ευθύνεται για μεγαλύτερη ξηρασία σε μεγάλες εκτάσεις της αμερικανικής γης που, κατ’ επέκταση, οδηγεί σε ολοένα περισσότερες πυρκαγιές.

«Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ήξεραν ήδη από τον Μάιο του 2012 ότι τα χρήματα τελειώνουν και έλεγαν στους υπευθύνους «να είστε προσεκτικοί, μην ξοδεύετε πολλά λεφτά για προγράμματα πρόληψης των πυρκαγιών»»
λέει ο Κρις Τόπικ από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Nature Conservancy για την προστασία των δασών στις ΗΠΑ.
Κι όμως, ενώ τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα των πυρκαγιών διογκώνεται όλο και περισσότερο, οι ΗΠΑ –η χώρα που θεωρείται πως διαθέτει ένα από τα καλύτερα, αν όχι το καλύτερο πυροσβεστικό σώμα στον κόσμο –εκτίθενται ετησίως. Είναι ενδεικτικό ότι το 1991 ξέσπασαν 75.754 φωτιές στη χώρα, καίγοντας 12 εκατομμύρια στρέμματα, με το συνολικό κόστος δασοπυρόσβεσης να ανέρχεται στα 158 εκατ. ευρώ. Είκοσι ακριβώς χρόνια μετά, το 2011, ξέσπασε σχεδόν ο ίδιος αριθμός πυρκαγιών στις ΗΠΑ (74.126), όμως τα στρέμματαπου έγιναν στάχτη ανήλθαν στα 35 εκατομμύρια και το κόστος εκτινάχθηκε στα 1,328 δισ. ευρώ!
Το απόλυτο ρεκόρ σημειώθηκε το 2006, όταν οι 96.385 φωτιές στη χώρα έκαψαν 40 εκατομμύρια στρέμματα δάσους, κοστίζοντας στα ταμεία των ΗΠΑ σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ. Εκείνο το καλοκαίρι, μόνο στο Ιστ Αμαρίλο του Τέξας κάηκαν τέσσερα εκατομμύρια στρέμματα και χάθηκαν 12 ανθρώπινες ζωές.
Οι προηγούμενες «ανθρωποθυσίες»


Η αμέσως χειρότερη «ανθρωποθυσία» σημειώθηκε το 2003, όταν είχαν πεθάνει 20 άνθρωποι στη Καλιφόρνια, και το 1991, όταν στις μεγάλες φωτιές του Οκλαντ, επίσης στη Καλιφόρνια, είχαν χαθεί 25 ζωές.
Γίνεται όμως το πρόβλημα να είναι πρωτίστως οικονομικό; Οπως λένε οι ειδικοί, ναι. Γιατί στην Αμερική δεν τίθεται κανένα ζήτημα «ανεπαρκούς» εκπαίδευσης των δασοπυροσβεστών. Η εκπαίδευσή τους είναι πλήρης και αποτελεσματική. Οι άνθρωποι αυτοί είναι επαγγελματίες και αντιμετωπίζουν με απαράμιλλη ψυχραιμία τη δυσκολότερη των καταστάσεων.
Ενδεικτικό είναι άλλωστε το γεγονός ότι στην περίπτωση των 19 αδικοχαμένων πυροσβεστών της Αριζόνας το κλιμάκιο όταν εγκλωβίστηκε από τις φλόγες είχε την ψυχραιμία να καταφύγει στο έσχατο μέτρο το οποίο χρησιμοποιείται σε περίπτωση εγκλωβισμού: να σκάψουν όσο βαθύτερα μπορούσαν και να καλύψουν την τρύπα που είχαν ανοίξει στο έδαφος με υλικά που προστατεύουν από τη θερμότητα και τις φλόγες, κάτι ωστόσο που δεν έσωσε τελικά τους 19 έμπειρους άνδρες. Αν είχαν άλλους συναδέλφους τους, κατάλληλα εξοπλισμένους, σε κοντινή απόσταση, πιθανότατα θα είχαν σωθεί. Αλλά οι περικοπές δεν άφησαν χώρο για πολύπλοκες και μαζικά επανδρωμένες επιχειρήσεις δασοπυρόσβεσης, με πλήρη κάλυψη για περίπτωση ξαφνικού εγκλωβισμού ομάδας πυροσβεστών.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus την 1η Ιουλίου 2013

HeliosPlus