Την απόλυτη κάλυψη και τον θαυμασμό του για τον 29χρονο πρώην πράκτορα της CIA Εντουαρτν Σνόουντεν εξέφρασε ο «πατέρας όλων των πληροφοριοδοτών», ο 82χρονος σήμερα Ντάνιελ Ελσμπεργκ, ο πρώην στρατιωτικός αναλυτής που το 1971 αποκάλυψε τα διαβόητα «Εγγραφα του Πενταγώνου» ( «Pentagon Papers» ) έναν άκρως απόρρητο φάκελο που αποδείκνυε ότι οι ΗΠΑ υφίσταντο συντριπτικές ήττες στον βρώμικο πόλεμο του Βιετνάμ.
«Εκτιμώ ότι δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα στην αμερικάνικη ιστορία διαρροή πληροφοριών σημαντικότερη από τη δημοσιοποίηση υλικού της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA) από τον Έντουαρτ Σνόοουντεν –και αυτό σίγουρα περιλαμβάνει τα «Εγγραφα του Πενταγώνου» πριν από 40 χρόνια. Οι πληροφορίες του Σνόουντεν μας επιτρέπουν να αντιληφθούμε ένα κρίσιμο πραξικόπημα της εκτελεστικής εξουσίας ενάντια στο Σύνταγμα των ΗΠΑ» γράφει ο Ελσμπεργκ.
«Από την 11η Σεπτεμβρίου 2001, έχει γίνει, πρώτα μυστικά αλλά σταδιακά αυξανόμενα ανοιχτά, μια ανάκληση της αμερικανικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων, για τα οποία αυτή η χώρα είχε πολεμήσει πριν από 200 χρόνια. Είναι ανόητο να λέει ο πρόεδρος των ΗΠΑ ότι υπάρχει δικαστική εποπτεία. Δεν είναι η πρώτη φορά –όπως και σε θέματα σχετικά με βασανισμούς, απαγωγές, συλλήψεις, δολοφονίες από μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και τάγματα θανάτου – που φαίνεται ότι η εκτελεστική εξουσία είναι υποχείριο των υπηρεσιών τις οποίες υποτίθεται ότι ελέγχει. Υπάρχουν ακόμη μαύρες τρύπες στην ενημέρωση για τις οποίες το κοινό πρέπει να ενημερωθεί.
Το γεγονός ότι οι ηγέτες του Κογκρέσου ήταν «ενημερωμένοι» σχετικά με όσα αποκαλύφθηκαν και τα υποστήριζαν χωρίς να διεξάγουν κανένα δημόσιο διάλογο δείχνει μόνο πόσο διαλυμένο είναι το σύστημα ελέγχου στη χώρα αυτή» τονίζει.
Και εξηγεί: «Προφανώς, οι ΗΠΑ δεν έγιναν τώρα ένα αστυνομοκρατούμενο κράτος. Όμως δεδομένης της έκτασης αυτής της εισβολής στην ιδιωτικότητα των πολιτών, έχουμε πλέον μια πλήρη ηλεκτρονική και νομοθετική υποδομή ενός τέτοιου κράτους. Εάν, για παράδειγμα, γινόταν τώρα κάποιος πόλεμος που να οδηγούσε σε ένα αντιπολεμικό κίνημα μεγάλης κλίμακας –όπως εκείνο ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ – ή, πολύ πιθανότερο, εάν αντιμετωπίσουμε άλλη μία επίθεση του μεγέθους της 11ης Σεπτεμβρίου, φοβάμαι για τη δημοκρατία μας. Οι δυνάμεις αυτές είναι εξαιρετικά επικίνδυνες».
Το 1975, ο γερουσιαστής Φράνκ Τσέρτς είχε πει για την NSA: «Γνωρίζω πόσο ικανοί είναι εκεί να εγκαθιδρύσουν μια ολοκληρωτική τυραννία στην Αμερική. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλες οι υπηρεσίες που κατέχουν τέτοια την τεχνολογία λειτουργούν στο πλαίσιο του νόμου και υπό κατάλληλη επίβλεψη, ώστε να μην πέσουμε ποτέ στην άβυσσο. Πρόκειται για μια άβυσσο απ’ την οποία δεν υπάρχει επιστροφή.»
«Η NSA, το FBI και η CIA έχουν, με την ψηφιακή τεχνολογία, τόσο ισχυρές δυνατότητες επιτήρησης των πολιτών, που η Στάζι –η μυστική αστυνομία της πρώην «Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας» –ίσα που θα μπορούσε να ονειρευτεί. Ο Σνόουντεν αποκαλύπτει ότι οι ΗΠΑ έχουν μετατραπεί σε Ηνωμένες Στάζι της Αμερικής» λέει ο Ελσμπεργκ.
Και καταλήγει: «Έχουμε πέσει λοιπόν, στην άβυσσο για την οποία μιλούσε ο γερουσιαστής Τσέρτς. Το ερώτημα τώρα είναι κατά πόσον είχε δίκιο ή άδικο ότι δεν υπάρχει επιστροφή από εκεί, και κατά πόσο κάτι τέτοιο σημαίνει ότι μια αποτελεσματική δημοκρατία μπορεί να καταστεί δυνατή. Πριν από μόλις μία εβδομάδα θα δυσκολευόμουν να αντικρούσω αυτή την αντίληψη. Όμως τώρα που ο Έντουαρντ Σνόουντεν έβαλε τη ζωή του σε κίνδυνο για να δημοσιοποιήσει αυτές τις πληροφορίες και να παροτρύνει και άλλους με παρόμοια γνώση, συνείδηση και πατριωτισμό να επιδείξουν αντίστοιχη πολιτική τόλμη –δημοσίως, στο Κογκρέσο και στην ίδια την εκτελεστική εξουσία – βλέπω μια αναπάντεχη πιθανότητα να ξεφύγουμε από την άβυσσο. Μία επιτροπή του Κογκρέσου πρέπει να ερευνήσει τις αποκαλύψεις του Σνόουντεν, ο οποίος έπραξε όπως έπραξε επειδή αναγνώρισε τί ήταν τα προγράμματα επιτήρησης της NSA: μια επικίνδυνη, αντισυνταγματική πρακτική. Η μαζική εισβολή στην ιδιωτική ζωή των Αμερικανών και των ξένων πολιτών δεν συμβάλλει στην προστασίας μας. Θέτει σε κίνδυνο τις ελευθερίες που προσπαθούμε να προστατέψουμε».