Το αμερικανικό όνειρο του Φαλτσιανί

Πρόκειται για την τραπεζική υποκλοπή του αιώνα. Από το 2006 ως το 2008 ο γαλλοϊταλός Ερβέ Φαλτσιανί, στέλεχος της μηχανογραφικής υπηρεσίας της ελβετικής τράπεζας HSBC στη Γενεύη, έκανε το copy/ paste της ζωής του: αντέγραψε όλα τα στοιχεία των λογαριασμών τουλάχιστον 24.000 Ελβετών αλλά, κυρίως, ξένων πελατών.

Φιλόδοξος και με ροπή στη μεγάλη ζωή, ο σχετικά νέος μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών, που γεννήθηκε το 1972 στο Μόντε Κάρλο, διέκρινε αμέσως ότι μπορούσε να βγάλει λεφτά «πουλώντας» αυτές τις πληροφορίες για ανθρώπους με χοντρό πορτοφόλι από κάθε γωνιά του πλανήτη, οι οποίοι ήταν κατά πολύ πλουσιότεροι και ισχυρότεροι από τον ίδιο.

Η λίστα του αποκαλείται πλέον «λίστα Λαγκάρντ», γιατί κατέληξε, έπειτα από περιπετειώδη επιχείρηση των γαλλικών –και όχι μόνο –μυστικών υπηρεσιών, στα χέρια της πρώην υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας και νυν διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ.

Ο ίδιος βρίσκεται αυτή τη στιγμή παγιδευμένος στην Ισπανία. Τον Ιούλιο του 2012 συνελήφθη στο λιμάνι της Βαρκελώνης, καθώς εκκρεμούσε εναντίον του διεθνές ένταλμα σύλληψης με αίτημα της Ελβετίας. Ζει υπό περιορισμούς, αλλά και υπό την άτυπη προστασία της ισπανικής κυβέρνησης, καθώς η λίστα του βοήθησε στον εντοπισμό πολλών ισπανών μεγαλοφοροφυγάδων. Γι’ αυτό προ ημερών ισπανικό δικαστήριο απέρριψε το ελβετικό αίτημα για έκδοση του Φαλτσιανί, με το επιχείρημα ότι «τα αδικήματα για τα οποία διώκεται στην Ελβετία (σ.σ.: παραβίαση του ελβετικού τραπεζικού απορρήτου) δεν ισχύουν στην Ισπανία».

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το 2002 ο μόλις 30χρονος τότε Ερβέ Φαλτσιανί προσλαμβάνεται στην HSBC. Το 2006 παίρνει τη μοιραία προαγωγή: γίνεται στέλεχος στο τμήμα πληροφορικών συστημάτων και αποκτά πρόσβαση στο πελατολόγιο και στις κινήσεις των λογαριασμών. Τι διαπιστώνει; Αυτό που όλοι γνώριζαν αλλά κανένας δεν μπορούσε να αποδείξει: ότι δεκάδες χιλιάδες ξένοι πελάτες χρησιμοποιούσαν υπεράκτιες εταιρείες-φαντάσματα και είχαν «παρκάρει» στην Ελβετία δισεκατομμύρια ευρώ για να μην πληρώνουν φόρους στις πατρίδες τους.

Υποκύπτει στον πειρασμό και αντιγράφει τα στοιχεία του σκοτεινού βασιλείου των «οφσόρ», συντάσσοντας την περίφημη λίστα του. Το 2008 αρχίζει να διαδίδει προς κάθε ενδιαφερόμενο (κυρίως κυβερνήσεις) για τον «θησαυρό» που κατέχει. Στα κρυφά αναζητεί αγοραστές, αλλά δημοσίως αυτοπαρουσιάζεται σαν ήρωας. «Δεν είμαι ο Ρομπέν των Δασών, ούτε φιλοχρήματος μισθοφόρος. Εδρασα ως πολίτης. Ποτέ δεν έλαβα χρήματα από κανένα κράτος» έχει δηλώσει. Η πραγματικότητα τον διαψεύδει. Τουλάχιστον η κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Γερμανίας έχει ανακοινώσει επισήμως ότι πλήρωσε 4.000.000 ευρώ για ένα αντίγραφο της λίστας που περιείχε τα ονόματα γερμανών φοροφυγάδων. Σχετικά μικρό τίμημα για τη «φορολογητέα ύλη» που εντοπίστηκε, δηλαδή 500.000.000 ευρώ τα οποία είχαν βγάλει παρανόμως στην Ελβετία περίπου 10.000 Γερμανοί.

Τον Αύγουστο του 2009 το όνομά του διαρρέει στον διεθνή Τύπο, καθώς αποκαλύπτεται ότι οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες τον εντόπισαν να προσπαθεί να πουλήσει τη λίστα του στον Λίβανο, για τα ονόματα των λιβανέζων φοροφυγάδων που περιείχε. Η συμφωνία απέτυχε, ο Φαλτσιανί στριμώχθηκε και αναγκάστηκε τελικά να παραδώσει τη λίστα στην υπουργό Οικονομικών Λαγκάρντ –γεγονός που οδήγησε και στην οριστική… αναβάπτιση της «λίστας Φαλτσιανί» σε «λίστα Λαγκάρντ».

Ο Φαλτσιανί βρέθηκε να ζει μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας, καθώς έχει διπλή υπηκοότητα. Μάλιστα, «χάρισε» στην Ελβετία κάποια στοιχεία, ελπίζοντας ότι θα αντιμετωπιστεί με σχετική επιείκεια –ματαίως όπως αποδείχθηκε.

Από το 2010 η Γαλλία άρχισε να μοιράζει τα τμήματα της λίστας που αφορούσαν υπηκόους τρίτων χωρών: Ιταλία, Ισπανία, Βρετανία, Ηνωμένες Πολιτείες και –φυσικά –Ελλάδα. Στη χώρα μας η λίστα αντιγράφηκε, «παράπεσε», «ξεχάστηκε», ανοίχτηκε, δεν ανοίχτηκε, δημοσιεύθηκε, αναδημοσιεύθηκε. Ωσπου έγινε αντικείμενο της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής, η οποία έχει αναλάβει να ξετυλίξει το προκλητικά μπερδεμένο κουβάρι. Και βέβαια, σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες, ούτε ένα ευρώ από τη φορολόγηση προσώπων και εταιρειών που περιλαμβάνονται στη λίστα δεν έχει ακόμα μπει στα μισοάδεια μνημονιακά ταμεία.

Οσο για τον Φαλτσιανί, σήμερα αναπνέει προσδοκώντας να ζήσει το δικό του λυτρωτικό «αμερικανικό όνειρο». Οπως αποκάλυψε μιλώντας στην ισπανική εφημερίδα «El Pais», βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τις Αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών. Αμερικανοί πράκτορες μάλιστα τον συμβούλευσαν να καταφύγει στην Ισπανία «γιατί είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα όπου δεν θα κινδυνεύει η ζωή του, αφού πολλοί θέλουν να τον σκοτώσουν».

Ο νόμος στις ΗΠΑ προστατεύει, πολύ περισσότερο απ’ ό,τι στην Ευρώπη, όσους κατηγορούμενους συνεργάζονται με τις Αρχές. Ετσι ο φιλοχρήματος πρώην τραπεζικός, που για μια στιγμή συγκέντρωσε στην οθόνη του λάπτοπ του δεκάδες χιλιάδες κροίσους και φαντάστηκε ότι μπορούσε να «φτιάξει μια για πάντα τη ζωή του», θέλει τώρα να ελπίζει ότι θα ξεκινήσει κάποτε μια νέα ζωή στην Αμερική, αφού πρώτα «καθαρίσει» με τις δικαστικές του εκκρεμότητες.