Ο θάνατος του Ούγκο Τσάβες έβγαλε στους δρόμους του Καράκας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που επιθυμούν να πουν το τελευταίο αντίο στον χαρισματικό και αμφιλεγόμενο ηγέτη της Βενεζουέλας. Με δεδομένη την αίσθηση της απώλειας ο λαός της χώρας πλημμύρισε το κέντρο της πρωτεύουσας παρακολουθώντας τη μεταφορά της σορού από το νοσοκομείο στην Στρατιωτική Ακαδημία, εκεί όπου ήδη εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα. Με εννέα ερωταπαντήσεις το CNN επιχειρεί να δώσει το περίγραμμα των εξελίξεων στο άμεσο μέλλον σε μια Βενεζουέλα χωρίς τον Τσάβες.
= Ποιός αναμένεται να διαδεχτεί τον Ούγκο Τσάβες ;
Βραχυπρόθεσμα ο αντιπρόεδρος Νικολάς Μαντούρο μέχρι να γίνουν προεδρικές εκλογές. Τον έχρισε διάδοχο ο ίδιος ο εκλιπών. Ο 50χρονος Μαντούρο, πρώην οδηγός λεωφορείου και συνδικαλιστής, εισήλθε σταδιακά στον στενότατο κύκλο συνεργατών του προέδρου.
= Ποιές είναι οι εκτιμήσεις για τον Μαντούρο ;
Η άποψη του ίδιου του Τσάβες ήταν εξαιρετικά θετική. «Είναι ένας από τους νέους ηγέτες με την μεγαλύτερη ικανότητα να συνεχίσει το έργο μας, εάν δεν μπορώ εγώ» είχε δηλώσει τον περασμένο Δεκέμβριο. Αλλοι τον θεωρούν ενδοτικό. «Ως αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών, ο Μαντούρο συνυπέγραψε μερικές ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες, αλλά την ίδια στιγμή είναι ο αρχιτέκτονας της προσέγγισης με την φιλοαμερικανική Κολομβία» λέει ο Χαβιέ Κοράλες, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο κολέγιο ‘Αμχερστ της Μασαχουσέτης.
= Πότε θα γίνουν προεδρικές εκλογές ;
«Μέσα σε 30 μέρες» ανακοινώθηκε επισήμως την περασμένη Τρίτη.
= Πόση δύναμη έχει η αντιπολίτευση ;
Με τον ηγέτη της, τον Ενρίκε Καπρίλες, να συμμαχεί με ομάδα προσωπικοτήτων που συγκροτούν το λεγόμενο Στρογγυλό Τραπέζι Δημοκρατικής Ενότητας, η αντιπολίτευση είναι ισχυρότερη από ποτέ τα τελευταία χρόνια στη Βενεζουέλα. Ομως και πάλι δεν θεωρείται ικανή να ανακόψει το πιθανό ρεύμα των διαδόχων του Τσάβες. «Οι υποψήφιοι του Τσάβες νίκησαν σε 20 από τις 23 εκλογικές περιφέρειες στις εκλογές του περασμένοι Δεκεμβρίου. Και ο ηττηθείς Καπρίλες είχε διαφορά 11 ποσοστιαίων μονάδων από το νικητή Τσάβες» υπενθυμίζει ο Καρλ Μίτσαμ, αναλυτής του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών ( Centre for Strategic and International Studies ).
= Ο θάνατος του Τσάβες θα βελτιώσει τις σχέσεις του Καράκας με την Ουάσιγκτον ;
Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν περιμένουν ότι θα σημειωθεί κάποια εντυπωσιακή βελτίωση, καθώς θεωρούν ότι το σύστημα και οι άνθρωποι του Τσάβες θα ελέγχουν τη Βενεζουέλα και στο άμεσο μέλλον. Ωστόσο ελπίζουν ότι θα αποκατασταθούν πλήρως οι διπλωματικές σχέσεις, ανεξάρτητα από το ποιός θα είναι ο νικητής των εκλογών.
= Γιατί οι ΗΠΑ επιθυμούν καλύτερες σχέσεις με τη Βενεζουέλα ;
Ενας από τους λόγους τον οποίον υποδεικνύουν αρκετοί αναλυτές είναι το, εκ πρώτης όψεως μακρινό, Ιράν. Οι Αμερικανοί ελπίζουν να εκμεταλλευτούν τις πολύ στενές σχέσεις του Καράκας με την Τεχεράνη για να ασκήσουν πιέσεις ως προς το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Τα τελευταία χρόνια Βενεζουέλα και Ιράν υπέγραψαν περίπου 270 συμφωνίες συνεργασίας σε τομείς όπως η ενέργεια, η βιομηχανία οχημάτων, τα έργα υποδομών και οι τράπεζες. Ενας άλλος, προφανής, λόγος είναι το πετρέλαιο.
= Θα επιρρεάσει ο θάνατος του Τσάβες τις εξαγωγές πετρελαίου της Βενεζουέλας ;
= Πιθανόν – κι αυτό κάνει πολλούς στις ΗΠΑ να ανησυχούν. Παρά τις διπλωματικές εντάσεις, η Βενεζουέλα είναι, στο πλαίσιο μιας ρεαλιστικής πολιτικής, ο τέταρτος εξαγωγέας υδρογονανθράκων στις ΗΠΑ. Εάν σημειωθεί κενό εξουσίας στο Καράκας και οι εξαγωγές μειωθούν, δεν αποκλείεται οι τιμές των πετρελαιοειδών στις ΗΠΑ να ανέβουν,προκαλώντας προβλήματα στην κατανάλωση και την αμερικανική οικονομία.
= Πότε θα γίνει η κηδεία του Τσάβες ;
Η επίσημη επιμνημόσυνη τελετή την Παρασκευή, παρουσία δεκάδων ηγετών ( ανάμεσά τους και ο Ιρανός πρόεδρος Αχμαντινετζάντ ) και η ταφή αργότερα, σε μέρα και τόπο που δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί.
= Ποιές ήταν οι διεθνείς αντιδράσεις για το θάνατό του ;
Οι σύμμαχοί του, ιδίως οι ηγέτες του Ισημερινού, της Κίνας, του Ιράν και της Κούβας, εξέφρασαν τη λύπη τους και την αλληλλεγγύη τους στον λαό της Βενεζουέλας. Η φωνή του προέδρου της Βολιβίας Εβο Μοράλες έσπασε από συγκίνηση όταν περιέγραφε πώς ο εκλιπών «αφιέρωσε όλη του τη ζωή για την απελευθέρωση του λαού της Βενεζουέλας και όλων των αντιιμπεριαλιστών και αντικαπιταλιστών του κόσμου».
Οι αντίπαλοί του στη διεθνή σκηνή εξέφρασαν συγκρατημένα τις επιφυλάξεις τους, χωρίς να παραβλέπουν ότι υπήρξε δημοφιλής και νόμιμα εκλεγμένος πρόεδρος σε τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις. «Σε αυτό το κομβικό σημείο, ελπίζω ότι τώρα ο λαός της Βενεζουέλας θα μπορέσει να χτίσει ο ίδιος ένα καλύτερο και πιο λαμπρό μέλλον, που θα βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας και της δημοκρατίας» δήλωσε ο πρωθυπουργός του Καναδά Στίβεν Χάρπερ.
