Η αιματηρή ανατροπή του λίβυου ηγέτη Μοαμάρ Καντάφι άνοιξε τον ασκό του Αιόλου μετατρέποντας την ήδη επιβαρημένη Βόρεια Αφρική σε ζώνη επικίνδυνης αστάθειας. Μετακινήσεις ενόπλων, πολεμικές συρράξεις για την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών, λαθρεμπόριο ναρκωτικών, όπλων και ανυπεράσπιστων γυναικών, απαγωγές δυτικών πολιτών για λύτρα, μεθοριακές διαφορές είναι μερικά από τα προβλήματα που ταλανίζουν τη Βόρεια και Υποσαχάρια Αφρική, υπενθυμίζοντας ότι η ανατροπή των δικτατόρων της Λιβύης, της Τυνησίας και της Αιγύπτου είχε μια παρενέργεια: την αυξημένη παρουσία της Αλ Κάιντα στο μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης.
Ο λιβυκός στρατός είναι διαλυμένος και τα όπλα του έχουν καταλήξει στα χέρια ισλαμιστικών ομάδων όπως η Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μαγκρέμπ (AQIM) ή η Λιβυκή Ισλαμική Μαχόμενη Ομάδα (LIFG), την οποία εξόπλιζε η ίδια η Γαλλία (!), με στόχο την ανατροπή του Καντάφι. Η γαλλική στρατιωτική επέμβαση στο Μάλι, για την εκδίωξη των γηγενών αυτονομιστών και των εξτρεμιστών Τουαρέγκ από τον Βορρά της χώρας, «είναι μία από τις πιο σκοτεινές πλευρές των εξεγέρσεων της Αραβικής Ανοιξης» γράφει στους «New York Times» ο Ρόμπερτ Μάλεϊ, από τη δεξαμενή σκέψης Διεθνής Ομάδα Κρίσεων (International Crisis Group – ICG). Και προσθέτει: «Οι τζιχαντιστές επωφελήθηκαν από την επέκταση των ακυβέρνητων περιοχών, τη διάδοση των όπλων και την αποδιοργάνωση των υπηρεσιών ασφαλείας».

«Ο Καντάφι κρατούσε υπό τον έλεγχό του τις διάφορες εθνοτικές και φυλετικές κοινότητες της Λιβύης, είτε υποτάσσοντάς τες είτε δελεάζοντάς τες ώστε να συμμαχήσουν με την κυβέρνησή του» γράφει στους «New York Times» ο αναλυτής Ρόμπερτ Γουόρθ.
Διάφορες παραστρατιωτικές εξτρεμιστικές ομάδες δραστηριοποιούνται στην περιοχή της ερήμου που εκτείνεται από τη Μαυριτανία ως τον Νίγηρα, ανταγωνιζόμενες για τον έλεγχο των απαγωγών Δυτικών και για το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και τσιγάρων. «Οι ΗΠΑ υπολογίζουν ότι στρατιωτικές ομάδες [στη Βόρεια Αφρική] έχουν λάβει την τελευταία δεκαετία ως λύτρα για απαγωγές δυτικών πολιτών το συνολικό ποσό των 90 εκατ. ευρώ» έχει δηλώσει ο Ντέιβιντ Κοέν, υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για θέματα τρομοκρατίας και οικονομικής κατασκοπείας. Το μέσο χρηματικό ποσό που ζητούν για λύτρα σε κάθε απαγωγή είναι 4 εκατ. ευρώ –και μετά αρχίζουν τα παζάρια…

«Κατ’ εμέ, η πλέον σοβαρή απειλή που αντιμετωπίζει η περιοχή αυτή είναι το λαθρεμπόριο μικρών όπλων» γράφει σε πρόσφατο άρθρο του ο Κασίμ Μοχάμεντ, δημοσιογράφος της κενυατικής εφημερίδας «Star», προσθέτοντας ότι «τα πιστόλια είναι εύκολο να αποκτηθούν από τον οποιονδήποτε, ενώ το μικρό τους μέγεθος κάνει εύκολο το να μεταφερθούν λαθραία από χώρα σε χώρα».

«Δεν υπάρχουν νόμοι και διεθνείς κανόνες στην ευρύτερη υποσαχάρια περιοχή, όλα είναι ελεύθερα και προσβάσιμα για όποιον θέλει» επισημαίνει ο επικεφαλής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Κένυα Τζούστους Νιανγκάγια.
«Η AQIM είναι σήμερα πλήρως εξοπλισμένη χάρη στην επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, με τη βάση της στο Μάλι της Βόρειας Αφρικής να χρησιμεύει ως ορμητήριο για τρομοκρατικές δραστηριότητες σε ολόκληρη την περιοχή» γράφει ο Μπρους Ρίντελ, πολιτικός αναλυτής του Ιδρύματος Μπρούκινγκς, σε προ ημερών άρθρο του με τίτλο «Η νέα απειλή της Αλ Κάιντα».
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, προκειμένου να διαλύσουν το δίκτυο της AQIM, θα πρέπει να καταρτίσουν μια άρτια περιφερειακή στρατηγική, έργο καθόλου εύκολο. Ωσπου να συμβεί αυτό, το Μάλι, η 23η φτωχότερη χώρα παγκοσμίως, θα γίνει… πεδίον δόξης για ακόμη ένα «πείραμα» που θυμίζει, τηρουμένων των αναλογιών, το Αφγανιστάν, καθώς δεν λείπουν και οι φανατικοί ξένοι ισλαμιστές μαχητές.
Τα πλούσια αποθέματα χρυσού, πετρελαίου, διαμαντιών, ουρανίου, βωξίτη και χαλκού που υπάρχουν στα βόρεια υπεδάφη του Μάλι, καθώς και η γεωγραφική του θέση, το καθιστούν γεωστρατηγικό κόμβο για τις ενεργειακές και εμπορικές διόδους μεταξύ Ερυθράς Θάλασσας και Ατλαντικού Ωκεανού.
Γκάρι Μπους, αμερικανός πολιτικός αναλυτής
«Οι Γάλλοι εκπαίδευσαν ισλαμιστές στη Λιβύη»

Μιλάει στο «Βήμα» ο Γκάρι Μπους, αμερικανός πολιτικός αναλυτής και συνεργάτης του ThinkAfricaPress.com.

Πού αποδίδετε την εικόνα χάους που επικρατεί σήμερα στη Βόρεια Αφρική;
«Σε δύο λόγους. Πρώτον, στην αποτυχημένη απόπειρα της Δύσης να δημιουργήσει μια βορειοαμερικανική στρατιωτική δύναμη που, κάτω από την εποπτεία της Africom, θα εμπόδιζε την ανάπτυξη του ισλαμικού φονταμενταλισμού στην ευρύτερη περιοχή. Δεύτερον, στον ρόλο της Γαλλίας και κυρίως στη μονομερή γαλλική επέμβαση στη Λιβύη. Οι Γάλλοι χρηματοδότησαν και εξόπλισαν το LIFG, που διατηρεί στενές σχέσεις με την Αλ Κάιντα. Μέλη της ομάδας αυτής, που εκπαιδεύθηκαν το 2011 υπό γαλλικές οδηγίες, συμμετείχαν στην πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση στις εγκαταστάσεις φυσικού αερίου στην Τιγκεντουρίν».
Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι άμοιρη ευθυνών;
«Οχι, αλλά το κύριο μερίδιο ευθύνης πέφτει στη Γαλλία, η οποία «έσυρε» την υπόλοιπη Ευρώπη στον νεοαποικιακό της αγώνα. Και στην περίπτωση αυτή φαίνεται πόσο ισχυρή είναι ακόμη η έννοια της «Françafrique» [σ.σ: η πολιτική της υπεράσπισης των γαλλικών συμφερόντων στις πρώην γαλλικές αποικίες στην Αφρική]. Ο Νικολά Σαρκοζί, η προεκλογική εκστρατεία του οποίου χρηματοδοτήθηκε με πόρους από τον… Καντάφι, τυφλώθηκε από τη φιλοδοξία του να υπερασπιστεί με κάθε τρόπο το δόγμα της «Françafrique», βομβάρδισε τη Λιβύη και απελευθέρωσε ανεξέλεγκτες φονταμενταλιστικές δυνάμεις».

Μαγκρέμπ
Η πλουσιότερη «θυγατρική» του Mπιν Λάντεν

Η ένοπλη Σαλαφιστική Ομάδα για την Κατήχηση και τον Αγώνα (GSPC) δρούσε κυρίως στην Αλγερία από το 1999. Τον Ιανουάριο του 2007 μετονομάστηκε σε Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μαγκρέμπ (AQIM). Ο ηγέτης της, ο Αμπού Μουσάμπ Αμπντέλ Ουαντούντ (στη φωτογραφία με τους μαχητές του), έχει στόχο να διώξει τους ξένους και να εγκαθιδρύσει μια ισλαμική συνομοσπονδία στη Βόρεια Αφρική. Θεωρείται «η πλουσιότερη θυγατρική της αλ Κάιντα», της τρομοκρατικής «Διεθνούς» που ίδρυσε ο Οσάμα μπιν Λάντεν, με την οποία οι Αφρικανοί διατηρούν στενούς δεσμούς από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, δηλαδή πριν από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ. Υπάρχει ολόκληρη αλληλογραφία του Ουαντούντ με τον επικεφαλής της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ