Ένα ειδικό πρόγραμμα σε ηλεκτρονικό υπολογιστή συναρμολογεί πυρετωδώς αυτή την περίοδο κομμάτι κομμάτι στο Βερολίνο το μεγαλύτερο παζλ του κόσμου: τα σκισμένα αρχεία της Στάζι, δηλαδή 600 εκατ. μικρά χαρτιά, κάποια από αυτά στο μέγεθος ενός ανθρώπινου νυχιού!

Το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Φραουνχόφερ του Βερολίνου έχει θέσει στην υπηρεσία των γερμανικών αρχών το «E-Puzzler», ένα ειδικό πρόγραμμα που χειρίζεται κάθε κομμάτι χαρτιού σαν να ήταν μέρος ενός τεράστιου παζλ.

Τα 600 εκατομμύρια ίχνη χαρτιού ή αλλιώς 45 εκατομμύρια έγγραφα, σκίστηκαν στη διάρκεια μιας μυστικής επιχείρησης των πανικοβλημένων αξιωματικών της Στάζι, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989. Οι αξιωματικοί πήραν διαταγή να καταστρέψουν τα αρχεία και να τα βάλουν σε σάκους για να τα κάψουν, αλλά λόγω των κακών μηχανημάτων που είχαν στη διάθεσή τους και τα οποία κατέρρευσαν από το φόρτο των εγγράφων, αναγκάστηκαν τελικά να τα καταστρέψουν σκίζοντάς τα με τα ίδια τους τα χέρια. Ολα τα χαρτιά βρέθηκαν μέσα σε σάκους στο υπόγειο των κεντρικών γραφείων της Στάζι.

Αν η εργασία γινόταν χειρωνακτικά, η αποκατάσταση των έγγραφων θα ολοκληρωνόταν το…2396 «το νωρίτερο», σύμφωνα με υπολογισμούς μεταξύ σοβαρού και αστείου. Τώρα όμως, οι εργαζόμενοι της υπηρεσίας που έχουν αρχίσει το έργο της συναρμολόγησης εχουν πολύ ευκολότερο έργο: παίρνουν το κάθε χαρτί, το σιδερώνουν, το σκανάρουν και κατόπιν το περνούν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή για ανάλυση. Το σχήμα, το χρώμα, το πάχος και η υφή του κειμένου αναλύονται σε τέτοιο βαθμό από το «E-Puzzler» που τελικά καθίσταται εφικτή η ανασύσταση ενός εγγράφου.

Ο επικεφαλής της όλης δουλειάς Μπέρτραμ Νικολάι, οποίος εργάζεται εδώ και μια δεκαετία στο εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο να έρθει στο φως αυτό το απέραντο βασίλειο του χαφιεδισμού, τονίζει πως όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες αποκατάστασης των έγγραφων, θα αποκαλύφθούν πολλές από τις βρώμικες δραστηριότητες περίπου 175.000 ανεπίσημων συνεργατών της Στάζι, αλλά και σε αυτές των περίπου 17 εκατομμυρίων ατόμων που βρίσκονταν υπό μυστική παρακολούθηση.

Η Στάζι, εκτός από τους πληροφοριοδότες, απασχολούσε και 91.000 «επίσημους» πράκτορες.