Πλήθη τουριστών συνωστίζονται στραβολαιμιάζοντας καθημερινά στο κεντρο της Φλορεντίας για να θαυμάσουν το Βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη, έναν εντυπωσιακό, οκτάγωνο, μαρμαροστόλιστο ναό, που αποτελεί ένα από τα πιο διάσημα αρχιτεκτονικά αξιοθέατα της πόλης.

Αυτό που προσελκύει όμως τους περισσότερους επισκέπτες είναι οι διάσημες σκαλιστές θύρες του ναού – οι «Πύλες του Παραδείσου», όπως τις είχε με ζήλια αποκαλέσει ο Μιχαήλ Άγγελος. Πρόκειται για ένα πανύψηλο αριστούργημα βάρους εννέα τόνων, από σφυρήλατο ορείχαλκο επικαλυμμένο με ελάσματα χρυσού, που ολοκληρώθηκε το 1452. Οι πύλες χωρίζονται σε δέκα ανάγλυφα ταμπλό στα οποία απεικονίζονται δέκα σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη, όπως η δημιουργία του Κήπου της Εδέμ ή η μονομαχία του Γολιάθ με τον Δαβίδ.

Αυτό που ωστόσο δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι τουρίστες είναι πως οι εξαίσιες αυτές θύρες δεν είναι παρά αντίγραφα του αριστουργήματος του Λορέντσο Γκιμπέρτι, που κατασκευάστηκαν κατά παραγγελία ενός Ιάπωνα επιχειρηματία. Οι αυθεντικές Πύλες του Παραδείσου, έχουν παραμείνει μακριά από τη δημόσια θέα, αφού οι εργασίες για την αποκατάσταση τους διήρκεσαν 27 χρόνια!

Οι διάσημες πόρτες που κοσμούσαν την είσοδο του βαπτιστηρίου για πάνω από πέντε αιώνες, ήταν σε κακή κατάσταση. Ο άνεμος και οι καιρικές συνθήκες είχαν μαυρίσει τον ορείχαλκο, ενώ η καταστροφική πλημμύρα που έπνιξε τη Φλωρεντία το 1966 προκάλεσε σοβαρές ζημιές, ειδικά στο κάτω μέρος τους. Έγιναν κάποιες εργασίες συντήρησης στην αρχική τους θέση αλλά το 1990 αποφασίστηκε η μετακίνηση και η πλήρης αποκατάσταση τους.

Γιατί άργησαν όμως οι συντηρητές τόσο πολύ να ολοκληρώσουν το έργο; Την απάντηση σε αυτή τη εύλογη απορία δίνει ο διευθυντής του προγράμματος, λέγοντας ότι έπρεπε να καταλάβουν τι προκαλούσε την ταχεία διάβρωση στα μπρούτζινα κομμάτια. Οι δοκιμές και οι αναλύσεις που οδήγησαν στην κατανόηση του προβλήματος κράτησαν περίπου 12 χρόνια. Όπως αποδείχτηκε, η τεχνολογία λέιζερ που χρησιμοποιούνταν για τον καθαρισμό των έργων τέχνης εκείνη της εποχή δεν ήταν κατάλληλη για την συγκεκριμένη εργασία, και χρειάστηκαν λέιζερ ειδικής σχεδίασης για τις ανάγκες των Πυλών του Παραδείσου.

Το κακό είναι βέβαια πως οι ευαίσθητες Πύλες δεν θα επιστραφούν στο Βαπτιστήριο: από το Σεπτέμβριο, οι θύρες θα φυλάσσονται σε γυάλινη θήκη στο Μουσείο Όπερα Ντι Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε, στη Φλορεντία, όπου το κοινό θα έχει επιτέλους τη δυνατότητα να θαυμάσει το αυθεντικό αριστούργημα του Γκιμπέρτι από κοντά.